Obowiązki pracodawcy i telepracownika
Istotą telepracy jest wykonywanie jej poza zakładem pracy, natomiast jest ona określona jako jedna z form zatrudnienia w ramach Kodeksu pracy, a co za tym idzie, posiada ona wszelkie ramy, prawa oraz obowiązki dla stron stosunku pracy, jak pozostałe formy zatrudnienia. Zawierając umowę o pracę, telepracownik jest zatem zobowiązany do wykonywania określonej w umowie pracy, w określonym miejscu i czasie na rzecz i pod kierownictwem swojego pracodawcy. Zazwyczaj jej rezultaty, postępy i wyniki przekazuje pracodawcy również za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Pracodawca natomiast jest zobowiązany do wynagradzania telepracownika za jego pracę. Ustalenie faktu, iż praca będzie wykonywana w formie telepracy może być ustalona pomiędzy stronami stosunku pracy przy zawieraniu umowy, bądź w jej trakcie.
Podjęcie telepracy podczas zawierania umowy o pracę
Jeżeli ustalenie dotyczące formy wykonywania telepracy jest zawarte w momencie zawierania stosunku pracy, oprócz obowiązków typowych przy danej formie zatrudnienia, występują dodatkowe. Przede wszystkim istnieje obowiązek dokładnego określenia warunków telepracy, dla niej charakterystycznych, jak m.in. sposób oraz częstotliwość raportowania lub kontaktu telepracownika czy formy i częstotliwość jego kontroli przez pracodawcę. Wynika również z tego obowiązek przekazania pracownikowi informacji niezbędnych do porozumiewania się na odległość z jednostką organizacyjną lub pracodawcą.
Dodatkowo, konieczne jest poinformowanie telepracownika o strukturze przedsiębiorstwa i określenie jednostki organizacyjnej, do której należy oraz wskazanie osoby lub organu, zajmującego się w niej zasobami ludzkimi.
Pracodawca zobowiązany jest również do przekazania pracownikowi wszelkiego wyposażenia potrzebnego do świadczenia pracy w tym m.in. sprzęt konieczny do wykonywania telepracy oraz umożliwiający kontakt. Wszystkie elementy wyposażenia lub sprzętu powinny być ubezpieczone oraz zainstalowane, serwisowane i konserwowane na koszt pracodawcy. Konieczne jest również udostępnienie telepracownikowi pomocy technicznej oraz przeszkolenie z użytkowania wydanego sprzętu. Możliwe jest jednak porozumienie pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, w którym pracownik zrzeka się wszelkich przysługujących mu praw w zakresie sprzętu i w świadczeniu telepracy korzystać będzie ze spełniającego wszelkie ustalenia sprzętu własnego. W tym przypadku konieczne jest zawarcie tego w umowie oraz określenie przysługującemu pracownikowi ekwiwalentu, którego wysokość może zależeć od normy zużycia sprzętu, jego serwisowania czy wartości rynkowej.
Obowiązkiem pracodawcy jest również umożliwienie telepracownikowi przebywanie na terenie zakładu pracy, dostęp do pomieszczeń służbowych oraz obiektów socjalnych, kontakt z innymi pracownikami i ogólnie przyjętą swobodę prowadzonej działalności socjalnej przyjętą dla ogółu pracowników.
Określenie warunków telepracy podczas stosunku pracy
Ustalenia dotyczące zmiany charakteru pracy na teleprace w trakcie trwania stosunku pracy powinny być obustronne. Pracodawca nie może narzucić takiej formy świadczenia pracy bez zgody pracownika. Co więcej, jeżeli to pracownik wystosuje prośbę o zmianę charakteru pracy, pracodawca powinien rozpatrzyć ją pozytywnie (Kodeks pracy nie nakłada jednak takiego obowiązku), o ile ustalone czynności podczas zawierania stosunku pracy są możliwe do wykonywania w formie telepracy. Jeżeli strony dochodzą do porozumienia, pracodawca powinien na nowo określić warunki świadczenia pracy (najpóźniej do pierwszego dnia telepracy) oraz spełnić wszystkie obowiązki opisane wcześniej. Warto wspomnieć, że brak zgody na wykonywanie pracy w formie telepracy lub na jej zaprzestanie nie może stanowić przyczyny wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę.
Obowiązki pracownika przy wykonywaniu telepracy
Tak specyficzna forma zatrudnienia nakłada również dodatkowe obowiązki na pracownika (nie licząc tych, wspólnych dla wszystkich forma zatrudnienia). Najważniejszym z nich jest obowiązek udostępnienia swojego miejsca pracy od kontroli w tym: wykonywania pracy, warunki bhp oraz serwis, inwentaryzację, czy konserwacje powierzonego sprzętu. Kontrola taka musi być potwierdzona przez telepracownika i nie może naruszać jego prywatności oraz, jeżeli miejscem wykonywania pracy jest dom, prywatności rodziny telepracownika czy dostępu do pomieszczeń domowych.
Pracownik zobowiązany jest również do zapewnienia ochrony danych. Konieczne jest zapoznanie się i potwierdzenie na piśmie z zasadami ochrony danych oraz ich przestrzeganie. Istotne jest również przekazanie pracodawcy wszelkich koniecznych informacji na temat sposobów i możliwości z nim komunikacji.
Szymon Kwasigroch
SYSTIM.PL
[RAPORT] KORONAWIRUS – podatki, prawo pracy, biznes
Polecamy: Tarcza antykryzysowa – Podatki i prawo gospodarcze. Pakiet 5 ebooków