W odpowiedzi z 16 maja 2022 r. na interpelację poselską, sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Stanisław Szwed (po uzyskaniu stosownych wyjaśnień od Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych) udzielił informacji w sprawie wynagrodzeń pracowników ZUS. Jakie jest przeciętne wynagrodzenie pracowników ZUS? Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy (ZUZP) pracowników ZUS-u zakłada waloryzację wynagrodzeń "o co najmniej 1% powyżej wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych z roku poprzedniego".
Fundusz wynagrodzeń ZUS
W latach 2015–2021 fundusz wynagrodzeń osobowych pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wzrósł o 1179,6 mln zł - co stanowi przyrost o 56,6% w stosunku do 2015 r.
Przeciętne wynagrodzenie pracowników ZUS, premie kwartalne, nagrody jubileuszowe
W 2021 r. przeciętne całkowite miesięczne wynagrodzenie w ZUS wynosiło 6412,13 zł i było wyższe o 523,13 zł od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku. Natomiast przeciętne wynagrodzenie zasadnicze z angaży na dzień 31 grudnia 2021 r. wyniosło 4855 zł. W stosunku do przeciętnego wynagrodzenia zasadniczego w 2016 r. wzrosło o 1520 zł. (45,6%). Powyżej przeciętnego wynagrodzenia zasadniczego zarabia prawie 40% pracowników Zakładu.
Do wynagrodzenia zasadniczego należy dodać regulaminowe premie kwartalne, które w 2021 r. stanowiły ponad 20% wszystkich wynagrodzeń osobowych oraz inne składniki zmienne, np. nagroda z Zakładowego Funduszu Nagród (tzw. 13-tka), nagrody jubileuszowe, wypłaty za pracę w godzinach nadliczbowych i inne składniki wynagrodzeń osobowych wynikające zarówno z zapisów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników ZUS, jak i z powszechnie obowiązujących przepisów prawa.
Waloryzacja wynagrodzeń w ZUS +1% powyżej inflacji
Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy (ZUZP) dla pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zakłada wzrost funduszu wynagrodzeń osobowych w ZUS.
Zgodnie z postanowieniem § 8 ust. 3 ZUZP „Fundusz wynagrodzeń osobowych kształtuje się na poziomie określonym w planie finansowym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, stanowiącym załącznik do ustawy budżetowej na dany rok budżetowy. Pracodawca będzie dokładał najwyższej staranności podejmując wszelkie możliwe działania przy wykorzystaniu wszelkich dostępnych form komunikacji celem zapewnienia corocznego wzrostu funduszu wynagrodzeń osobowych o co najmniej 1% powyżej wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych z roku poprzedniego, w szczególności mając na uwadze poziom inflacji, dodatkowe zadania nakładane na Zakład mocą przepisów prawa oraz z uwzględnieniem wzrostu wskaźnika zatrudnienia w Zakładzie.”.
Budżet wynagrodzeń zatwierdzany przez Sejm
Jednocześnie Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy, określający zasady wynagradzania pracowników ZUS, nie może gwarantować stałych podwyżek dla pracowników, gdyż ZUS nie decyduje o wysokości funduszu wynagrodzeń. Budżet wynagrodzeń osobowych z uwzględnieniem jakości i ilości wykonywanych zadań, jako część „Planu finansowego Zakładu”, przekazywany jest do Rady Ministrów i ujmowany w projekcie ustawy budżetowej, który następnie jest procedowany w Sejmie RP. Podpisana przez Prezydenta RP i opublikowana ustawa budżetowa jest prawnym dokumentem potwierdzającym wysokość środków, jakie ZUS może rozdysponować na wynagrodzenia osobowe dla pracowników.
Wynagrodzenia pracowników ZUS w 2022 roku.
W bieżącym 2022 roku przyrost funduszu wynagrodzeń osobowych Zakładu wynosi ponad 185 mln zł. Po zabezpieczeniu funduszu bazowego na wszystkie składniki wynagrodzeń wynikające z Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy (tj. wynagrodzeń zasadniczych, premii kwartalnych, nagród jubileuszowych, odpraw emerytalno-rentowych oraz nagród z zakładowego funduszu nagród, tzw. 13-tki) Zakład może przeznaczyć na podwyżki wynagrodzenia zasadniczego kwotę 300 zł średnio na etat.
Związki zawodowe nie przyjęły propozycji pracodawcy i zażądały podwyżki wynagrodzenia w kwocie minimum 500 zł średnio na etat, dodatkowych środków na dodatki specjalne dla Inspektorów Kontroli Zakładu oraz pracowników obszaru informatyki. Skutek finansowy przeprowadzenia podwyżek w kwocie 500 zł średnio na etat wzrasta do kwoty 320 mln zł. Posiadane przez Zakład środki nie pokrywają przedstawionych przez organizacje związkowe żądań.
Wynagrodzenie kadry kierowniczej i innych pracowników - modalna, mediana i przeciętne wynagrodzenie
Modalna kadry kierowniczej wynosi 6300 zł, mediana 7000 zł, a przeciętne wynagrodzenie 7520 zł.
W przypadku pozostałych pracowników modalna wynosi 3100 zł, mediana 4520 zł, natomiast przeciętne wynagrodzenie 4637 zł.
Źródło: Odpowiedź na interpelację nr 33146 w sprawie wynagrodzeń pracowników ZUS, Sejm RP