Zmiany w Kodeksie pracy od 22 lutego 2016 r. – jak stosować przepisy przejściowe?

Zmiany w Kodeksie pracy od 22 lutego 2016 r. – jak stosować przepisy przejściowe? / Fotolia
W związku z wejściem w życie zmian w Kodeksie pracy od 22 lutego 2016 r. pracodawców i pracowników będą obowiązywać nowe zasady dotyczące zawierania i rozwiązywania umów o pracę. Bez znajomości przepisów przejściowych ciężko będzie prawidłowo wdrożyć nowe regulacje. Co stanie się z umowami o pracę zawartymi do 22 lutego i jakie przepisy należy do nich stosować?

W lutym zacznie obowiązywać nowelizacja Kodeksu pracy, która przede wszystkim koncentruje się na zmianach w zakresie zawierania i rozwiązywania umów o pracę na czas określony. Liczba umów o pracę zostanie zredukowana do 3 rodzajów, możliwości stosowania umów na czas określony zostaną ograniczone, okres wypowiedzenia na umowie na czas określony będzie taki, jak na umowie na czas nieokreślony, umowy na okres próbny będzie można ponowić w wyjątkowych sytuacjach, a możliwość zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia zostanie usankcjonowana prawnie.

Autopromocja

Wzór umowa o pracę – ważny od 22 lutego 2016 r.

Polecamy: Kodeks pracy 2016 z komentarzem (książka)

Zmiany będą miały wpływ zarówno na pracowników, jak i pracodawców, zwłaszcza tych, którzy opierają swoją politykę kadrową na umowach na czas określony. Wprawdzie ustawa wejdzie w życie 22 lutego 2016 r., jednak nie oznacza to, że nowe przepisy od razu należy stosować do wszystkich trwających w tym dniu umów o pracę. Co w takim razie stanie się z umowami zawartymi do 22 lutego i jakie przepisy do nich stosować? Warto prześledzić to na przykładach.

Po nowelizacji, ale nadal na starych zasadach

Mimo wejścia w życie nowych zasad, w wybranych sytuacjach nadal będą obowiązywały dotychczasowe przepisy. Oto wyjątki.

Umowa o pracę zawarta na czas wykonywania określonej pracy, trwająca 22 lutego 2016 r., zostanie rozwiązana z dniem zakończenia prac.

Przykład: W grudniu 2015 r. pracodawca zawarł z pracownikiem umowę o pracę na czas wykonywania określonej pracy polegającej na udziale w projekcie wdrożenia nowego systemu finansowego. W dniu 22 lutego 2016 r. prace nie zostały jeszcze ukończone.

Polecamy: Umowy terminowe – jak zawierać i wypowiadać (książka)

„W takim wypadku do zawartej umowy o pracę zastosowanie będą miały dotychczasowe przepisy. Umowa ta po wejściu w życie ustawy, czyli po 22 lutym 2015 r., nadal będzie umową na czas wykonywania określonej pracy i ulegnie rozwiązaniu z dniem zakończenia prac” – komentuje Agnieszka Stola-Szafrańska, Dyrektor Kadr i Płac z LeasingTeam Group.

Umowa o pracę na czas określony, która została wypowiedziana przed 22 lutym 2016 r., ulegnie rozwiązaniu na podstawie 2-tygodniowego okresu wypowiedzenia.

Zmiany w umowach zawartych na czas określony w 2016 r.

Przykład: W 2014 roku pracodawca zawarł z pracownikiem umowę o pracę na okres 3 lat. Umowa przewiduje możliwość jej rozwiązania za 2-tygodniowym okresem wypowiedzenia. Pracownik złożył wypowiedzenie na tydzień przed dniem wejścia w życie ustawy. W związku z tym, że umowa została wypowiedziana przed 22 lutym 2016 r., zastosowanie będą miały dotychczasowe przepisy i umowa zostanie rozwiązana po upływie 2-tygodniowego okresu wypowiedzenia.

Przed 22 lutym 2016 r. zrezygnowano z klauzuli o możliwości wcześniejszego wypowiedzenia umowy na czas określony? Nie będzie można jej wypowiedzieć.

Nawet po 22 lutym 2016 r. nie będzie można wypowiedzieć umowy o pracę na czas określony zawartej na mniej niż 6 miesięcy oraz umowy na czas określony zawartej na dłuższy okres, w której jednak nie przewidziano możliwości rozwiązania za 2-tygodniowym okresem wypowiedzenia.

Polecamy: Kodeks pracy 2016 z komentarzem

Przykład: W 2014 roku pracodawca zawarł z pracownikiem umowę o pracę na okres 3 lat. W umowie nie przewidziano możliwości jej wcześniejszego wypowiedzenia. W tym przypadku umowę będzie można wypowiedzieć najwcześniej po upływie 33 miesięcy od wejścia w życie ustawy (wcześniejsze wypowiedzenie umowy będzie możliwe wyłącznie z przyczyn niedotyczących pracownika). Po upływie tego czasu okres wypowiedzenia umowy będzie uzależniony od okresu zatrudnienia pracownika. Co istotne, staż pracy pracownika będzie wówczas liczony od dnia wejścia w życie nowelizacji, czyli od dnia 22 lutego 2016 r.

I już zgodnie z nowymi zasadami

W przypadku części umów trwających w dniu wejścia w życie nowelizacji zastosowanie będą miały nowe przepisy, co wiąże się z wydłużeniem okresu wypowiedzenia i konieczności przestrzegania limitów zasady 33 i 3. W obu przypadkach trzeba będzie zwrócić szczególną uwagę na wyliczanie stażu pracy pracownika.


Automatyczne wydłużenie okresu wypowiedzenia

Umowa na czas określony zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy, z klauzulą o 2-tygodniowym okresie wypowiedzenia, trwająca 22 lutego 2016 r., będzie miała nowy, wydłużony okres wypowiedzenia uzależniony od stażu pracy, liczonego od dnia nowelizacji.

Przykład: W marcu 2014 roku, pracodawca zawarł z pracownikiem umowę o pracę na okres 6 lat. Umowa przewiduje możliwość jej rozwiązania za 2-tygodniowym okresem wypowiedzenia. Umowę wypowiedziano pod koniec kwietnia 2017 r, czyli już po wejściu w życie nowelizacji ustawy, dlatego okres wypowiedzenia umowy jest automatycznie wydłużony. Staż pracy pracownika jest liczony od dnia nowelizacji, czyli wynosi ponad rok. W związku z tym okres wypowiedzenia będzie trwał 1 miesiąc.

Wypowiedzenia umów o pracę - zmiany 2016

Zasada 33 i 3 wchodzi w życie

W przypadku umowy o pracę na czas określony, trwającej w dniu 22 lutego 2016 r., stosowana będzie zasada 33 i 3, ale okres zatrudnienia pracownika będzie liczony od dnia nowelizacji. Przypomnijmy, że zasada 33 i 3 określa, że maksymalny czas zatrudnienia na podstawie umów na czas określony, niezależnie od ich liczby i czasu jaki upłynie pomiędzy zawieraniem kolejnych umów, wynosić będzie 33 miesiące. Jednocześnie łączna liczba umów na czas określony zawartych między tymi samymi stronami nie może być większa niż 3.

Przykład: 4 miesiące przed wejściem w życie nowelizacji Kodeksu Pracy pracodawca zawarł z pracownikiem umowę o pracę na okres 24 miesięcy. Jest to pierwsza umowa zawarta na czas określony z tym pracownikiem. Pracodawca planuje zawrzeć z pracownikiem kolejną umowę na czas określony na okres 12 miesięcy. Ponieważ umowa na czas określony trwa w dniu wejścia w życie nowelizacji, stosuje się do niej nowe przepisy, czyli maksymalny okres zatrudnienia w ramach umowy na czas określony może wynosić 33 miesiące. Będzie on jednak liczony od dnia wejścia w życie ustawy, tj. od dnia 22 lutego 2016 r. W tej sytuacji, do okresu zatrudnienia wlicza się 20 miesięcy obowiązywania pierwszej umowy. Kolejna umowa na okres 12 miesięcy, będzie traktowana jako druga umowa na czas określony. Czyli łączny okres zatrudnienia na czas określony na podstawie tych umów wyniesie 32 miesiące. Pracodawca nie przekroczy więc limitu 33 miesięcy i może zawrzeć umowę na czas określony.

Minimalne wynagrodzenie 2016 - koszty pracodawcy i pracownika, składki, kwota netto do wypłaty

„W tej sytuacji, nawet gdyby umowa trwała już od przykładowo czterech lat przed wejściem w życie nowelizacji, to z dniem 22 luty 2016 r. ten staż po prostu by się zerował. Co więcej, umowa trwająca w tym dniu, będzie pierwszą lub drugą umową na czas określony w ramach narzuconego limitu takich umów” – podsumowuje Agnieszka Stola-Szafrańska, Dyrektor Kadr i Płac z LeasingTeam Group.

Nowelizacja Kodeksu Pracy będzie obowiązywać już od 22 lutego 2016 r., jednak bez znajomości przepisów przejściowych ciężko będzie prawidłowo wdrożyć jej postanowienia. Już dziś warto się z nimi zapoznać, aby móc odpowiednio przygotować się do nowych rozwiązań prawnych. Wprowadzenie zasady 33 i 3 przy zawieraniu umów na czas określony, będzie szczególnie istotne dla pracodawców, którzy mają potrzebę zawierania z pracownikami wielu umów na krótki okres czasu. W tej sytuacji szansą na zachowanie elastyczności może być umowa o pracę tymczasową, ponieważ regulujące ją przepisy ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, nie ograniczają liczby umów o pracę tymczasową, jakie mogą być zawarte pomiędzy stronami.

Źródło: LeasingTeam

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Księgowość
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?
17 sty 2025

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, podatkowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też uzyskać oprocentowanie nadpłat
17 sty 2025

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować
17 sty 2025

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp.? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?
17 sty 2025

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?
16 sty 2025

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R
16 sty 2025

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę
16 sty 2025

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego
16 sty 2025

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla inaczej definiowane, przesunięcie złożenia deklaracji DN-1 i inna stawka dla garaży
15 sty 2025

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?
15 sty 2025

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

pokaż więcej
Proszę czekać...