Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Polski przez podmioty niemające w Polsce siedziby przychodów, w tym:
1) z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how),
2a) z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,
- ustala się w wysokości 20% przychodów.
Należy się więc zastanowić, czy w przypadku zapłaty za szkolenie przeprowadzone za granicą istnieje obowiązek pobrania podatku u źródła.
Zdaniem organów podatkowych usługi szkoleniowe jako niewymienione w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, w tym w szczególności w art. 21 ust. 1 pkt 2a oraz nie mające podobnego charakteru do świadczeń doradczych, nie podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w tym przepisie.
Dodatkowy odpis na ZFŚS w kosztach pracodawcy
Sprzedaż wierzytelności - opodatkowanie VAT
Tak więc przychód uzyskany przez kontrahenta zagranicznego z tytułu świadczonych usług szkoleniowych i za udział pracowników w konferencjach nie mieści się w żadnej z kategorii wymienionej w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT (tak m. in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 15 marca 2011 r., sygn. IBPBI/2/423-1799/10/BG ).
Jednak aby uniknąć sporu z organami podatkowymi należy każdorazowo badać charakter przeprowadzonego szkolenia. W sytuacji, gdy przeprowadzone szkolenie będzie się wiązało z przekazaniem przez zagranicznego kontrahenta specjalistycznej wiedzy i doświadczenia w trakcie szkolenia może zostać uznane za przekazanie tzw. know-how i wówczas może podlegać poniższym regulacjom.
Także szkolenie, które wiązać się będzie ze stworzeniem najbardziej optymalnego rozwiązania dla usługobiorcy, które będzie miało twórczy charakter może zostać uznane za usługę doradczą.
Jeżeli przeprowadzone szkolenie, ze względu na swoją specyfikę będzie wchodziło w zakres art. 21 ust. 1 ustawy o CIT to przepis powyższy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Zgodnie z brzmieniem art. 7 standardowej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, opartej na modelowej konwencji OECD, zyski przedsiębiorstwa umawiającego się państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie chyba że przedsiębiorstwo prowadzi w drugim umawiającym się państwie działalność poprzez położony tam zakład.
Zastosowanie stawki wynikającej z właściwej umowy dotyczącej unikania podwójnego opodatkowania jest możliwe pod warunkiem posiadania certyfikatu rezydencji kontrahenta wydanego przez właściwy mu organ podatkowy.
Szkolenie jako wchodzące w zakres przychodów pochodzących z tytułu świadczeń doradczych powinno zobowiązywać Spółkę do poboru podatku u źródła zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT. Jednakże, w przypadku posiadania ważnego certyfikatu rezydencji, na podstawie właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zastosowanie znajdą przepisy umowy. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z umowy lub niepobranie tego podatku zgodnie z postanowieniami umowy jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika (odbiorcy należności) do celów podatkowych uzyskanym przez niego certyfikatem rezydencji (art. 26 ust. 1 ustawy o CIT).
W obecnym stanie prawnym nie ma obowiązku posiadania certyfikatu rezydencji w momencie wypłaty należności na rzecz zagranicznego kontrahenta.
Zwolnienie z poboru podatku u źródła lub zastosowanie obniżonej stawki znajduje zastosowanie również w sytuacji, gdy płatnik uzyska certyfikat rezydencji w późniejszym okresie. Istotne jest jedynie, by zaświadczał on, iż w momencie dokonywania płatności kontrahent był rezydentem podatkowym kraju, którego władze administracyjne wydają przedmiotowy certyfikat.
Jeżeli np. Spółka posiada certyfikat rezydencji za rok 2011, a płatność nastąpiła w roku 2012, Spółka powinna posiadać aktualny certyfikat rezydencji za rok 2012.
Zaleca się, by Spółka odnawiała co roku certyfikaty rezydencji podmiotów, na rzecz których dokonuje płatności, które objęte są regulacją art. 21 ustawy o CIT.
Joanna Litwińska
ECDDP Spółka Doradztwa Podatkowego