Pierwszym krokiem do zaliczania wydatków lokalowych do kosztów działalności jest wydzielenie faktycznej powierzchni przeznaczonej na cele wyłącznie służbowe. Oczywiście należy mieć na uwadze, że kosztami podatkowymi nie mogą być całościowe opłaty za czynsz, energię czy wodę, ponieważ jest to lokal przede wszystkim mieszkalny, czyli prowadzi się tam prywatny ośrodek życiowy. Należy proporcjonalnie wydzielić firmową powierzchnię od prywatnej.
Przedsiębiorca ma mieszkanie prywatne o powierzchni równej 50 m2. Dla celów służbowych prowadzonej firmy przeznacza jeden pokój o powierzchni 15 m2.
Procentowy udział powierzchni firmowej wynosi (15 m2 / 50 m2) * 100% = 30%.
Oznacza to, że 30% z wydatków ponoszonych na lokal to koszty uzyskania przychodów w działalności gospodarczej.
Dokumentem formalnym, który uprawni do księgowania kosztów lokalowych w odpowiedniej części jest spisane oświadczenie przez przedsiębiorcę. Oświadczenie takie powinno zawierać m.in. dane przedsiębiorcy, datę z którą decyduje się na przekazanie prywatnej powierzchni lokalu do celów służbowych, adres lokalu oraz procent który będzie powierzchnią formową.
Wzór oświadczenia:
....................., dnia …..................
Dane firmy:
…..................................................
OŚWIADCZENIE
DOTYCZĄCE KOSZTÓW UŻYTKOWANIA PRYWATNEGO LOKALU
Oświadczam, że wydatki związane z eksploatacją lokalu ul.…............................. w części przypadającej na działalność gospodarczą stanowią:
1. Opłaty za czynsz.........................%
2. Energię elektryczną ….........…...%
3. Wodę ….................................…. %
4. Gaz …........................................ %
5. Centralne ogrzewanie.................%
6. Odsetki od kredytu…………….…%
- kwoty obejmującej całość opłat eksploatacyjnych za ten lokal i stanowią one w tej części koszty uzyskania przychodów.
................................................................(data i czytelny podpis)
W praktyce jest zazwyczaj tak, że wszystkie opłaty lokalowe naliczane są wspólnie dla całego lokalu i dotyczą całości lokalu i nie można dokładnie wydzielić, jaka ich część dotyczy jego poszczególnych części i i jaka wartość może być kosztem podatkowym firmy. W takiej sytuacji wartość wydatku mnożymy przez procent jaki ustaliliśmy dla powierzchni firmowej.
Z uwagi, że faktury dokumentujące wysokość kosztów wystawiane są na osoby fizyczne a nie na dane firmy, należy sporządzić tzw. dowody wewnętrzne, z których przejrzyście będzie wynikała kwota kosztu firmowego. Taki dokument wewnętrzny sporządza się na podstawie dokumentu źródłowego kosztu, czyli np. faktury wystawionej na właściciela lokalu - osobę fizyczną.
Wydatki na mieszkanie w kosztach firmy – jak to zrobić
Amortyzacja mieszkania
Mieszkanie lub dom w którym prowadzi się swoją działalność gospodarczą można amortyzować, czyli zaliczać w koszty podatkowe wartość - koszt związany ze stopniowym zużywaniem się lokalu. W sytuacji, gdy lokal jest własnościowy – wprowadza się go jako środek trwały działalności, jeśli lokal jest spółdzielczy – wprowadza się go jako wartość niematerialna i prawna. Najkorzystniejszą metodą wyznaczania wartości początkowej do amortyzacji jest przemnożenie ceny nabycia lokalu przez procent jaki ustalono jako firmowy. Stawka amortyzacji wynosi 1,5% lub 2,5%, w zależności od rodzaju prawa do lokalu.
Ważną informacją może okazać się fakt, że amortyzowanie mieszkania do celów firmowych nie oznacza automatycznego odprowadzenia podatku dochodowego w przypadku zbycia lokalu.
Jeżeli zbycie lokalu nastąpi po upływie 5 lat (liczonych od końca roku kalendarzowego) w którym nabyto mieszkanie lub wybudowano nieruchomość (w przypadku domu) nie wystąpi przychód podatkowy, a co za tym idzie – podatek dochodowy.
Odsetki od kredytu hipotecznego
Zazwyczaj przedsiębiorcy finansują zakup lokali z prywatnie zaciągniętych kredytów hipotecznych. W przyszłości okazuje się jednak że mieszkanie prywatne może stać się również lokalem w części firmowym. Nic więc nie stoi na przeszkodzie, aby odsetki od takiego kredytu zaliczać w koszty podatkowe działalności gospodarczej, w procentowym udziale powierzchni firmowej. Należy zaznaczyć, że kosztem uzyskania przychodu mogą być jedynie zapłacone odsetki a nie kapitał kredytu, ponieważ to właśnie odsetki są kosztem kredytu, a kapitał jest „zwrotny”.
Odsetki kredytu, które zostały zapłacone przed przekazaniem lokalu na cele służbowe, zwiększają wartość początkową środka trwałego i będą kosztem działalności dopiero w momencie dokonania odpisów amortyzacyjnych.
Wyposażenie i remont lokalu
Pomieszczenie firmowe, nawet jeśli znajduje się w prywatnym lokalu każdy przedsiębiorca może wyposażać w dowolne sprzęty biurowe i meble. Wydatki tego rzędu mogą być księgowane w koszty firmy, ale tylko pod warunkiem że będą służyły celom wyłącznie firmowym, służbowym. Dodatkowo, jeśli zakupiony sprzęt spełnia definicję środka trwałego, należy ująć go w odpowiednich ewidencjach oraz zastosować właściwą stawkę amortyzacji.
Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się na remont pomieszczenia firmowego, wydatki w związku z nim poniesione również mogą być kosztem uzyskania przychodu w działalności. Oczywiście zaznaczając, że jeśli faktura dotyczy całości remontowanego lokalu to należy ująć koszt częściowo w ustalonym procencie. W tym przypadku nie ma znaczenia czy lokal jest naszym środkiem trwałym czy nie.
Firma w mieszkaniu – trzeba wydzielić część tylko na biznes
Podsumowanie
Koszty związane z użytkowaniem lokalu prywatnego w którym mamy swoją siedzibę firmy mogą być kosztem podatkowym działalności gospodarczej w procencie który stanowi nasze biuro. Jeśli firmowe biuro ma np. 30% udziału całego lokalu, to ten procent całego wydatku będzie kosztem uzyskania przychodu. Aby przekazać na cele służbowe część lokalu prywatnego należy wypełnić oświadczenie o którym wspomniałam powyżej i dołączyć je do pozostałych dokumentów organizacyjnych firmy lub przekazać biuru rachunkowemu które prowadzi księgowość firmy.
Koszty związane z eksploatacją lokalu księgowane są w kolumnie 13 księgi przychodów i rozchodów jako pozostałe wydatki. Zgodnie z § 12-14 rozporządzenia w sprawie prowadzenia pkpir, aby udokumentować poniesiony koszt związany z czynszem, energią, wodą gazem czy ratą kredytu, należy sporządzić dokument wewnętrzny z którego wynika podstawa do obciążenia wydatkiem obejmująca całość opłat (np. faktura) oraz potwierdzenie zapłaty danego kosztu. Na potwierdzeniu zapłaty warto uwzględnić sposób wyliczenia oraz procent który zastosowano do wyliczeń.
Monika Białobrzewska