Jak płacić podatek od dochodów ze sprzedaży akcji i jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych

Uzyskane dochody z obrotu jednostkami funduszy inwestycyjnych podlegają zryczałtowanemu podatkowi dochodowemu (19%), który pobiera i odprowadza płatnik (fundusz wypłacający należności). Dochodów tych nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach oraz o inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesionych w danym roku lub w latach poprzednich.

Interpretacja Naczelnika Urzędu Skarbowego w Brzegu z 19 grudnia 2006 r., nr PD-415/INT/55/MK/06

Dochód ze sprzedaży akcji należy opodatkować podatkiem dochodowym w wysokości 19% w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego po roku podatkowym, składając jednocześnie zeznanie podatkowe PIT-38.

KOMENTARZ EKSPERTA
Po I kwartale 2007 r. polskie fundusze inwestycyjne dysponowały około 120 mld zł aktywów. W 2006 r. fiskus pobrał od Polaków 4 mld zł tzw. podatku Belki, którym od 1 stycznia 2004 r. są obciążone zyski osób fizycznych z m.in.: lokat bankowych, inwestycji w akcje, obligacje. Te dwie liczby pokazują wzrost zainteresowania inwestycjami kapitałowymi w ostatnich kilku latach. Stąd wzrasta liczba zapytań do urzędów skarbowych o to, według jakich zasad opodatkowane są zyski m.in. z umorzeń jednostek funduszy inwestycyjnych. Inwestorzy mają często problemy z odróżnieniem sytuacji, kiedy zyski z inwestycji są opodatkowane samodzielnie przez podatnika i wykazywane w PIT-38, a kiedy robi to za inwestora płatnik podatku.

Obowiązuje tu prosta zasada: jeżeli inwestor na GPW sprzedał papiery wartościowe (akcje obligacje), sam rozlicza podatek dochodowy po zakończeniu roku w PIT-38.
Natomiast gdy przedmiotem inwestycji są jednostki funduszy inwestycyjnych, podatek dochodowy i to w trakcie roku rozlicza fundusz inwestycyjny jako płatnik podatku.

Kluczem dla określenia zasad opodatkowania jest sprawdzenie, czy przedmiot inwestycji jest papierem wartościowym. Jednostki uczestnictwa nie są papierem wartościowym i dlatego zyski z inwestycji nie są wykazywane w PIT-38. Sam fakt, iż inwestujemy w produkt funduszu inwestycyjnego, nie decyduje o zasadach opodatkowania. Przykładowo, zysk z inwestycji w notowane na GPW certyfikaty inwestycyjne emitowane przez fundusze inwestycyjne opodatkowany jest tak, jak sprzedaż akcji. Certyfikaty są bowiem papierami wartościowymi. 

Interpretację skomentował
Tomasz Król
Ekspert podatkowy

STAN FAKTYCZNY I PYTANIE PODATNIKA
Pismem z dnia 18.10.2006 r. Podatniczka zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Brzegu  z pytaniem o ustalenie zakresu stosowania przepisów prawa podatkowego. Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, iż Podatniczka dokonuje obrotu jednostkami uczestnictwa funduszy inwestycyjnych oraz papierów wartościowych na giełdzie. W związku z powyższym pytanie Podatniczki brzmi: w jaki sposób opodatkować zyski ze sprzedaży tych instrumentów.

INTERPRETACJA ORGANU PODATKOWEGO - ARGUMENTACJA 
Działając na podstawie art. 216 § 1, art. 14 a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz.U. Nr 8 z 2005r poz. 60 ze zm.), Naczelnik Urzędu Skarbowego w Brzegu uznał za nieprawidłowe stanowisko zawarte w piśmie z dnia 18.10.2006r (wpływ do US 18.10.2006r) w sprawie stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczące rozliczania dochodów uzyskanych ze sprzedaży jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych i ze sprzedaży papierów wartościowych (akcji).

W uzasadnieniu swego postanowienia Naczelnik Urzędu Skarbowego w Brzegu stwierdził co następuje.
W myśl art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29.08.1997r Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005r Dz.U. Nr 8 poz. 60 ze zm.), stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego (...) na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta ma obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Udzielanie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie - art. 14 a § 4 Ordynacja podatkowa.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt.7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ( tekst jednolity z 2000r. Dz.U. Nr 14, poz. 176 ze zm.), źródłami przychodów są między innymi kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych (...). Za przychody z kapitałów pieniężnych w myśl przepisów art. 17 ust. 1 pkt.5 cytowanej wyżej ustawy uważa się między innymi przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Stosownie do zapisu art. 5a pkt.14 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przez fundusze kapitałowe rozumie się fundusze inwestycyjne działające na podstawie przepisów o funduszach inwestycyjnych oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

W myśl przepisów art. 9 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21,52,52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ogólna zasada ustalania dochodu wyrażona w art. 9 ust. 2 powołanych przepisów stanowi, że dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych są wydatki poniesione w związku z nabyciem tych jednostek stosownie do zapisu art. 23 ust. 1 pkt.38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl przepisów art. 30a ust.1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz zagranicznych funduszach kapitałowych pobiera się z zastrzeżeniem art. 52a zryczałtowany 19% podatek dochodowy. Stosownie do postanowień art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności osobom określonym w art. 3 ust.1, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonanych wypłat lub stawianych do dyspozycji pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych między innymi w art. 30a ust. 1.

Zgodnie z art. 42 ust.1 płatnicy ci przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek dochodowy oraz kwoty zryczałtowanego podatku, w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby lub miejsca prowadzenia działalności.

Zasadą jest, iż podatek zryczałtowany jest podatkiem należnym, a dochodów opodatkowanych w formie ryczałtu nie wykazuje się w zeznaniu podatkowym. Uzyskany dochód, zgodnie z art. 30a ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.

Wśród określonych w art. 10 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródeł przychodów wymienione zostały w pkt 7 kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt. 8 lit. a-c. Według art. 17 ust.1 pkt.6 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych, realizacji praw z papierów wartościowych.

W myśl art. 30 b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów uzyskanych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akacji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu. Zgodnie z art. 30b ust.2 pkt. 1 ww. ustawy dochodem, o którym mowa w ust.1, jest różnica między suma przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych, a kosztami uzyskania przychodu określonymi na podstawie art. 22 ust.1 f lub ust. 1 g, lub art. 23 ust.1 pkt. 38 z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14.

Dochód ze sprzedaży akcji należy wykazać w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym w odrębnym zeznaniu, według ustalonego wzoru ( PIT -38) i w tym samym terminie należy wpłacić wynikający z tego zeznania podatek dochodowy.

Mając na uwadze przedstawiony powyżej stan prawny należy stwierdzić, iż:
1.uzyskane dochody z obrotu jednostkami funduszy inwestycyjnych podlegają zryczałtowanemu podatkowi dochodowemu, który pobiera i odprowadza płatnik,
2.dochody o których mowa wyżej nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach oraz o inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesionych w danym roku lub w latach poprzednich,
3.dochód ze sprzedaży akcji należy opodatkować podatkiem dochodowym w wysokości 19% w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego po roku podatkowym, składając jednocześnie zeznanie podatkowe PIT-38.

Należy stwierdzić, że niniejsza informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego dokonana została dla konkretnego stanu faktycznego przedstawionego we wniosku na dzień zaistnienia zdarzenia.
Stosownie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja, o której mowa w art. 14 a § 1, nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta. Jeżeli jednak podatnik zastosował się do tej interpretacji, organ nie może wydać decyzji określającej lub ustalającej ich zobowiązanie podatkowe bez zmiany albo uchylenia postanowienia, o którym mowa w art. 14a § 4, jeżeli taka decyzja byłaby niezgodna z interpretacją zawartą w tym postanowieniu. Interpretacja, o której mowa w art. 14a §1, jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowych właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w art. 14b § 5 OP.
Od niniejszego postanowienia na podstawie art. 14a § 4 i art. 236 § 1 ustawy z dnia 29.08.1997r Ordynacja Podatkowa (tekst jednolity z 2005 Dz.U. Nr 8 poz.60 ze zm.) służy prawo złożenia zażalenia do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu za pośrednictwem Naczelnika Urzędu Skarbowego w Brzegu w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia - art.236 § 2 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa.
Zażalenie, zgodnie z art. 222 w związku z art. 239 Ordynacji podatkowej powinno zawierać zarzuty przeciwko postanowieniu, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia, oraz wskazać dowody uzasadniające to żądanie.

Księgowość
Podatek od kryptowalut 2024. Jak rozliczyć?
26 kwi 2024

Kiedy należy zapłacić podatek, a kiedy kryptowaluty pozostają neutralne podatkowo? Co podlega opodatkowaniu? Jaki PIT trzeba złożyć?

KSeF dopiero od 2026 roku. Minister Finansów podał dwie daty wdrożenia dla dwóch grup podatników
26 kwi 2024

Na konferencji prasowej w dniu 26 kwietnia 2024 r. minister finansów Andrzej Domański podał dwie daty planowanego wdrożenia obowiązkowego modelu KSeF. Od 1 lutego 2026 r. obowiązkowy KSeF mają stosować przedsiębiorcy, których wartość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym przekroczyła 200 mln zł. Natomiast od 1 kwietnia 2026 r. obowiązkowy KSeF mają stosować pozostali podatnicy VAT.

KSeF z dużym poślizgiem. Przedsiębiorcy i cała branża księgowa to odczują. Jak?
26 kwi 2024

Decyzja ministerstwa o przesunięciu KSeF o prawie 2 lata jest niekorzystna z punktu widzenia polskich firm. Znacznie opóźni rewolucję cyfrową i wzrost konkurencyjności krajowych przedsiębiorców. Wymagać będzie także poniesienia dodatkowych kosztów przez firmy, które już zainwestowały w odpowiednie technologie i przeszkolenie personelu. Wielu dostawców oprogramowania do fakturowania i prowadzenia księgowości może zostać zmuszonych do ponownej integracji systemów. Taką opinię wyraził Rafał Strzelecki, CEO CashDirector S.A.

Kto nie poniesie kary za brak złożenia PIT-a do 30 kwietnia?
26 kwi 2024

Ministerstwo Finansów informuje, że do 30 kwietnia 2024 r. podatnicy mogą zweryfikować i zmodyfikować lub zatwierdzić swoje rozliczenia w usłudze Twój e-PIT. Jeżeli podatnik nie złoży samodzielnie zeznania PIT-37 i PIT-38 za 2023 r., to z upływem 30 kwietnia zostanie ono automatycznie zaakceptowane przez system. Dzięki temu PIT będzie złożony w terminie nawet jeżeli podatnik nie podejmie żadnych działań. Ale dotyczy to tylko tych dwóch zeznań. Pozostałe PIT-y trzeba złożyć samodzielnie najpóźniej we wtorek 30 kwietnia 2024 r. Tego dnia urzędy skarbowe będą czynne do godz. 18:00.

Ekonomiczne „odkrycia” na temat WIBOR-u [polemika]
26 kwi 2024

Z uwagą zapoznaliśmy się z artykułem Pana K. Szymańskiego „Kwestionowanie kredytów opartych o WIBOR, jakie argumenty można podnieść przed sądem?”, opublikowanym 16 kwietnia 2024 r. na portalu Infor.pl. Autor, jako analityk rynków finansowych, dokonuje przełomowego „odkrycia” – stwierdza niereprezentatywność WIBOR-u oraz jego spekulacyjny charakter. Jest to jeden z całej serii artykułów ekonomistów (zarówno K. Szymańskiego, jak i innych), którzy działając ramię w ramię z kancelariami prawnymi starają się stworzyć iluzję, że działający od 30 lat wskaźnik referencyjny nie działa prawidłowo, a jego stosowanie w umowach to efekt zmowy banków, której celem jest osiągnięcie nieuzasadnionych zysków kosztem konsumentów. Do tego spisku, jak rozumiemy, dołączyli KNF, UOKiK i sądy, które to instytucje jednoznacznie potwierdzają prawidłowość WIBOR-u.

Przedsiębiorca uiści podatek tylko gdy klient mu zapłaci. Tak będzie działał kasowy PIT. Od kiedy? Pod jakimi warunkami?
26 kwi 2024

Resort finansów przygotował właśnie projekt nowelizacji ustawy o PIT oraz ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym. Celem tej zmiany jest wprowadzenie od 2025 roku kasowej metody rozliczania podatku dochodowego, polegającej na tym, że przychód- podatkowy będzie powstawał w dacie zapłaty za fakturę. Z metody kasowej będą mogli korzystać przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają działalność oraz ci, których przychody z działalności gospodarczej w roku poprzednim nie przekraczały 250 tys. euro.

Minister Domański o przyszłości KSeF. Nowe daty uruchomienia zostały wyznaczone
26 kwi 2024

Minister finansów Andrzej Domański wypowiedział się dziś o audycie Krajowego Systemu e-Faktur i przyszłości KSeF. Zmiany legislacyjne w KSeF to będzie proces podzielony na dwa etapy.

Panele fotowoltaiczne - obowiązek podatkowy w akcyzie [część 2]
26 kwi 2024

W katalogu czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą znajduje się również przypadek konsumpcji. Chodzi tutaj o zużycie energii elektrycznej przez podmiot posiadający koncesję jak i przez podmiot, który koncesji nie posiada, ale zużywa wytworzoną przez siebie energię elektryczną.

KSeF dopiero od 2026 roku. Minister Finansów podał dwie daty wdrożenia dla dwóch grup podatników
26 kwi 2024

Na konferencji prasowej w dniu 26 kwietnia 2024 r. minister finansów Andrzej Domański podał dwie daty planowanego wdrożenia obowiązkowego modelu KSeF. Od 1 lutego 2026 r. obowiązkowy KSeF mają stosować przedsiębiorcy, których wartość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym przekroczyła 200 mln zł. Natomiast od 1 kwietnia 2026 r. obowiązkowy KSeF mają stosować pozostali podatnicy VAT.

Globalny podatek minimalny - zasady GloBE również w Polsce. Przedsiębiorstwa będą musiały dostosować swoje procedury rachunkowe i podatkowe
26 kwi 2024

System globalnego podatku minimalnego (zasad GloBE) zawita do Polski. Przedsiębiorstwa będą musiały dostosować swoje procedury wewnętrzne, w szczególności dotyczące gromadzenia informacji rachunkowych i podatkowych.

pokaż więcej
Proszę czekać...