Bonifikata jest zmniejszeniem ustalonej ceny towaru lub usługi, zniżką od ceny towaru, zwłaszcza jako forma odszkodowania za poniesioną stratę, opust, rabat (Słownik Języka Polskiego PWN, pod redakcją M. Szymczyka, Warszawa 1996 r).
Dzięki zastosowaniu bonifikaty w momencie sprzedaży, cena leku ulega odpowiedniemu zmniejszeniu - o określoną kwotę lub wartość procentową. Pozwala to na obniżenie ceny towaru jeszcze przed sprzedażą.
W rezultacie uiszczana przez kupujących w kasie apteki należność jest niższa od wartości poszczególnych sprzedawanych towarów. Kupujący powinien być o tym poinformowany i wyrazić na to zgodę.
Polecamy:Jakie skutki wywołuje cesja umowy leasingu operacyjnego w CIT
Co stanowi przychód?
Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm., dalej "ustawa o pdop"), za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.
Natomiast art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) stanowi, że podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług jest obrót, a więc kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę podatku należnego z uwzględnieniem otrzymanych dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.
Zgodnie z ustępem 4 tego artykułu obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązujących rabatów (bonifikat, upustów).
Przychodem przedsiębiorcy prowadzącego aptekę są kwoty jakie uzyskuje ze sprzedaży leków. Do tych kwot nie wlicza się udzielanych bonifikat. Oznacza to, że przychodem będą jedynie rzeczywiste utargi dzienne, faktycznie otrzymane środki pieniężne ze sprzedaży leków lub materiałów medycznych.
Bonifikatę - jako rodzaj rabatu- stosuje się do tej części należności, ceny za lek, która naliczana jest w momencie sprzedaży. Natomiast nie uwzględnia się części ceny, która objęta jest refundacją. Bonifikata, po pomniejszeniu podatku VAT, stanowi co do zasady, podstawę uprawniającą do zmniejszenia przychodu będącego wynikiem dokonanej sprzedaży. Za datę powstania przychodu uważa się dzień wydania leków.
Poza tym przychód stanowią kwoty pochodzące z otrzymanej refundacji ceny leku lub materiału medycznego z Narodowego Funduszu Zdrowia (wydawanego ubezpieczonemu bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub częściową odpłatnością).
Jakie warunki trzeba spełnić?
Aby móc odliczyć bonifikatę z kwoty przychodu należy właściwie udokumentować dane służące za podstawę opodatkowania w prawidłowo prowadzonej księdze rachunkowej, czyli takiej, która jest prowadzona rzetelnie, bezbłędnie, sprawdzalnie i bieżąco, co wynika z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.). Dane takie muszą wykazywać:
- dochód,
- dochody wolne od podatku dochodowego,
- koszty uzyskania przychodu.
Polecamy:Jakie są różnice pomiędzy amortyzacją bilansową i podatkową
Dokumentacja bonifikat
Sposób dokumentacji bonifikat nie jest przedstawiony w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ale na podstawie treści art. 9 ust. 1 ustawy o pdop, podatnicy są zobowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy (…).
Sprzedaż detaliczna może odbywać się na podstawie paragonów fiskalnych, które dokumentują sprzedaż z bonifikatą. Na paragonie bonifikata nie jest przyporządkowana do poszczególnych artykułów i nie obniża ich cen, ale pomniejsza wykazaną w nim ostateczną kwotę do zapłaty. Paragon wskazuje ceny leków w kwotach netto i z VAT, bonifikata zaś przedstawiona jest w postaci jednej kwoty - bez rozbicia na kwotę netto i VAT i bez przyporządkowania do poszczególnych leków wydanych klientowi.
W kasie apteki zachowuje się tylko kwoty po bonifikacie, te, które zostały faktycznie zapłacone przez klientów. Wartość udzielonych bonifikat nie jest uwidoczniona na raporcie dobowym z kasy fiskalnej, dlatego powstaje różnica między tym, co zawiera raport fiskalny (pokazujący wartość obrotu bez uwzględnienia bonifikat) oraz rzeczywistym obrotem, który jest o te bonifikaty pomniejszony.
Polecamy:Jakie są zasady opodatkowania dywidend wypłacanych polskim firmom
Aby ustalić wysokość udzielonych bonifikat należy sporządzić dzienne zestawienie z paragonów fiskalnych. Poza tym istnieją różnego typu zintegrowane systemy informatyczne, za pomocą których określa się wartość bonifikat.
Tak jak było już wspomniane, przepisy ustawy o PIT nie określają sposobu dokumentacji bonifikat. Należy odwołać się do przepisów o rachunkowości. Na ich podstawie można wskazać, że jeżeli ewidencja księgowa w postaci dziennego (miesięcznego) zestawienia sprzedaży (np. wykonywanego w systemie komputerowym) stanowi dowody księgowe, które są podstawą zawarcia tych wartości w księgach rachunkowych, to taki sposób udokumentowania udzielenia bonifikat jest wystarczający dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych.
Co stanowi dowód księgowy?
Ewidencja obrotu i kwot podatku należnego prowadzona z zastosowaniem kas rejestrujących stanowi dowód co do wysokości obrotu oraz kwot podatku należnego od dokonanych przez podatnika transakcji sprzedaży. Paragony fiskalne, raporty fiskalne, muszą potwierdzać wartość sprzedaży i faktyczny przebieg operacji gospodarczych.
Dobowy raport fiskalny, który: - dokumentuje otrzymane kwoty od klienta, - wskazuje m.in. wartość sprzedanych towarów w cenach sprzedaży netto oraz VAT należny, - stanowi zobowiązanie wobec urzędu skarbowego jest dowodem księgowym, podstawą zapisu o dokonaniu operacji gospodarczej w księgach rachunkowych jednostki.
Bonifikata musi być udokumentowana prawidłowym i rzetelnym dowodem księgowym, a za taki uważa się - w przypadku sprzedaży detalicznej, dokonywanej przy zastosowaniu kasy fiskalnej – m.in. fiskalny raport dobowy lub też zestawienie miesięcznych fiskalnych raportów dobowych.
Polecamy: Czy należy pomniejszyć przychód o udzielone bonifikaty?
Podobne stanowisko wyraził Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie w wyroku z dnia 13 kwietnia 2010 r. ( sygnatura I FSK 600/09):
Przepis art. 29 ust. 4 ustawy z 11 marca 2004 r. o VAT (w brzmieniu obowiązującym do 30 listopada 2008 r.) należy interpretować w ten sposób, że udzielenie przez podatnika rabatu cenowego, nie bezpośredniemu jego kontrahentowi, lecz kolejnemu odbiorcy w łańcuchu dystrybucji jego towaru, stanowi dla tego podatnika podstawę do obniżenia swojego obrotu o kwotę udzielonego rabatu, jeżeli jest on udokumentowany dowodem księgowym w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości.
Bonifikaty, które nie zostaną uwzględnione w obrocie ewidencjonowanym przy zastosowaniu kasy rejestracyjnej, nie będą stanowiły podstawy do pomniejszenia przychodu.
Źródło:
- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 8.02.2011 roku (nr ITPB1/415-885/09/10-S/TK)
- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 17.08.2010 (nr IBPBI/2/423-754/10/MO).