Stałe stosunki gospodarcze mogą prowadzić do „milczącej zgody”
Konieczność potwierdzania i wyraźnego odpowiadania na wszelką korespondencję byłaby w przypadku wielu działalności nie tylko niewygodna, ale wręcz niewykonalna. Dlatego polskie przepisy przewidują, że w określonych przypadkach możliwa jest zgoda domyślna, czyli taka, która nie musi zostać wyrażona wprost.
Taka sytuacja nie może jednak dotyczyć relacji na linii przedsiębiorca – konsument. Mowa tu tylko o umowach zawieranych pomiędzy dwiema firmami.
Najbardziej powszechny przypadek obowiązywania „milczącej zgody” zachodzi wtedy, gdy spełnione są łącznie takie 3 warunki:
- Relacja ma charakter firma-firma.
- Oferta dotyczy zawarcia umowy w ramach prowadzonej działalności.
- Strony umowy pozostają w „stałych stosunkach gospodarczych”.
W takiej sytuacji brak szybkiej odpowiedzi uznaje się za wyrażenie zgody.
Polecamy produkt: 100 pytań o samochód w firmie + CD
Oczywiście określenie „stałe stosunki gospodarcze” podlega tutaj interpretacji, gdyż trudno określić w którym konkretnie momencie stają się one „stałe”. Z pewnością jednak można o nich mówić, jeśli strony współpracują ze sobą już od pewnego czasu i na różnych obszarach. Z drugiej strony zaś zawarcie jednorazowej umowy, która została zakończona w przeszłości nie oznacza jeszcze „stałych stosunków gospodarczych”.
W razie sporu wynikłego z zastosowania „milczącej zgody” tylko przez jednego z przedsiębiorców sąd z pewnością będzie rozpatrywał każdą sprawę inaczej, biorąc pod uwagę dane okoliczności.
Sama odpowiedź może też zostać poczytana za zgodę
Gdy strony umowy nie łączą stałe stosunki gospodarcze, to brak wprost wyrażonej zgody także może być za nią poczytany. Dzieje się tak wtedy, gdy druga strona odpowiada na ofertę z zastrzeżeniem zmian lub pewnych uzupełnień (które jednak nie zmieniają istotnie treści oferty).
Oczywiście możliwe jest, że w treści oferty znajdzie się wzmianka o tym, iż może zostać przyjęta tylko bez zastrzeżeń. Wtedy powyższej zasady nie można zastosować.
Czy można w umowie wyłączyć lub ograniczyć odpowiedzialność deliktową?
Brak odpowiedzi i jednoczesne rozpoczęcie wykonywania umowy
Może też zdarzyć się, że zgodnie z umową (lub zwyczajami w danej branży) nie jest wymagane oświadczenie o wyrażeniu zgody na przyjęcie oferty, np. e-mailowe, czy pisemne. Wówczas umowa dochodzi do skutku, jeśli jedna ze stron przystąpi po prostu do jej wykonywania.
Przykładowo grafik przedstawia klientowi umowę, z której wynika, że klient zapłaci zaliczkę w postaci 30% wynagrodzenia. Jeśli klient ani nie zaakceptuje, ani nie odrzuci warunków umowy, tylko po prostu wpłaci zaliczkę, to z powodzeniem można uznać, że wyraża zgodę na warunki umowy, mimo że nie zrobił tego wprost.
Sebastian Bobrowski, Dyrektor Finansowy inFakt
Podyskutuj o tym na naszym FORUM