W sprawie tej organy podatkowe wydają niespójne stanowiska. Najczęściej jednak uznają, że przemieszczenie towarów na teren Polski jest wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów. Takie stanowisko wyraził także Dyrektor Izby Skarbowej w Zielonej Górze. Uznał również, że przedstawiciel podatkowy dokonujący rozliczeń w Hamburgu nie musi wystawiać faktury VAT. Izba skarbowa nie odniosła się jednak wprost do problemu powstania obowiązku podatkowego w WNT. Ograniczyła się tylko do powołania przepisów.
Interpretując te przepisy, należy stwierdzić, że w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów termin wystawienia faktury przez dostawcę decyduje o terminie powstania obowiązku podatkowego tylko wtedy, gdy dostawcą (i wystawcą faktury) jest podatnik podatku od wartości dodanej. Dostawca z Chin takim podatnikiem nie jest. Dlatego też obowiązek podatkowy nie powinien powstawać w terminie wystawienia faktury przez kontrahenta z Chin, tylko 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów. Takie stanowisko zajął Pierwszy Urząd Skarbowy Łódź Bałuty w piśmie, nr I USB III/436/50/2005/KK, z 8 lipca 2005 r. Fragment stanowiska Izby Skarbowej w Zielonej Górze przedstawiamy poniżej.
(...) Z przedstawionego stanu faktycznego oraz załączonych dokumentów wynika, że przywóz towarów z państwa trzeciego nastąpił na terytorium Niemiec. Odprawa celna i dopuszczenie towaru nastąpiło na terytorium Wspólnoty w porcie w Hamburgu. Zgłoszenia towarów do odprawy celnej przez objęcie towarów procedurą o kodzie „42” dokonał ustanowiony przedstawiciel fiskalny w imieniu podatnika. Na podstawie tej procedury towar został zwolniony od podatku VAT z tytułu dokonanego importu, a następnie nastąpiło jego przemieszczenie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru.
Zgodnie z art. 2 pkt 7 ww. ustawy o podatku od towarów i usług przez import towarów rozumie się przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju. Zatem przywóz towarów z państwa trzeciego na terytorium innego państwa członkowskiego niż terytorium kraju - co ma miejsce w niniejszym przypadku - w rozumieniu przepisów ww. ustawy o podatku od towarów i usług nie stanowi importu towarów na terytorium Polski.
Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem - zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy - rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnika na terytorium kraju.
Przedmiotowe przemieszczenie towarów z Niemiec do Polski należy traktować - w świetle ww. przepisów - jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, a zatem podlega ono opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy, według stawek właściwych dla nabytych towarów. Zgodnie z art. 106 ust. 7 ww. ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku m.in. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów wystawiane są faktury wewnętrzne; za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą te czynności dokonane w tym okresie. Jednocześnie tutejszy Organ informuje, że skoro, jak sama Strona potwierdza, ww. transakcja stanowi wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, to odnoszą się do niej również zasady dotyczące powstania obowiązku podatkowego przy wewnątrzwspólnotowych transakcjach, o których mowa w art. 20 ustawy.
W myśl ww. art. 20 ust. 5 ustawy w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia, z zastrzeżeniem ust. 6-9. Zgodnie z ust. 6 ww. art. 20 ustawy w przypadku gdy przed terminem, o którym mowa w ust. 5, podatnik podatku od wartości dodanej wystawił fakturę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury.
W rozpatrywanej sprawie zbędnym jest wystawienie faktury sprzedaży przez przedstawiciela fiskalnego, gdyż występuje on tylko w rozliczeniu należności celnych. Stroną danej transakcji dla podatnika podatku od towarów i usług jest w tym przypadku kontrahent z Chin.
W związku z powyższym przedmiotowa transakcja stanowiąca wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, potwierdzona wystawieniem przez Stronę faktury wewnętrznej, winna być wykazana w zakresie obrotu i podatku należnego w deklaracji dla podatku od towarów i usług. Stosownie natomiast do art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 4 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, przy czym kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. kwota podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (...)
Decyzja w sprawie interpretacji prawa podatkowego z 20 listopada 2006 r., nr PP/4430--186/06, wydana przez Izbę Skarbową w Zielonej Górze Ośrodek Zamiejscowy w Gorzowie Wielkopolskim.
Ewa Sławińska