W stanie prawnym obowiązującym przed 1 stycznia 2017 r. zwolnienie z art. 6 ust. 1 pkt 10a ustawy o CIT miało szerszy zakres i nie było wprost związane z przepisami ustawy o funduszach inwestycyjnych. Z orzecznictwa wynika, że ww. przepis powinien być interpretowany z zastosowaniem wykładni językowej oraz z uwzględnieniem celu tego przepisu, którym jest zapewnienie realizacji europejskich zasad traktatowych: swobodnego przepływu kapitału oraz swobody przedsiębiorczości.
Tak wynika z wyroku WSA w Warszawie z 29 września 2017 r., III SA/Wa 2498/16.
Sprawa dotyczyła otwartego funduszu inwestycyjnego utworzonym podstawie niemieckiego prawa inwestycyjnego. Fundusz jest reprezentowany i zarządzany przez spółkę zarządzającą, tj, spółkę z o.o. prawa niemieckiego z siedzibą w Republice Federalnej Niemiec w Hamburgu. Z uwarunkowań wynikających z prawa niemieckiego wynika, że osiąganie dochodów przez fundusz odbywa się za pośrednictwem spółki zarządzającej, tj. dochody te, pomimo że formalnie osiągane są przez spółkę jako cywilnoprawnego właściciela środków służących uzyskaniu tych dochodów, to są one uzyskiwane na rachunek funduszu. Fundusz, poprzez reprezentującą go spółkę lokuje kapitał głównie na rynku nieruchomości. Ponadto, prowadzi on, m.in. na terytorium Polski, działalność gospodarczą polegającą na wynajmie powierzchni komercyjnej w posiadanych nieruchomościach. Spółka zarządzająca otrzymuje procentowe wynagrodzenie za czynności zarządzania majątkiem funduszu. Spółka nie ujawnia w swoich sprawozdaniach finansowych aktywów funduszu, jak również przychodów uzyskanych i kosztów poniesionych w związku z inwestycjami dokonanymi na rzecz funduszu. Prawo niemieckie dopuszcza zatem, aby fundusz został wspólnikiem spółki jawnej lub komandytowej z siedzibą w Polsce. Przy czym, z uwagi na specyficzny ustrój prawny funduszu, we wszelkich czynnościach prawnych fundusz działa poprzez spółkę. Jest to konstrukcja analogiczna do instytucji zastępcy pośredniego, funkcjonującej na gruncie polskich przepisów.
Polecamy: CIT 2018. Komentarz
Na tym tle fundusz zapytał organ podatkowy:
1) Czy w zakresie dochodów uzyskiwanych na terytorium Polski, przysługuje mu zwolnienie podmiotowe od podatku CIT zarówno w przypadku dochodów pochodzących z inwestycji bezpośrednich w nieruchomości położone w Polsce, jak i dokonywanych za pośrednictwem spółek osobowych, a także ze zbycia ww. inwestycji (tj. zbycia aktywów, udziałów w spółkach kapitałowych, jak i udziałów w spółkach osobowych)?
2) Czy wypłaty dokonywane na rzecz funduszu, działającego przez spółkę, nie będą podlegały obowiązkowi opodatkowania „u źródła” na podstawie przepisów ustawy o CIT?
Prezentując własne stanowisko fundusz wskazał, że przysługuje mu zwolnienie podmiotowe od podatku dochodowego. Zwolnienie obejmuje również przychody/dochody podlegające obowiązkowi podatkowemu w zakresie podatku „u źródła”.
Organ uznał jednak to stanowisko za nieprawidłowe. W uzasadnieniu wskazał, że wolą ustawodawcy było ustanowienie zwolnienia podmiotowego dla zagranicznych instytucji wspólnego inwestowania, ale tylko takich, które działają na podobnych zasadach do polskich funduszy inwestycyjnych. Zdaniem organu, do czasu implementacji w Polsce Dyrektywy (2011/61/UE) brak jest podstaw do stwierdzenia, jak będą traktowane w Polsce pod względem podatkowym alternatywne fundusze inwestycyjne (takie jak fundusz). W chwili obecnej brak jest zatem przesłanek, aby jednoznacznie stwierdzić, że niemieckie alternatywne fundusze inwestycyjne (AFI) są dyskryminowane w stosunku do polskich, skoro w polskim porządku prawnym nie zdefiniowano polskich AFI, nie określono jeszcze warunków ich działalności, ani tym bardziej opodatkowania tego typu funduszy.
WSA w Warszawie nie zgodził się jednak z organem podatkowym. W uzasadnieniu zaznaczył, że przedmiotem interpretacji w sprawie jest art. 6 ust. 1 pkt 10a ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2017 r. Od dnia 1 stycznia 2017 r. w wyniku nowelizacji zmieniona została treść ww. przepisu poprzez wykreślenie zwrotu „i inne prawa majątkowe”. A zatem, wynika z tego, że w stanie prawnym obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2017 r. omawiane zwolnienie miało szerszy zakres i nie było wprost związane z przepisami ustawy o funduszach inwestycyjnych.
Potwierdza to w pełni orzecznictwo NSA, jak również wojewódzkich sądów administracyjnych.
Patrycja Łukasiewicz
Źródło: taxonline.pl