Na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako ustawa o CIT), kwestie kosztów uzyskania przychodów należy analizować w oparciu o art. 15 ust. 1 ww. ustawy, zgodnie z którym do kosztów uzyskania przychodów należą wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródeł. Jako kosztów podatkowych nie uznaje się jednakże tych wydatków, które zostały wprost wskazane przez ustawodawcę w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Koszty nagród dla pracowników, w myśl uchwały NSA z 1.2.2016 r., (sygn. akt: II FPS 5/15) „są swoistym wynagrodzeniem za dobrze wykonaną pracę, czego wynikiem jest osiągnięty dochód, który następnie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Jednocześnie nagrody te mają charakter motywacyjny i służą osiągnięciu dobrych wyników (przychodów) w przyszłości (w kolejnych latach podatkowych) (…) Jak każde inne świadczenia pracownicze nagrody i premie wykazują uchwytny związek z działalnością gospodarczą podatnika i wywierają wpływ na osiągane przychody podatkowe. Mają na celu motywować pracowników do efektywnej pracy, czy też zapewnić pracownikom konkurencyjne wynagrodzenie i zapobieżenie ich odejściom do konkurencji.” Okoliczność, zgodnie z którą wypłata nagród na rzecz pracowników następuje w kolejnym okresie rozliczeniowym po osiągnięciu zysków, nie ma znaczenia dla określenia skutków podatkowych tej czynności. Wypłata nagrody lub premii stanowi operację faktyczną, dokonaną na zasobach pieniężnych i sprowadzająca się do zmniejszenia zasobów wypłacającego i zwiększenia zasobów beneficjenta (w tym przypadku pracownika). Zysk oraz dochód pomimo dokonania przedmiotowej wypłaty pozostają niezmienione.
Ponadto, jak wynika z analizy przeprowadzonej przez NSA wydatki na nagrody wypłacane z zysku nie zostały wymienione w katalogu wyłączeń z kosztów. W myśl art. 16 ust. 1 pkt 40 ustawy o CIT, za koszty uzyskania przychodów nie uważa się składek na ubezpieczenie społeczne oraz na Fundusz Pracy i na inne fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw - od nagród i premii, wypłacanych w gotówce lub w papierach wartościowych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Taka konstrukcja przywołanego przepisu pozwala na stwierdzenie, że ustawodawca celowo nie wyłączył z kosztów uzyskania przychodów wydatków na nagrody dla pracowników wypłacane z zysku. Nic zatem nie stoi na przeszkodzie, aby można je było do takowych zaliczyć.
Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata
Mając powyższe na uwadze, wydatki na nagrody wypłacane z zysku, po odjęciu wszelkich podatków oraz danin na rzecz Skarbu Państwa, można zakwalifikować do kosztów uzyskania przychodów, gdyż wypełniają przesłanki zawarte w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
Podobne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1.6.2017 r., (znak 0111-KDIB1-2.4010.64.2017.1.AW) oraz interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 11.3.2016 r., (znak IBPB-1-3/4510-153/16/JKT) oraz z 18.2.2016 r., (znak IBPB-1-3/4510-780/15/TS). Warto zaznaczyć, że pogląd prezentowany w przywołanych interpretacjach wskazuje, że organy podatkowe przychylają się do stanowiska zaprezentowanego w uchwałach NSA z 1.2.2016 r., (sygn. akt II FPS 5/15) oraz z 22.6.2015 r., (sygn. akt II FPS 3/15).
W tym miejscu warto wspomnieć, że do wydania ww. uchwał NSA zarówno wśród sądów administracyjnych, jak i organów podatkowych niejednokrotnie spotykane było odmienne stanowisko (por. wyrok NSA z 16.4.2013 r., sygn. akt II FSK 1692/11 oraz z 5.3.2013 r., sygn. akt II FSK 1375/11 oraz interpretacje indywidualną Ministra Finansów z 06.02.2013 r., znak DD6/033/147/MNX/09/DD-1141).
Wypłaty nagród jako pochodne wynagrodzenia stanowią dla pracownika przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Co do zasady wskazane wydatki powinny zatem zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem, że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony (art. 15 ust. 4g ustawy o CIT).
Przemysław Szwed, Młodszy Konsultant Podatkowy w ECDDP Sp. z o.o.