Skargę do Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie złożył rolnik, która otrzymał zasiłek chorobowy, jednak wcześniej nie płacił składek na ubezpieczenie społeczne. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) potrąciła mu zaległe składki z wypłacanych zasiłków chorobowych. Rolnik uważał, że to niezgodne z konstytucją i wniósł skargę do Trybunału.
W ocenie skarżącego, art. 50 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników narusza art. 2 i art. 67 ust. 1 konstytucji, czyli zasady sprawiedliwości społecznej i prawa do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę. Jak podkreślał rolnik, w efekcie orzeczeń organów rentowych oraz wyroków sądów opartych na tym przepisie obywatele zostają pozbawieni w całości środków do egzystencji, nie mając jakiegokolwiek zabezpieczenia na czas choroby.
Potrącanie z wypłacanych zasiłków chorobowych
Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 50 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników w zakresie, w jakim uprawnia Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego do potrącania z wypłacanych zasiłków chorobowych składek na ubezpieczenie społeczne rolników, jest zgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 konstytucji.
W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie.
Składki na ubezpieczenia społeczne w 2014 r.
Składki zdrowotne rolników w 2014 r.
Rozwiązanie zawarte w zaskarżonym przepisie, zdaniem Trybunału, zmierza do wyważenia interesu publicznego z interesem jednostkowym ubezpieczonego i jest spójne z podstawową zasadą ubezpieczeń społecznych, jaką jest zasada wzajemności. TK stwierdził, że w świetle brzmienia art. 67 ust. 1 konstytucji ustawodawca może uzależnić przyznanie uprawnienia do świadczenia z zabezpieczenia społecznego od uiszczania składki na to ubezpieczenie. Podkreślił, że ustawodawca nie naruszył obowiązku zapewnienia obywatelowi zabezpieczenia społecznego także z tego względu, że osoby, których zasiłek chorobowy objęty jest potrąceniem, mogą w pełni korzystać z przysługujących im możliwości starania się o świadczenia z pomocy społecznej.
Zasada sprawiedliwości społecznej
Trybunał Konstytucyjny podkreślił również, że z punktu widzenia zasady sprawiedliwości społecznej niedopuszczalna byłaby sytuacja, w której rolnicy nieodprowadzający składki na ubezpieczenie społeczne nie ponosiliby konsekwencji swoich decyzji. Podkreślił ponadto, że ustawodawca przewiduje środki ochrony rolnika znajdującego się w trudnej sytuacji życiowej (m.in. w postaci ulg w spłacie zadłużenia lub jego umorzenia w całości lub części), co chronić może go przed potrąceniem z przysługującego mu zasiłku chorobowego zaległych składek na ubezpieczenie.
Polecamy: Encyklopedia kadr i płac
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 31 lipca 2014 r., sygn. akt SK 28/13
Źródło: www.trybunal.gov.pl, oprac. Adam Kuchta