Wszystko to za sprawą nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw(Dz. U. z 2010 r. Nr 257, poz. 1725), która 1 lutego 2011 r. weszła w życie.
Nowelizacja doprecyzowała pojęcie „bezrobotnego”, które dotychczas budziło istotne wątpliwości interpretacyjne, zgłaszane w szczególności przez powiatowe urzędy pracy. Zgodnie z nowelizacją, bezrobotnym może być również osoba wpisana do ewidencji działalności gospodarczej, która po złożeniu wniosku o wpis zgłosiła wniosek o zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej i okres zawieszenia jeszcze nie upłynął, albo nie upłynął jeszcze okres do dnia podjęcia działalności gospodarczej, który został wskazany przez tą osobę we wniosku o wpis.
Nowelizacja w sposób szczegółowy określiła również jedną ze wskazanych w art. 33 przesłanek pozbawienia osoby statusu bezrobotnego, tj. niestawiennictwo w powiatowym urzędzie pracy w wyznaczonym terminie oraz niepowiadomienie urzędu w okresie do 7 dni o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa (np. choroba). Należy wskazać, że o pozbawieniu statusu bezrobotnego decyduje starosta, a zgodnie z nowelizacją osoba zarejestrowana traci status bezrobotnego na okres 120, 180 lub 270 dni, w zależności od liczby niestawiennictw (odpowiednio 1, 2, 3 i więcej). Dotychczas, pozbawienie statusu bezrobotnego następowało każdorazowo na okres 3 miesięcy od dnia jego niestawienia się w powiatowym urzędzie pracy.
Nowelizacja określiła także sytuacje, w których starosta nie może pozbawić osoby zarejestrowanej statusu bezrobotnego. Dotyczy to w szczególności kobiety w ciąży oraz bezrobotnego, który został wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego jako założyciel spółdzielni socjalnej po dniu zarejestrowania w powiatowym urzędzie pracy, w związku z uwzględnieniem przez starostę jego wniosku o przyznanie środków na założenie spółdzielni socjalnej, do dnia następnego po dniu otrzymania tych środków.
Kolejną zmianą wprowadzoną nowelizacją jest określenie przypadków, w których obowiązkowe jest przygotowanie indywidualnego planu działania dla bezrobotnego, w celu doprowadzenia go do podjęcia zatrudnienia. Przygotowanie tego planu przez urząd pracy jest obowiązkowe m.in. dla bezrobotnego do 25 roku życia, bezrobotnego powyżej 50 roku życia, oraz bezrobotnego bez kwalifikacji zawodowych, o ile pozostają oni nieprzerwanie w rejestrze bezrobotnych przez okres co najmniej 180 dni od dnia rejestracji, a indywidualny plan działania nie został przygotowany dla nich wcześniej.
Podsumowując, wprowadzone nowelizacją zmiany, szczególnie dotyczące możliwości uzyskania statusu bezrobotnego przez osoby wpisane do ewidencji działalności gospodarczej, które zawiesiły działalność gospodarczą, należy ocenić pozytywnie. Dotychczas tacy przedsiębiorcy nie mogli być bezrobotnymi, przez co nie byli ubezpieczeni. Tracili na tym, przede wszystkim ci, którzy ze względów finansowych musieli przestać na jakiś czas wykonywać działalność i nie stać ich było np. na prywatną opiekę zdrowotną.
Aneta Wrona-Kłoczko
aplikant radcowski
M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna