Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych w rozliczeniu za rok podatkowy mogą złożyć wniosek o przekazanie na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego (OPP) określonej kwoty podatku należnego wynikającego z zeznania podatkowego. Wniosek o przekazanie % podatku na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego jest dobrowolny. W 2023 roku, w rozliczeniach rocznych dochodów uzyskanych w 2022 roku można zadysponować większym (1,5%) niż dotąd (1%) procentem swojego podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego.
Kto może przekazać 1,5% dla OPP?
W stanie prawnym obowiązującym do końca 2022 roku, na podstawie art. 45c ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.; dalej: ustawa PIT), naczelnik urzędu skarbowego właściwy miejscowo dla złożenia zeznania podatkowego, na wniosek podatnika przekazywał na rzecz jednej wybranej organizacji pożytku publicznego działającej na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego [obecnie: ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1327 z późn. zm.)] kwotę w wysokości nieprzekraczającej 1% podatku należnego.
Od 1 stycznia 2023 r. na skutek nowelizacji związanej z wprowadzeniem pakietu zmian tzw. Polskiego Ładu wskazana wartość zostaje podwyższona do 1,5%. Wyższa wartość podatku przekazywana na rzecz organizacji pożytku publicznego znajdzie zastosowanie już do rozliczeń dokonywanych w 2023 r. za przychody uzyskane za cały 2022r.
Podmiotami uprawnionymi do przekazania 1,5% podatku są wszyscy podatnicy rozliczający w danym roku podatkowym przychody podlegające opodatkowaniu, a niezwolnione z opodatkowania. Z prawa do przekazania 1,5% podatku należnego organizacji pożytku publicznego mogą więc skorzystać podatnicy rozliczający się za pomocą skali podatkowego (czyli tzw. zasad ogólnych, tj. osiągający przychody z pracy, umów zlecenia, praw autorskich czy innych źródeł, a także osoby samozatrudnione opodatkowane wg skali podatkowej), podatnicy opodatkowani podatkiem liniowym, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, a także podatnicy rozliczający przychody ryczałtowe wskazane w ustawie o PIT.
Oświadczenie o przekazaniu 1,5% podatku w rocznym zeznaniu podatkowym
Co do zasady podatnik kieruje do organu podatkowego wniosek w swoim rocznym zeznaniu podatkowym na odpowiednim formularzu PIT przekazywanym do właściwego miejscowo naczelnika urzędu skarbowego.
Oświadczenie o przekazaniu 1,5% podatku organizacji pożytku publicznego na formularzu PIT-OP mogą z kolei złożyć podatnicy, za których rozliczenia rocznego dokonują organy rentowe (czyli podatnicy, którzy od organu rentowego otrzymują roczne obliczenie podatku na formularzu PIT-40A – emeryci i renciści).
1,5% podatku dla OPP - termin
Przekazanie 1,5% podatku na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego nastąpi, jeżeli podatnik złoży oświadczenie w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45c ust. 3a ustawy o PIT) w zeznaniu rocznym lub na formularzu PIT-OP.
Wyjątkowo wniosek o przekazanie 1,5% dla organizacji pożytku publicznego może wynikać z korekty zeznania, jeżeli została dokonana w ciągu miesiąca od upływu terminu na złożenie zeznania podatkowego.
Wybór opp i cel szczegółowy przekazanego 1,5%
W oświadczeniu podatnik umieszcza numer wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego (numer KRS) wybranej przez siebie organizacji pożytku publicznego, na rzecz której naczelnik urzędu skarbowego będzie obowiązany przekazać określoną kwotę podatku należnego wynikającego z rozliczenia podatkowego.
Podatnik może także podać cel szczegółowy, na jaki chciałby, aby zostało przeznaczone 1,5% podatku. Jednakże zadeklarowany cel nie jest wiążący dla organizacji pożytku publicznego.
Podatnik wskazuje także, czy wyraża zgodę na przekazanie wybranej organizacji pożytku publicznego swoich danych (imienia, nazwiska i adresu wraz z informacją o kwocie przekazanej w ramach 1%), czy chce pozostać anonimowy.
Wykaz organizacji pożytku publicznego
Wykaz organizacji pożytku publicznego prowadzony jest przez Dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego. Wykaz jest tworzony na dzień 30 listopada danego roku podatkowego i uwzględnia te organizacje pożytku publicznego, które w terminie złożyły sprawozdanie i na podstawie wpisów w KRS nie są w stanie likwidacji lub upadłości.
Wykaz organizacji pożytku publicznego uprawnionych do otrzymania 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych za dany rok podatkowy dostępny jest na stronie Narodowego Instytutu Wolności, a także na stronie Ministerstwa Finansów.
Zgodnie z informacjami zawartymi na stronie Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, wykaz utworzony na dzień 30 listopada danego roku podatkowego jest publikowany do 15 grudnia, następnie raz w miesiącu aktualizowany.
Jak wskazano na stronie Narodowego Instytutu Wolności: „Wykaz za 2022 rok, który obowiązuje w 2023 roku, upubliczniliśmy 12 grudnia 2022 roku.”
Wykaz OPP 1,5% obowiązujący od 1 stycznia 2023 r.
Źródła:
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.)
https://niw.gov.pl/opp/wykaz-opp/
Jagoda Kondratowska-Muszyńska, doradca podatkowy w Kancelarii Prof. dr hab. Henryka Dzwonkowskiego