Zmiana okresu obrachunkowego
Zgodnie z normą art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o CIT opodatkowaniu podlega dochód, czyli nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.
Jednocześnie dochód uzyskany w danym roku, może zostać obniżony o straty podatkowe (z pewnymi wyjątkami).
Dla ustalenia wartości dochodu istotne zatem będą: wartość uzyskiwanych przychodów, wartość ponoszonych kosztów, wartość straty podatkowej poniesionej w latach poprzednich a także rok podatkowy.
Rokiem podatkowym jest co do zasady rok kalendarzowy, chyba że umowa spółki lub jej statut stanowią inaczej, przy czym nie może być to okres dłuższy niż 12 następujących po sobie miesięcy kalendarzowych (art. 8 ust. 1 ustawy o CIT).
Spółka będąca podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych może dokonać zmiany swojego roku podatkowego (art. 8 ust. 3 ustawy o CIT), poprzez zmianę w umowie spółki lub statucie roku obrotowego oraz zawiadomienie o tym właściwego dla swojej siedziby naczelnika urzędu skarbowego w ciągu 30 dni, licząc od dnia zakończenia ostatniego roku podatkowego.
Zobacz również: Rok podatkowy w CIT – jaki wybrać, jak zmienić
Czynności tej należy dokonać do końca roku podatkowego, po którym ma nastąpić zmiana, przy czym należy pamiętać, iż organy podatkowe przez dokonanie zmiany uznają zarejestrowanie jej w KRS.
Ustalenie nowego roku obrotowego nie może skrócić roku podatkowego w którym dokonywana jest zmiana. Zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o CIT, za pierwszy rok podatkowy po zmianie uważa się okres od pierwszego miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do końca roku podatkowego nowo przyjętego. Okres ten nie może być krótszy niż dwanaście i dłuższy niż dwadzieścia trzy kolejne miesiące kalendarzowe.
Aby maksymalnie wydłużyć (do 23 miesięcy) rok podatkowy po zmianie okresu obrachunkowego, konieczne jest przyjęcie że nowy rok obrachunkowych liczony jest od 1 grudnia do 30 listopada, z zastrzeżeniem (dla celów rachunkowych i sprawozdawczych wyłącznie), że pierwszy okres obrachunkowy liczony jest od 1 stycznia do 30 listopada.
Zastrzeżenie to jest o tyle istotne, że zgodnie z art. 8 ust. 6 ustawy o CIT, jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych.
W tym przypadku za następny rok podatkowy uważa się okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego przez podatnika roku podatkowego.
Z uwagi na wyżej wskazane regulacje, w wyniku dokonanej zmiany okresu obrachunkowego, rozliczenie podatkowe zobowiązania podatkowego (deklaracja CIT-8) za pierwszy rok podatkowy po zmianie będzie dotyczyła okresu poczynając od 1 stycznia 2013 r. do 30 listopada 2014 roku i będzie składane w terminie do 28 lutego 2015.
Zakumulowane w tym okresie 23 miesięcy dochody podatkowe będą podlegały obniżeniu o straty podatkowe odnotowane w latach poprzednich i jeszcze nie rozliczone, z uwagi na niski dochód, tj. połowa sumy strat za rok 2008 i lata następne.
Rozliczenie straty podatkowej jest bowiem ograniczone czasowo. Można o nią obniżyć dochód jedynie w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych. Przy czym wysokość odliczenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% straty (art. 7 ust. 5 ustawy o CIT).
Polecamy: Jak uratować stratę podatkową?
Tym samym, aby efektywnie odliczyć stratę podatkową odnotowaną w jednym roku podatkowym, koniecznym jest uzyskiwanie dochodu w wysokości co najmniej połowy straty w ciągu następnych dwóch lat podatkowych.
Jeżeli w danym roku dochód jest niższy niż 50% straty podatkowej w latach poprzednich, kwota nieodliczona od dochodu, może być odliczona dopiero w kolejnym roku podatkowym.
W przypadku rozważenia zmiany roku podatkowego (jego wydłużenia) chodziłoby o rozliczenie strat wykazanych za lata: 2008– 2012.
Zmiana stawek amortyzacji
Zmianę roku podatkowego można połączyć jednocześnie ze zmniejszeniem stawek podatkowej amortyzacji użytkowanych środków trwałych.
Wydłużenie okresu amortyzacji środków trwałych poprzez zmniejszenie stawek może przynieść korzyści przede wszystkim w tych spółkach, które obecnie ponoszą straty i ze względu na prowadzone inwestycje w najbliższych latach nie pojawią się u nich dochody.
Zmniejszenie stawek pozwoli na uniknięcie utraty kosztów podatkowych, które normalnie są rozliczane z przyszłymi dochodami poprzez odliczenie straty.
Generalnie działanie takie jest możliwe i prawnie dopuszczalne z początkiem każdego roku podatkowego. Zmiany stosowanych stawek amortyzacji podatkowej dokonuje się od początku nowego roku podatkowego.
Polecamy: Kiedy można zmniejszyć stawki amortyzacji?
Reklasyfikacja wydatków inwestycyjnych
Zasadnym rozwiązaniem jest również dokonanie w spółkach odnotowujących straty podatkowe, przeglądu charakteru ponoszonych wydatków inwestycyjnych, w kontekście ich podatkowej kapitalizacji w wartości początkowej amortyzowanych podatkowo środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
Zagadnienie to jest szczególnie wrażliwe w obszarze dokonywanych robót remontowo - budowlanych, które w dużej liczbie przypadków są ujmowane bezpośrednio w kosztach uzyskania przychodów jako remonty i naprawy, w sytuacji gdzie przepisy ustawy o CIT dopuszczałyby ujęcie ich bądź w kategorii ulepszenia środków trwałych lub też nowych inwestycji w obcych środkach trwałych.
Pamiętać należy jednakże o konieczności spełnienia w tej sytuacji przesłanek do zakwalifikowania danych prac do kategorii ulepszenia a nie remontu. Z interpretacji wydawanych przez Ministerstwo Finansów wynikają następujące definicje pojęć remontu i ulepszenia.
Remontem, czyli wydatkiem ujmowanym bezpośrednio w kosztach uzyskania przychodów w rachunku podatkowym, jest taki wydatek, którego celem jest odtworzenie i doprowadzenie do stanu pierwotnego posiadanych środków trwałych.
Z ulepszeniem zaś, mamy do czynienia tylko wówczas, gdy suma wydatków poniesionych na ulepszenie środka trwałego przekroczy 3,5 tyś. oraz dodatkowo:
a) jest to wynikiem dokonanej przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji lub modernizacji,
b) przełoży się to na zwiększenie jego wartości użytkowej mierzonej w szczególności wydłużeniem okresu użytkowania, zdolnością wytwórczą, jakością produkowanych towarów albo ograniczeniem kosztów.