JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĄŁ URZĄD
Podatnik w związku z wystąpieniem ze spółki cywilnej i rozliczeniem się z pozostałymi wspólnikami otrzymał zwrot wkładu oraz kwotę 110 tys. zł określoną w umowie wystąpienia jako spłatę zobowiązań. Podatnik oświadczył, że 50 proc. wartości środków trwałych na dzień 31 grudnia 2006 r. to kwota 97 947,11 zł oraz że przypadająca na niego różnica między spłatą a wartością księgową środków trwałych wynosi 12 052,89 zł. Majątkiem spółki są środki trwałe, a majątek ten powstał ze środków pieniężnych uzyskanych z dochodu, od którego podatnik opłacał podatek dochodowy. Czy uzyskany przez podatnika zwrot wkładu i otrzymana część wspólnego majątku nabytego w czasie trwania spółki cywilnej, odpowiadająca udziałowi podatnika w zyskach spółki w związku z jego wystąpieniem ze spółki cywilnej, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym?
ODPOWIEDŹ URZĘDU
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o PIT przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali podatkowej.
W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe. Zasady te stosuje się odpowiednio do: rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat oraz ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.
Stosownie do art. 871 par. 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.) wspólnikowi występującemu ze spółki zwraca się w naturze rzeczy, które wniósł do spółki do używania, oraz wypłaca się w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia - wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Nie ulega zwrotowi wartość wkładu polegającego na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika. W myśl par. 2 powołanego art. 871 kodeksu cywilnego ponadto wypłaca się występującemu wspólnikowi taką część wartości wspólnego majątku pozostałego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach spółki.
Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o PIT, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów do spółdzielni albo wkładów do spółki osobowej. Wartość zwrotu wniesionego wkładu (oznaczonego w umowie spółki) oraz przypadającej na podatnika (stosownie do udziału w zyskach) części wartości majątku spółki odpowiadającej udziałowi w zyskach spółki cywilnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Majątek spółki w postaci środków trwałych powstał ze środków pieniężnych uzyskanych z dochodu, od którego opłacany był podatek dochodowy.
Natomiast nadwyżka ponad wartość przypadającej na części podatnika majątku spółki, tj. kwota 12 052,89 zł, stanowi przysporzenie i jest przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych. Przychód ten podatnik powinien wykazać w zeznaniu rocznym jako przychód z działalności gospodarczej.
Podatnik w omawianej sprawie jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, a spółka cywilna, z której wystąpił, nadal prowadzi działalność gospodarczą. Po wystąpieniu ze spółki cywilnej w dalszym ciągu podatnik prowadzi działalność gospodarczą, w związku z tym nie ma obowiązku ustalania dochodu z remanentu likwidacyjnego i uiszczenia 10-proc. podatku dochodowego od dochodu z tego remanentu na podstawie art. 24 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem uzyskany przez podatnika zwrot wkładu i otrzymana część wspólnego majątku spółki nabytego w czasie trwania spółki odpowiadająca udziałowi podatnika w zyskach spółki w związku z wystąpieniem ze spółki cywilnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
EWA MATYSZEWSKA