Kiedy po stronie spółki powstaje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu usług serwisowych z wystawionej z góry faktury za cały rok kalendarzowy? - Decyzja z 12 października 2006 r., sygn. akt PP1/443-91/06
Stan faktyczny i stanowisko podatnika:
Spółka zajmuje się świadczeniem usług drukarskich. Zarówno w procesie technologicznym, jak i w procesie zarządzania spółka wykorzystuje specjalistyczne maszyny i urządzenia drukarskie sterowane komputerowo przy użyciu specjalistycznych systemów komputerowych. Dostawcy urządzeń i programów komputerowych świadczą równocześnie do nich usługi serwisowe, zapewniające ich prawidłowe funkcjonowanie.
W 2006 r. spółka zawarła kontrakt z firmą „C.” na serwisowanie urządzeń i programów dotyczących procesu przygotowania produkcji oraz kontrakt na zakup, wdrożenie i serwisowanie programu do zarządzania kadrami z firmą „T.”. Firma „C.” jest rezydentem podatkowym w Belgii zarejestrowanym do VAT w Polsce, natomiast firma „T.” jest firmą krajową.
Zgodnie z zawartymi kontraktami rozliczenia i płatności za usługi serwisowania urządzeń i programów odbywają się w cyklu rocznym – z góry na początku każdego okresu rocznego na podstawie wystawionej faktury przez świadczącego usługi.
Zdaniem spółki, VAT naliczony z tych faktur podlega odliczeniu na zasadach ogólnych, tj. w miesiącu otrzymania faktury lub następnym.
Odpowiedź izby skarbowej:
(...) Organ podatkowy pierwszej instancji stwierdził, że w przypadku nabycia usług zarówno serwisowych krajowych, jak i pochodzących z importu podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących te usługi na zasadach ogólnych, tj. w myśl (...) przepisu art. 86 ust. 10 i 11 ustawy o VAT w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał fakturę, lub w następnym okresie rozliczeniowym.
Dyrektor Izby Skarbowej w Kielcach stwierdził, iż postanowienie Naczelnika Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach (...) zostało wydane z rażącym naruszeniem prawa, tj. przepisu art. 86 ust. 12 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, poprzez jego nieprawidłową interpretację.
Uznano bowiem, iż w przypadku nabycia rocznej usługi serwisowej, za którą spółka otrzymała fakturę na początku okresu rozliczeniowego, ma ona prawo do odliczenia podatku naliczonego przed wykonaniem usługi, ponieważ opisane w stanie faktycznym usługi serwisowe nie należą do żadnej z kategorii usług wyszczególnionych w art. 19 ust. 13 pkt 1, 2, 4, 7, 9–11 ustawy o VAT, czyli tych usług, do których miałby zastosowanie odrębny termin powstania obowiązku podatkowego.
Jest to błędna interpretacja, wcześniej wymieniony przepis art. 86 ust. 12 stanowi bowiem, iż w przypadku otrzymania faktury, w której kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika m.in. z tytułu nabycia towarów i usług, przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel albo przed wykonaniem usługi, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem lub z chwilą wykonania usługi.
Przepis ten zawiera również wyłączenie od zasady w nim określonej, którym zostały objęte przypadki, gdy faktura dokumentuje czynności, od których obowiązek podatkowy powstał zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 1, 2, 4, 7, 9–11 ustawy o VAT, tj. z chwilą:
1) upływu terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tytułu:
a) dostaw energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego,
b) świadczenia usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych, z zastrzeżeniem ust. 18,
c) świadczenia usług wymienionych w poz. 138 i 153 załącznika nr 3 do ustawy;
2) otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usług:
a) transportu osób i ładunków kolejami, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami,
b) spedycyjnych i przeładunkowych,
c) w portach morskich i handlowych,
d) budowlanych lub budowlano-montażowych;
3) otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze – z tytułu świadczenia na terytorium kraju usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, a także usług ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, usług w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego oraz usług stałej obsługi prawnej i biurowej;
4) otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z dniem wystawienia faktury – z tytułu usług komunikacji miejskiej;
5) otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze – z tytułu świadczenia na terytorium kraju usług, o których mowa w art. 27 ust. 4 pkt 1;
6) otrzymania całości lub części wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, nie później jednak niż z chwilą ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub wydania albo przeniesienia własności lokalu lub własności domów jednorodzinnych w przypadku czynności:
a) ustanowienia na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia na rzecz członka spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub ustanowienia na rzecz członka odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub przeniesienia własności lokalu w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych,
b) przeniesienia na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej własności domu jednorodzinnego w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych;
7) upływu terminu płatności – z tytułu czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, członków spółdzielni będących właścicielami lokali, osób niebędących członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, lub na rzecz właścicieli lokali, niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1–2, 4 i 5 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (...).
Skoro żaden z powyższych przypadków nie ma zastosowania w niniejszej sprawie, to brak jest podstaw do dokonania odliczeń przed wykonaniem usługi.
W związku z tym prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu zakupu usług serwisowych, z faktury wystawionej z góry za cały rok kalendarzowy – powstaje z chwilą wykonania usługi.
Jedynym odstępstwem od zasady wymienionej w ww. art. 86 ust. 12, co nie zostało wyartykułowane w stanie faktycznym przedstawionym przez podatnika, jest przedpłata dokonana za świadczone usługi, potwierdzona fakturą dostawcy lub usługodawcy. Wówczas prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał taką fakturę, albo za następny okres rozliczeniowy, zgodnie z art. 86 ust. 10 i 11 ustawy o VAT.