W wyroku z 5 kwietnia 2012 r. (sygn. II FSK 2101/10) NSA uznał, że jeżeli pracodawca w celu zorganizowania spotkania integracyjnego (okolicznościowego) swoich pracowników zakupił usługę (świadczenie) obejmujące m.in. konsumpcję, w tym alkoholu, wydatek na jego nabycie stanowi koszt uzyskania przychodów.
Sąd powołując się na wyrok NSA z 25 stycznia 2012 r. (sygn. II FSK 1445/10) potwierdził, że wydatki na wszelkie usługi i artykuły, wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT (a więc także wydatki na napoje alkoholowe) jako wiążące się z reprezentowaniem podatnika lub prowadzonego przez niego przedsiębiorstw lub występowaniem w jego imieniu - nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Zdaniem NSA okazałość lub wystawność oferowanego kontrahentowi poczęstunku w ogóle nie stanowi kryterium kwalifikowania wydatków jako kosztów reprezentacji. O zaliczeniu do kosztów reprezentacji (niebędących kosztami podatkowymi) decyduje tylko związek z reprezentacją rozumianą jako występowanie w imieniu i w interesie podatnika, a nie okazałość lub wystawność sprawowania takiego przedstawicielstwa.
W ocenie NSA próba rozróżniania wydatków związanych z reprezentacją na przeciętne, typowe i wystawne, okazałe, nie ma także jakiegokolwiek uzasadnienia normatywnego.
Wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z występowaniem w imieniu podatnika lub prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wobec osób trzecich (kontrahentów) w celu realizacji jego interesów, a więc wydatków mających niewątpliwy, choć pośredni wpływ na uzyskanie przychodów, jest decyzją ustawodawcy, której celowość i zasadność mogą oczywiście być dyskutowane – zwłaszcza wobec powszechności zwyczaju częstowania kontrahentów handlowych napojami, także alkoholowymi, czy przekąskami – niemniej słuszność lub niesłuszność przyjętego rozwiązania ustawowego nie należy do materii normatywnej.
Do tej samej kategorii wydatków reprezentacyjnych zaliczyć trzeba również wszelkie prezenty dla klientów i kontrahentów – oczywiście także w postaci alkoholi.
PIT-2 i inne oświadczenia, które zmniejszają zaliczki na PIT
Ile zapłacisz PIT przy sprzedaży domu, mieszkania lub działki?
NSA stwierdził jednakże, że bardziej złożona sytuacja występuje w przypadku spotkań integracyjnych (okolicznościowych) pracowników. Celem tych spotkań jest rozrywka i integracja, a więc – w znaczeniu socjologicznym – dostosowywanie się do siebie zachowań ludzi w grupie oraz wywołanie pozytywnego skutku tego procesu.
Tego typu spotkania integracyjne mogą zatem, w pewnych okolicznościach, pozytywnie wpływać na funkcjonowanie zespołu pracowniczego, dlatego też ponoszone przez pracodawcę wydatki na ten cel mogą być uznane za racjonalne i pośrednio ukierunkowane na osiągnięcie przychodów - mogą zatem stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
Zdaniem NSA w sytuacji, gdy świadczenie wykupione przez pracodawcę obejmuje także konsumpcję, w tym alkoholu, wydatek na jego nabycie stanowi koszt uzyskania przychodów. Trzeba jednak zauważyć, że uczestnictwo w spotkaniu integracyjnym pociąga za sobą uzyskanie przez pracownika nieodpłatnego świadczenia, polegającego - jak wykazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 17 stycznia 2012 r. (II FSK 2740/11) – na zagwarantowaniu możliwości skorzystania z poszczególnych usług wchodzących w zakres tego świadczenia.