Elektroniczna ewidencja wyrobów akcyzowych od 2023 roku - na czym polegają zmiany?
13 lutego 2023 r. w całej Unii Europejskiej wejdą w życie przepisy wprowadzające elektronizację przemieszczeń wewnątrzwspólnotowych wyrobów akcyzowych, które odbywają się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy.
Z tym dniem dostawy i nabycia wewnątrzwspólnotowe „unijnych” wyrobów akcyzowych, a więc wyrobów wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym, wykonywane na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, będą musiały być dokonane zawsze z wykorzystaniem systemu EMCS, niezależnie od tego, czy będzie się to odbywa ło w zawieszeniu poboru akcyzy (jak dotychczas) czy też poza tą procedurą.
Przemieszczania w zawieszeniu poboru akcyzy w ramach EMCS nadal będą odbywać się z wykorzystaniem dokumentów e-AD. Natomiast dla celów przemieszczeń wyrobów poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wdrożone zostaną elektroniczne dokumenty e-SAD.
Dodatkowo podmioty zamierzające dokonywać tego obrotu będą musiały uzyskać u właściwego naczelnika urzędu skarbowego status uprawnionego odbiorcy (przy nabyciach) lub uprawnionego wysyłającego (przy dostawach) wraz ze stosownym numerem akcyzo wym. Umożliwiono także podmiotowi prowadzącemu skład podatkowy i zarejestrowane mu wysyłającemu pełnienie funkcji uprawnionego wysyłającego oraz analogicznie prowadzącemu skład podatkowy i zarejestrowanemu odbiorcy – uprawnionego odbiorcy.
Wprowadzenie wskazanych zmian wymagało doprecyzowania lub nowego określenia wielu definicji i zapisów ustawy o podatku akcyzowym, w tym przepisów dotyczących mo mentu powstania obowiązku podatkowego.
Jeżeli chodzi o definicje, to po pierwsze wprowadzono, omawiane już w pkt 6, nowe na zwy/statusy podmiotów uczestniczących w tym przewozie, tj. pojęcia uprawnionego od biorcy i uprawnionego wysyłającego oraz wysyłającego podmiotu zagranicznego. W dalszej kolejności zdefiniowano elektroniczny dokument stosowany przy tych przewozach, czyli elektroniczny uproszczony dokument administracyjny e-SAD, i dokument zastępujący e-SAD, czyli papier stosowany podczas awarii systemu EMCS. Konsekwencją po wyższego było także wskazanie, że system EMCS służy również do obsługi dokumentów e-SAD a podmiotami wysyłającymi i odbierającymi e-SAD w EMCS są uprawniony wysy łający i uprawniony odbierający.
Zmiany definicji skutkowały również określeniem, że obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, dokonanego przez uprawnionego odbiorcę, powstaje z dniem, w którym wyroby akcyzowe zostały wprowadzone do miejsca odbioru wskazanego w e- -SAD, na podstawie którego wyroby zostały przemieszczone. Z kolei dla przemieszczeń „niezelektryfikowanych” wskazano, że obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrz wspólnotowego wyrobów akcyzowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia po boru akcyzy, o którym mowa w art. 79 ustawy o podatku akcyzowym, powstaje z dniem odbioru dostarczonych wyrobów akcyzowych przez odbiorcę na terytorium kraju.
Aby umożliwić płynne wdrożenie przepisów, wprowadzona będzie dodatkowa zmiana umożliwiająca szybsze wejście w życie niektórych z nich, które omówione zostały w pkt 6. Nadawanie numeru akcyzowego i statusu uprawnionego odbiorcy oraz uprawnionego wysyłającego i w pkt 11. Składanie zabezpieczeń akcyzowych przez uprawnionych odbiorców, jak też przez tzw. wysyłające podmioty zagraniczne.
Elektroniczne ewidencje akcyzowe - przygotowanie do zmian
Jeżeli w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zamierzamy kontynuować od 13 lutego 2023 r. lub rozpocząć od tej daty dokonywanie nabyć lub dostaw wewnątrz wspólnotowych wyrobów akcyzowych poza zawieszeniem poboru akcyzy (tj. wyrobów z załącznika nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym), musimy jak najszybciej wystąpić o na danie nam odpowiedniego numeru akcyzowego oraz (w przypadku nabyć) złożyć stosowne zabezpieczenie akcyzowe. Dodatkowo musimy dopełnić formalności niezbędnych do korzystania z systemu EMCS („zdobyć” loginy dla użytkowników). Jeżeli nie będziemy posiadać właściwego numeru akcyzowego, to nasz kontrahent z inne go kraju UE nie będzie mógł nam sprzedać tych wyrobów lub kupić ich od nas.
Więcej na ten temat znajdziesz w publikacji „Jak przygotować się do zmian w 2023 r. Podatki, rachunkowość, prawo pracy i ZUS”