Kluczowym przykładem są tu bez wątpienia regulacje prawa wyborczego, których niedoskonałości uwidoczniły się szczególnie jaskrawo przy okazji tegorocznych wyborów samorządowych i niewątpliwie istotnie nadszarpnęły zaufanie obywateli do państwa prawa. Z uwagi zatem na czekające nas w tym roku wybory prezydenckie i parlamentarne mamy nadzieję, że Nowy Rok przyniesienie wiele dobrych zmian w prawie, w tym także w zakresie prawa wyborczego, które to zaufanie odbudują.
W związku z powyższym, poniżej pozwolimy sobie przedstawić Państwu najważniejsze zmiany w prawie, które weszły w życie wraz z początkiem Nowego Roku lub czekają nas w najbliższych dwunastu miesiącach oraz złożyć życzenia prawne na 2015 rok.
Z początkiem Nowego Roku weszła w życie część nowych przepisów dotyczących świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Szczególnie interesujące zmiany w tym zakresie dotyczą zasad zawierania umów z Narodowym Funduszem Zdrowia, w tym w szczególności maksymalnego okresu na jaki mogą być zawierane tego rodzaju umowy, możliwości wspólnego ubiegania się przez świadczeniodawców o zwarcie i wykonanie takiej umowy oraz zasady zawierania umów z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej na czas nieoznaczony. Życzymy wobec tego tak podmiotom udzielającym świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, jak i pacjentom, aby wprowadzone zmiany ułatwiły pozyskiwanie kontraktów z Narodowym Funduszem Zdrowia, a tym samym wpłynęły na polepszenie jakości opieki zdrowotnej.
W styczniu Nowego Roku wejdą w życie także zmiany w zakresie przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Ustawodawca przewidział rozwiązania, które mają na celu uproszczenie i skrócenie procedur niezbędnych dla uzyskania zgody na koncentrację przedsiębiorców m.in. poprzez skrócenie czasu postępowań w przypadku tzw. prostych koncentracji i wprowadzenie dwuetapowej procedury rozpatrywania wniosków w przypadku koncentracji bardziej skomplikowanych. Nowelizacja wprowadzi również zmiany mające dodatkowo wzmocnić ochronę interesów konsumentów. Służyć ma temu m.in. możliwość podawania do publicznej wiadomości przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów informacji o podejrzeniu naruszenia zbiorowych interesów konsumentów w przypadku, gdy przedsiębiorca stosuje praktykę skierowaną do szerokiego kręgu konsumentów, która może ich narazić na znaczne straty finansowe lub niekorzystne skutki. Przedsiębiorcom życzymy zatem, aby nowe przepisy wpłynęły na ułatwienie rozwoju prowadzonej działalności gospodarczej, zaś konsumentom, aby wpłynęły one na wzmocnienie ochrony ich praw.
W nowym roku planuje się również wprowadzenie ciekawych zmian dotyczących podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej zarówno przez spółki prawa handlowego jak i indywidualnych przedsiębiorców.
Jak zakłada projekt nowelizacji kodeksu spółek handlowych, jeszcze w styczniu 2015 r. miałyby wejść w życie przepisy, dzięki którym spółka jawna, spółka komandytowa oraz spółka z ograniczoną odpowiedzialnością mogłyby być zawiązywane, zmieniane i rozwiązywane przy wykorzystaniu wzorców, odpowiednio umów lub uchwał, udostępnionych w systemie teleinformatycznym. Jeśli chodzi zaś o osoby fizyczne zamierzające prowadzić działalność jako indywidualni przedsiębiorcy, dla nich istotne mogą się okazać zmiany przewidziane w przedstawionym Sejmowi projekcie nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Projekt ten zakłada wprowadzenie nowej instytucji pozwalającej na prowadzenie działalności gospodarczej w okresie próbnym. Projektodawca przewiduje, że w okresie próbnym przedsiębiorca byłby zwolniony od obowiązku odprowadzania podatku dochodowego od dochodu w kwocie nieprzekraczającej 10 000 zł, zaś składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe tych osób finansowałyby w całości powiatowe urzędy pracy ze środków Funduszu Pracy. Rozpoczęcie prowadzenia działalności na takich zasadach miałoby być przy tym możliwe po spełnienia niewielu wymogów formalnych. Mamy wobec tego nadzieję i życzymy Państwu, aby omówione powyżej zmiany rzeczywiście usprawniły podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w formie wskazanych spółek handlowych, a indywidualnym przedsiębiorcom umożliwiły sprawdzenie pomysłu na własną działalność gospodarczą i jednocześnie uchroniły ich od negatywnych konsekwencji, w szczególności finansowych, w przypadku niepowodzenia.
Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów 2014/2015
Korzystne zmiany przewiduje również projekt nowelizacji prawa budowlanego, który na razie jest we wstępnej fazie prac legislacyjny. Zaproponowano w nim bowiem rozwiązania mające skrócić i uprościć procedurę budowlaną. Jednym z takich rozwiązań ma być zniesienie wymogu uzyskiwania decyzji o pozwoleniu na budowę w odniesieniu do budowy i przebudowy budynków mieszkalnych jednorodzinnych spełniających warunki określone w projektowanych przepisach. Życzymy Państwu, aby zmiany te zostały wprowadzone i przyczyniły się do uproszczenia i przyspieszenia realizacji procesu budowlanego.
Warto również wspomnieć o projektowanej zmianie dotyczącej fundamentalnych zasad prawa spadkowego. Jak wynika z projektu nowelizacji kodeksu cywilnego rozważane jest bowiem wprowadzenie zasady, zgodnie z którą brak złożenia przez spadkobiercę w przewidzianym terminie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku ma być uważany za jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W rezultacie spadkobiercy, który nie złożyli jednego z ww. oświadczeń odpowiadaliby za ewentualne długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Warto wobec tego przypomnieć, że obecnie brak złożenia jednego ze wskazanych powyżej oświadczeń skutkuje przyjęciem fikcji, iż złożone zostało oświadczenie o przyjęciu spadku wprost. To zaś powoduje, że spadkobierca odpowiada za ewentualne długi spadkowe bez żadnych ograniczeń. Z wielką ciekawością będziemy wobec tego śledzić postępy prac legislacyjnych w ww. zakresie i życzymy, aby projektowane zmiany zwiększyły ochronę interesów spadkobierców i uchroniły ich od niespodziewanej odpowiedzialności za długi spadkowe przewyższające wartość spadku.
Niezwykle interesujące są także projektowane zmiany w zakresie prawa pracy. Przedłożony Sejmowi projekt zakłada bowiem istotną modyfikację ograniczeń dotyczących zatrudniania pracownika na czas określony. Zgodnie z projektem zmianie miałaby ulec obowiązująca obecnie zasada, że zawarcie pomiędzy tym samym pracodawcą a pracownikiem trzeciej umowy na czas określony, przy spełnieniu określonych warunków, jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony. Jak zakłada projekt ustawy zmieniającej ww. reguła miałaby zostać zastąpiona regulacją, zgodnie z którą łączny czas zatrudnienia pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony u danego pracodawcy mógłby wynosić maksymalnie 24 miesiące, o ile w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy nie przewidziano terminu dłuższego, nieprzekraczającego 36 miesięcy. Zmianie miałyby ulec także terminy wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony. Mamy wobec tego nadzieję i życzymy Państwu, aby projektowane zmiany zapewniły większą stabilność zatrudnienia.
1 tys. zł miesięcznie dla rodziców, którzy nie mają prawa do urlopu
W nowym 2015 Roku, życzymy Państwu, aby spełniły się wszystkie przedstawione przez nas pokrótce życzenia. O tym, czy zostaną zrealizowane przez ustawodawcę, przekonamy się zapewnie już za kilka miesięcy. W każdym przypadku mamy nadzieję, że nowo rozpoczęty rok przyniesie wyłącznie korzystne zmiany w polskim prawie, które zostaną uchwalone zgodnie z zasadami prawidłowej legislacji, czego Państwu i sobie życzymy.
Maciej Szulikowski
radca prawny i partner zarządzający
M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna
Podyskutuj o tym na naszym FORUM