Zmiany wprowadza ustawa z dnia 26 stycznia 2018 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 398).
Potrzeba regulacji
Krajowy Rejestr Sądowy (dalej „KRS”) jest podstawowym źródłem informacji o podmiotach gospodarczych w nim zarejestrowanych. Jawność rejestru przyczynia się niewątpliwie do poprawy pewności i bezpieczeństwa obrotu, a odpis z rejestru jest ogólnodostępny i stanowi obecnie podstawowy dokument potwierdzający dane jednostki, w tym informacje dotyczące jej siedziby, adresu, sytuacji ekonomicznej oraz w szczególności osób uprawnionych do reprezentacji jednostki. Informacje te stanowią element oceny wiarygodności przyszłego partnera i to zarówno w relacjach biznesowych, jak również w kontaktach z instytucjami i urzędami państwowymi.
Zasada domniemania prawdziwości wpisu, leżąca u podstaw funkcjonowania KRS, wymaga zarówno sprawnego działania sądów, które winny odzwierciedlać rzeczywisty stan podmiotu, jak i bieżącej kontroli prawdziwości i aktualności danych objętych wpisem. Tymczasem, w praktyce realizacja powyższych postulatów przez sądy rejestrowe nie jest możliwa, a tym samym rejestr, w którym kluczowe dla bezpieczeństwa obrotu dane podmiotów umieszczone są ze znacznym opóźnieniem, traci swoje walory. Wzrost liczby podmiotów zarejestrowanych w KRS oraz obowiązek składania w sądzie sprawozdań finansowych powoduje w okresie wakacyjnym każdego roku (w praktyce większość podmiotów składa sprawozdania w miesiącach czerwiec-sierpień) paraliż w funkcjonowaniu sądów rejestrowych i rozciągnięcie procedury rejestracyjnej do kilku, a nawet kilkunastu tygodni.
Polski ustawodawca postanowił stawić czoła wskazanym trudnościom poprzez pełną informatyzację KRS. Potrzeba zmiany wynika jednak przede wszystkim z konieczności dostosowania przepisów krajowych do unijnych dyrektyw dotyczących integracji rejestrów handlowych i spółek w krajach Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego, co powinno zapewnić wszystkim zainteresowanym możliwość szybkiego dostępu do dokumentów i informacji dotyczących spółek oraz oddziałów wpisanych do rejestrów handlowych tychże krajów.
Pełna informatyzacja
Ustawa nowelizująca przewiduje m.in.:
- Wprowadzenie obowiązku składania wszystkich wniosków do rejestru przedsiębiorców KRS wyłącznie z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego.
Zgodnie z założeniami ustawy, już od początku marca 2020 r. prowadzone będą elektroniczne akta rejestrowe podmiotów objętych wpisem do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Rejestracja podmiotów oraz wymiana korespondencji pomiędzy sądem a wnioskodawcą będzie się odbywała wyłącznie w formie elektronicznej. Co więcej, dokumenty stanowiące załączniki do takich wniosków będą przez sąd rozpoznawane jedynie po ich uprzednim podpisaniu za pomocą kwalifikowanego podpisu albo profilu zaufanego ePUAP. Wnioski złożone w tradycyjnej formie będą podlegały zwrotowi.
Polecamy: Instrukcje księgowego. 53 praktyczne procedury z serwisem internetowym
- Stworzenie Centralnego Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych
Repozytorium ma zostać stworzone przez Krajową Radę Notarialną, jeszcze w kwietniu bieżącego roku. W rejestrze tym – prowadzonym w formie teleinformatycznym – przechowywane będą wypisy i wyciągi aktów notarialnych, do których łatwy dostęp będą mieli notariusze, sądy oraz organy państwowe. Co ciekawe, po wdrożeniu pełnej informatyzacji procedury rejestrowej, podmiot wnioskujący o wpis zmiany danych w związku z czynnościami dokonanymi przed notariuszem zobowiązany będzie do wskazania jedynie numeru wypisu lub wyciągu danego aktu w repozytorium, bez konieczności składania oryginału dokumentu do akt rejestrowych.
- Wprowadzenie obowiązku składania sprawozdań finansowych w postaci elektronicznej w odpowiednim formacie danych.
Zgodnie z założeniami ustawy nowelizującej już od 15 marca 2018 r. powstanie repozytorium dokumentów finansowych, w ramach którego gromadzone będą sprawozdania finansowe, sprawozdania z działalności wraz z raportem z badania biegłego rewidenta, o ile takowe jest wymagane oraz uchwały odpowiednich organów zatwierdzające te dokumenty wraz z uchwałą w przedmiocie podziału zysku lub pokrycia straty. Oznacza to, że przedsiębiorcy nie będą zobowiązani do zgłaszania tych dokumentów sądom rejestrowym w ramach odpłatnych wniosków. Co więcej, po wejściu w życie ustawy, składanie tych dokumentów w tradycyjnej, papierowej formie nie będzie dopuszczalne. Docelowo, wszystkie sprawozdania finansowe sporządzane będą na podstawie jednolitego wzorca i po ich właściwym podpisaniu i złożeniu w repozytorium trafią następnie do Centralnego Rejestru Danych Podatkowych, a tym samym podmiot nie będzie składał dokumentów bezpośrednio do urzędu.
Dalszy ciąg artykułu o konsekwencjach zmian w KRS
Autor: Justyna Nykiel, Specjalista, Aplikant radcowski, Doradztwo prawne Grant Thornton