Mówi nam o tym ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: PDOF) w art. 9 ust. 3 oraz ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych ( dalej: PDOP) w art. 7 ust. 5.
Pięcioletni okres rozliczania straty jest czasem maksymalnym przyjętym przez ustawodawcę. Po tym okresie nieodliczona część straty przepada. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby dokonać tego wcześniej, nie wcześniej jednak niż 2 lata. Nie jest jednak możliwe rozliczenie całości w jednym roku. Oznacza to, że przy bardzo wysokim dochodzie w następnych latach podatkowych do rozliczenia straty może dojść znacznie szybciej.
Rozliczanie straty nie ma również wpływu na zmianę formy opodatkowania, zatem jeśli przedsiębiorca będący osoba fizyczną zmieni formę opodatkowania ze skali podatkowej na podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub odwrotnie nie wpłynie to na rozliczanie straty. Jedynym odstępstwem jest, gdy podatnik zmienił formę opodatkowania z zasad ogólnych lub ryczałtu na kartę podatkową. W tej sytuacji nie będzie miał możliwości rozliczenia straty.
Przykład 1
Przedsiębiorstwo Pana Franciszka w 2015 r. było rozliczane 19% podatkiem liniowym. Działalność ta w tym okresie podatkowym zakończyła stratą. Na 2016 r. jako formę opodatkowania dla swojej firmy Pan Franciszek wybrał ryczałt ewidencjonowany. W zeznaniu za 2016 r. od przychodów opodatkowanych ryczałtem będzie miał prawo odliczyć 50% straty z 2015 r.
Przykład 2
Natomiast Pan Tomasz w 2015 r. prowadził działalność opodatkowaną 19% podatkiem liniowym. On także zakończył ją stratą, lecz na 2016 r. jako formę opodatkowania wybrał kartę podatkową. Z tego powodu w 2016 r. nie może rozliczyć straty za 2015 r. Jeżeli jednak na lata następne wybierze inną niż karta formę opodatkowania, to osiągając dochody będzie mógł rozliczyć stratę do końca 2020 r.
W dniu 27 września 2017 roku został zaprezentowany projekt o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców. Ministerstwo Rozwoju proponuje wprowadzenie od początku 2018 roku możliwości rozliczenia straty jednorazowo do 5 mln zł, o czym mówi dodana nowa regulacja, odpowiednio ust. 3b w art. 9 PDOF oraz ust. 6 w art. 7 PDOP. Nowelizacja ta ma pozwolić na szybszą poprawę sytuacji finansowej przedsiębiorcy. Warto jednak także podkreślić, że skorzystanie z nowej metody rozliczenia straty podatkowej będzie decyzją przedsiębiorcy, który nadal będzie mógł rozliczać stratę na zasadach dotychczasowych.
Zmiany, które przewiduje nowy projekt ustawy o PDOP dotyczące podziału źródeł przychodów wpływają bezpośrednio na rozliczanie strat firm opodatkowanych tym podatkiem. Oznacza to, że nie podlegają sumowaniu poniesione przez podatnika straty w danych źródłach przychodów. Stanowi o tym wprost dodawany przepis ust. 3 pkt 2a. Jeżeli zatem - w następstwie prowadzonej działalności i przeprowadzanych operacji gospodarczych - podatnik uzyska dochód tylko z jednego z tych źródeł, a w drugim z tych źródeł poniesie stratę, to wówczas opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie uzyskany z jednego źródła dochód, bez pomniejszania go o stratę poniesioną w drugim źródle przychodów.
Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018
O wysokość takiej straty poniesionej w roku podatkowym w danym źródle dochodów (przychodów) podatnik będzie jednak mógł obniżyć swój dochód osiągnięty z tego źródła dochodów (przychodów) w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość takiego obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie będzie mogła przekroczyć 50% kwoty tej straty. Analogiczne odliczenie straty tylko w danym źródle dochodów, poprzez obniżenie dochodu uzyskanego z tego źródła w kolejnych 5 latach podatkowych, będzie dotyczyć także sytuacji, w której - w roku podatkowym - podatnik poniesie stratę w obu źródłach przychodów, tj. stratę w źródle przychodów (dochodów) zdefiniowanym jako „zyski kapitałowe” i stratę „w źródle” jakim będą przychody uzyskiwane z pozostałych źródeł przychodów.