Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/482 z dnia 22 marca 2019 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2016/1368 ustanawiające wykaz kluczowych wskaźników referencyjnych stosowanych na rynkach finansowych na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 ("BMR") - opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE (L 82) z 25 marca 2019 r.
"Mając na uwadze kluczowe znaczenie stopy WIBOR, jej powszechne wykorzystanie oraz jej rolę w alokacji kapitału w Polsce, niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie w trybie pilnym" - napisano w rozporządzeniu.
Uznanie WIBORu za wskaźnik kluczowy oznacza, że zgodnie z porozumieniem politycznym między Parlamentem Europejskim a państwami członkowskimi Unii Europejskiej z 25 lutego br., GPW Benchmark - administrator WIBORu - będzie miał o 2 lata więcej czasu niż dotychczas - do 31 grudnia 2021 r. - na dostosowanie krajowych wskaźników referencyjnych rynku pieniężnego do wymogów rozporządzenia BMR.
Polecamy: INFORLEX Księgowość
Polecamy: INFORLEX Ekspert
Formalna decyzja o wydłużeniu zapadnie jednak dopiero, gdy przepisy je wprowadzające - projekt rozporządzenia UE zmieniającego przepisy regulacji BMR - zostaną formalnie przyjęte przez Komitet Stałych Przedstawicieli Rady UE oraz Parlament Europejski.
Oprócz WIBORu do wskaźników kluczowych w rozumieniu rozporządzenia BMR należą: EURIBOR, EONIA, LIBOR i STIBOR.
Jak wskazano w rozporządzeniu UE, w dniu 10 X 2018 r. Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) powiadomiła Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) o swoim wniosku dotyczącym uznania WIBORu za kluczowy wskaźnik referencyjny zgodnie z art. 20 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) 2016/1011 (BMR).
Zgodnie z art. 20 ust. 1 BMR Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów wykonawczych w celu sporządzenia wykazu kluczowych wskaźników referencyjnych i dokonywania co najmniej co dwa lata jego przeglądu.
Z oceny dokonanej przez KNF wynika, że WIBOR jest stosowana jako stopa referencyjna w przypadku 60 proc. łącznej kwoty wszystkich kredytów udzielanych polskim gospodarstwom domowym i w przypadku 70,1 proc. pozostałych do spłaty kredytów hipotecznych. Jeśli chodzi o umowy kredytu hipotecznego zawarte od 2013 r., dominacja WIBOR wzrasta do 98,5 proc.
WIBOR służy ponadto jako stopa referencyjna dla płatności kuponowych w odniesieniu do prawie 26 proc. całkowitej wartości nominalnej polskich obligacji.
KNF przedstawiła również dane wskazujące, że WIBOR stosowana jest jako stopa referencyjna w przypadku instrumentów pochodnych na stopy procentowe będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym o pozostającej kwocie nominalnej w wysokości 366 mld EUR.
KNF stwierdziła ponadto na podstawie badania, że WIBOR jest stopą referencyjną w funduszach inwestycyjnych o całkowitej wartości aktywów netto wynoszącej 2,6 mld EUR. Całkowita wartość instrumentów finansowych i umów finansowych opartych na WIBOR jest zatem większa niż produkt narodowy brutto Polski.
We wspomnianej ocenie stwierdzono, że WIBOR ma kluczowe znaczenie dla stabilności finansowej i integralności rynku w Polsce, a zaprzestanie opracowywania tej stopy referencyjnej lub jej niewiarygodność mogłyby mieć istotny negatywny wpływ na funkcjonowanie rynków finansowych w Polsce oraz na przedsiębiorstwa i konsumentów, ponieważ wskaźnik ten jest wykorzystywany w pożyczkach, kredytach konsumenckich i funduszach inwestycyjnych.
Rozporządzenia PE i RE (UE) nr 2016/1011 ws. wskaźników referencyjnych (BMR) ustanowiło od 1 stycznia 2018 r. nowy standard dla opracowywania, udostępniania oraz stosowania wskaźników referencyjnych na terenie Unii Europejskiej. Pewne kategorie podmiotów opracowujących wskaźniki referencyjne mogą skorzystać z okresu przejściowego w dostosowaniu do nowych standardów, według aktualnego brzmienia BMR, do 1 stycznia 2020 r. Wśród wskaźników referencyjnych, które na polskim rynku skorzystają z okresu przejściowego znajdują się stawki WIBOR/WIBID.
GPW Benchmark (100 proc. udziałów w spółce posiada GPW) jest organizatorem fixingu, na którym ustalane są stawki WIBOR i WIBID. Firma jest odpowiedzialna za opracowanie nowego WIBORu, zgodnego z BMR, opartego przede wszystkim o transakcje rynkowe. Obecnie WIBOR wyliczany jest na podstawie deklaracji banków i nie będzie mógł być stosowany po 1 stycznia 2020 r. Nowa metodologia wyliczania stawki WIBOR musi zyskać akceptację Komisji Nadzoru Finansowego.
Nowe regulacje mają na celu ochronę przed manipulacją poziomem wskaźników, w związku z doświadczeniami m.in. ze stawką LIBOR oraz wzmocnienie wiarygodności stawek rynku pieniężnego. Zgodnie z BMR w metodologii wyznaczania nowych stawek w pierwszej kolejności należy brać pod uwagę wartość faktycznych transakcji na rynku, a dopiero później, w przypadku ich braku, wartość kwotowań (tzw. metoda kaskadowa).
W grudniu Komitet Stabilności Finansowej dotyczący nadzoru makroostrożnościowego (KSF-M) zidentyfikował nowe źródło ryzyka, związane z koniecznością terminowego dostosowania stawek referencyjnych krajowego rynku pieniężnego do wymogów rozporządzenia BMR.
Na początku lutego 2019 r., na konferencji po posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej, prezes NBP Adam Glapiński powiedział, że KSF-M w przesłanym do GPW Benchmark stanowisku w sprawie wdrażania rozporządzenia BMR wyraził „zniecierpliwienie i niepokój”, czy nowy WIBOR uda się wprowadzić na czas. (PAP Biznes)
tus/ asa/