Jednakże, zgodnie z brzmieniem art. 17 ust. 1 pkt. 4 ustawy o CIT, wolne od podatku dochodowego są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.
Warto zauważyć, że powyższa regulacja ustanawia zwolnienie podatkowe o charakterze podmiotowym, a mianowicie zwolnione z opodatkowania są tutaj określone przez pryzmat działalności statutowej podmioty, w części w jakiej osiągnięte przez owe jednostki dochody zostaną przeznaczone na cele statutowe.
Dodatkowo należy mieć na względzie, że regulacja art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT nie wprowadza ograniczenia stosowania ww. zwolnienia podatkowego w postaci określonych kategorii źródeł przychodów. Tym samym, należy przyjąć, że zwolnieniu podatkowemu podlegają wszystkie dochody, bez względu na ich źródło, osiągane przez podmiot wymieniony w ww. regulacji, w części przeznaczonej na cele statutowe.
W efekcie, jeżeli ze statutu wynika, że celem jest działalność naukowa, działalność naukowo -techniczna, to dochód osiągnięty z transakcji sprzedaży udziałów jest zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Zapłata za zaprzestanie produkcji jest kosztem podatkowym
Sprzedaż wierzytelności - opodatkowanie VAT
Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1b ustawy o CIT , zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 5a. Wydatkowanie nie jest więc ograniczone żadnym terminem.
W art. 17 ust. 1a ustawy o CIT na zasadzie wyjątku wskazano kategorie dochodów, które nie będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania. Na uwagę w niniejszym stanie faktycznym zasługuje pkt. 2 ww. regulacji, w myśl którego zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.
Ponadto, należy podkreślić, iż analizowane zwolnienie podatkowe nie ma zastosowania w
1) przedsiębiorstwach państwowych, spółdzielniach i spółkach;
2) przedsiębiorstwach komunalnych mających osobowość prawną, dla których funkcję organu założycielskiego pełnią jednostki samorządu terytorialnego lub ich jednostki pomocnicze utworzone na podstawie odrębnych przepisów;
3) samorządowych zakładach budżetowych oraz jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych - jeżeli przedmiotem ich działalności jest zaspokajanie potrzeb publicznych pośrednio związanych z ochroną środowiska w zakresie: wodociągów i kanalizacji, ścieków komunalnych, wysypisk i utylizacji odpadów komunalnych oraz transportu zbiorowego.
W myśl art. 17 ust. 1e ustawy o CIT, analizowane zwolnienie dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie stosuje się również w przypadku lokowania dochodów poprzez nabycie:
1) wyemitowanych po dniu 1 stycznia 1989 r. obligacji Skarbu Państwa lub bonów skarbowych oraz obligacji wyemitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego po dniu 1 stycznia 1997 r.;
2) papierów wartościowych lub niebędących papierami wartościowymi instrumentów finansowych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), o ile nabycie takie nastąpiło w ramach zarządzania portfelem, o którym mowa w art. 75 tej ustawy, również w przypadku gdy zarządzanie portfelem odbywa się na podstawie umowy z towarzystwem funduszy inwestycyjnych, które wykonuje tę działalność na podstawie art. 45 ust. 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, pod warunkiem zdeponowania tych papierów wartościowych lub instrumentów finansowych na odrębnym rachunku prowadzonym przez uprawniony podmiot w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
3) jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych. Powyższe zwolnienie ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczany i wydatkowany, bez względu na termin, na cele określone w art. 17 ust. 1 (art. 17 ust. 1e ustawy o CIT).
Na koniec należy dodać, że wydatki poniesione przez podatnika, zwolnionego według powyższych zasad, w związku z planowaną sprzedażą udziałów nie będą podlegały zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie bowiem z 7 ust. 3 pkt 3 ustawy o CIT, przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się m.in. kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w pkt 1, tj. związanych z przychodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium RP lub za granicą, jeżeli dochody z tych źródeł są wolne od podatku.
Joanna Litwińska
ECDDP Spółka Doradztwa Podatkowego