Podatnik, prowadząc działalność gospodarczą w ramach firmy handlowej, dokonywał zwrotu VAT podróżnym. Organy podatkowe uznały, że naruszył art. 21b ust. 6 starej ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem sprzedawcy mogli dokonywać zwrotu, ale pod warunkiem, że ich obroty za poprzedni rok podatkowy wyniosły powyżej 400 tys. zł, zwrot dotyczy towarów nabytych przez podróżnego u tego sprzedawcy. Organy podkreśliły, że obroty podatnika kształtowały się na poziomie znacznie niższym od wymaganego.
Ostatecznie sprawa zwrotu VAT podróżnym trafiła do WSA. Sąd przypomniał, że w przepisach ustawy o VAT z 1993 roku ustawodawca przyjął system opodatkowania sprzedaży dokonywanej na rzecz osób niemających stałego miejsca zamieszkania na terytorium Polski, nazywanych inaczej podróżnymi. W systemie zwrotu VAT podróżnym można było wyróżnić dwa zasadnicze elementy, tj. prawo podróżnego do zwrotu podatku z tytułu zakupu i wywozu towaru za granicę Polski, a także prawo podatnika - sprzedawcy towaru do zastosowania stawki 0 proc. Każdy z tych elementów jest dla tego systemu jednakowo ważny. Oba te elementy pozostają także we wzajemnej ze sobą łączności. Spełnienie przez podatnika stawianych przez ustawodawcę warunków umożliwia podróżnemu otrzymanie zwrotu podatku, i odwrotnie, dokonanie zwrotu podatku podróżnemu na warunkach określonych w ustawie umożliwiało podatnikowi zastosowanie do tej sprzedaży stawki 0 proc.
Warunki, na których można dokonywać podróżnym zwrotu podatku, ustawodawca określił precyzyjnie. Jak zauważył sąd, w ustawie wyraźnie zastrzeżono, że sprzedawca może dokonywać zwrotu podatku podróżnym, pod warunkiem że jego obroty za poprzedni rok podatkowy wyniosły powyżej 400 tys. zł oraz dokonują zwrotu podatku wyłącznie w odniesieniu do towarów nabytych przez podróżnego u tego sprzedawcy. Wykładnia językowa, a w szczególności użyty przez ustawodawcę zwrot obroty za poprzedni rok podatkowy, nie budzi wątpliwości, że uprawnienie sprzedawcy do dokonywania zwrotu podatku podróżnym oceniane jest corocznie. Nie można więc przyjąć, że podatnik, który raz osiągnął wymagane przez ustawodawcę obroty, już bezterminowo może dokonywać zwrotu podatku podróżnym. Dlatego też podatnik, którego obroty za poprzedni rok podatkowy nie przekroczyły 400 tys. zł, nie jest uprawniony do dokonywania zwrotu podatku podróżnym.
Jak podkreślił sąd, dokonywanie zwrotu podatku podróżnym w roku, w którym sprzedawca nie spełnia warunku dotyczącego wysokości obrotów, jest możliwe jedynie w odniesieniu do sprzedaży dokonanej podróżnemu w roku podatkowym, w którym spełniał ten warunek.
Michał Stuczyński