W związku z użytkowaniem samochodów osobowych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, podatnicy zobowiązani są do ponoszenia kosztów obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC), które chroni przed odpowiedzialnością finansową za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów. Ponadto posiadacze samochodów osobowych mogą zawrzeć umowy w zakresie ubezpieczeń dobrowolnych, w tym ubezpieczenie autocasco (AC) i ubezpieczenie Następstw Nieszczęśliwych Wypadków (NNW).
Ponoszenie powyższych kosztów jest uzasadnione z punktu widzenia ochrony interesów podatnika. Niemniej jednak, zaliczając powyższe wydatki do kosztów uzyskania przychodów, należy uwzględnić regulację art. 16 ust. 1 pkt 49 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako ustawa o PDOP). Jak wynika z przywołanego przepisu, do kosztów uzyskania przychodów nie podlega zaliczeniu wartość składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część, ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20.000 euro (przeliczona na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez NBP z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia) do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.
Wskazana regulacja wprowadza zatem limit w zakresie możliwości kwalifikacji do kosztów podatkowych wydatków z tytułu nabycia ubezpieczenia samochodu osobowego, którego wartość dla celów ubezpieczenia jest wyższa niż równowartość 20.000 euro.
Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata
Zauważyć należy, że omawiany przepis nie precyzuje do jakiego rodzaju ubezpieczenia znajduje on zastosowanie. Opierając się jednakże na stanowisku organów podatkowych, ograniczenie dotyczące wysokości składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, które mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, dotyczy wyłącznie składek, których wysokość jest uzależniona od wartości samochodu. Uznaje się zatem, że limitem objęte zostały składki na ubezpieczenie AC.
W odniesieniu do innych rodzajów ubezpieczeń, dla których wartość samochodu nie jest istotna (ubezpieczenie OC, NNW), podatnikowi przysługuje prawo do ujęcia po stronie kosztów składki w pełnej wysokości. Takie stanowisko wyrażone zostało m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 14.01.2014 r. (znak ILPB3/423-487/13-2/JG) oraz w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 23.08.2012 r. (znak IPPB3/423-298/12-4/EŻ).
Rozważając możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z zawarciem umów ubezpieczenia odnoszących się do samochodów osobowych, warto zwrócić uwagę na konsekwencje ponoszenia kosztów ubezpieczenia utraty wartości pojazdu (GAP). Zwrócić należy bowiem uwagę, że w przypadku zawierania umowy ubezpieczenia GAP, jednym z istotnych elementów jest wartość pojazdu wynikająca z ceny zawartej na fakturze zakupu.
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 18.03.2016 r. (znak ITPB3/4511-1/16/PS), wskazał jednakże, iż składki z tytułu ubezpieczenia GAP podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w pełnej wysokości (interpretacja ta została wprawdzie wydana na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże poprzez analogię można ją odnieść do sytuacji podatników podatku dochodowego od osób prawnych). Organ podatkowy uznał bowiem, iż przedmiotem ubezpieczenia GAP nie jest samochód osobowy, lecz utrata wartości ubezpieczonego pojazdu w okresie ubezpieczenia, a dokładniej strata finansowa powstała na skutek utraty wartości pojazdu. W konsekwencji, zdaniem organu, kwoty ubezpieczenia GAP nie podlegają ograniczeniom w zakresie dopuszczalności zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów.
Aleksandra Kołc, Konsultant Podatkowy ECDDP Sp. z o.o.