Ulga IP Box
Od 1 stycznia 2019 roku obowiązuje preferencja podatkowa w postaci tzw. ulgi IP Box. Jest to ulga podatkowa, której wprowadzenie argumentowane było nadaniem nowego impulsu dla rynku związanego z nowoczesnymi technologiami, kusząc specjalistów, badaczy i naukowców niższym opodatkowaniem PIT i CIT w wysokości 5% od dochodów pochodzących z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Choć możliwość skorzystania z ulgi obwarowana jest licznymi warunkami, które przedsiębiorca musi spełniać i wciąż pojawiają się w tym zakresie wątpliwości, to już w 2020 roku wybrało ją niemal 2000 podmiotów, z których ogromną większość stanowili podatnicy PIT. Głównym beneficjentem IP Box stały się małe przedsiębiorstwa z branży IT, związane przede wszystkim z oprogramowaniem komputerowymi.
Wysokość składki zdrowotnej zależna od formy opodatkowania
Pewne zamieszanie wniosły w 2022 roku zmiany związane z Polskim Ładem, na gruncie odpowiedniego rozliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne, przez osoby korzystające z IP Box. Przepisy nie zawierają bowiem szczegółowych regulacji w tej kwestii, a wprowadzają różne zasady oskładkowania w zależności od wyboru formy opodatkowania, tj.
- składkę w wysokości 9% od dochodu opodatkowanego według zasad ogólnych (skali podatkowej),
- 4,9% od dochodu w przypadku podatku liniowego,
- 9% liczone od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (w wariantach zależnych od wysokości przychodu) w przypadku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
- 9% liczone od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (stałe kwoty) w przypadku pozostałych osób prowadzących działalność gospodarczą, które nie są opodatkowane według zasad z punktów 1-3.
Punkt 4) znajduje zastosowanie przede wszystkim w odniesieniu do wspólników spółek osobowych (komandytowych, komandytowo- akcyjnych, jawnych) oraz wspólników jednoosobowych spółek z o.o.
Mogłoby się wydawać, że w przypadku podatników objętych ulgą IP Box, również powinno się stosować rozwiązanie z punktu 4) – w końcu jeżeli ktoś płaci 5% podatku od kwalifikowanych praw własności intelektualnej to nie płaci od nich ani podatku według skali, ani liniowego, ani ryczałtu.
Jaka składka zdrowotna – 4,9%, czy 9%? Jak to wygląda w praktyce?
Rozważmy następujący przykład: Prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą programista, osiąga dochód w wysokości 1 miliona złotych rocznie. 950 tysięcy złotych pochodzi z kwalifikowanych praw własności indywidualnej i jest objęte ulgą IP Box, wobec czego do podanej sumy zostanie zastosowana stawka podatku dochodowego w wysokości 5%, zaś w przypadku pozostałych 50 tysięcy, przedsiębiorca odprowadzi 19%, stosując podatek liniowy, który wybrał jako podstawę opodatkowania. Czy w takim przypadku składka zdrowotna wyniesie 4,9% czy 9%?
Zgodnie z art. 79 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki z zastrzeżeniem art. 79a, art. 80, art. 82 i art. 242. W przypadku przedsiębiorcy, którego sytuację opisano powyżej, istotne znaczenie ma przed wszystkim art. 79a wspomnianej ustawy.
Zgodnie z brzmieniem ustępu 1, osoby opłacające podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli podatek liniowy, objęte są obowiązkiem odprowadzenia składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 4,9% podstawy wymiaru składki. W ustępie 2 omawianego przepisu wskazano z kolei, że w przypadku korzystania dodatkowo z ulgi IP Box, właściwe jest odpowiednie stosowanie ustępu 1, ustanawiającego składkę 4,9%.
Wobec powyższego, należy przyjąć, że w sytuacji takiej jak ta przedstawiona wcześniej, programista od kwoty 950 tysięcy złotych, rozliczanych zgodnie z IP Box będzie zobowiązany uiścić składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 4,9%, tak samo jak w przypadku pozostałej części osiągniętego dochodu, rozliczanej w formie podatku liniowego.
Interpretacja ZUS
Wynik przedstawionych rozważań potwierdza interpretacja indywidualna Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, z dnia 15 lutego 2022 roku o sygnaturze DI/100000/43/106/2022. Wskazano w niej, że w przypadku przedsiębiorców rozliczających się według skali podatkowej, składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki. ZUS powołał się między innymi na brzmienie art. 79 ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ustanawiającego składkę w wysokości 4,9% podstawy wymiaru składki, jednak wyłącznie w przypadku, kiedy podstawową formą opodatkowania jest podatek liniowy.
IP Box a składka zdrowotna. Kto korzysta na nowych przepisach?
Reasumując, tylko tacy beneficjenci ulgi IP Box, którzy opłacają podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT, mogą korzystać z obniżonej wysokości składki zdrowotnej. W pozostałych przypadkach, zobowiązanie wynosi 9%.
Świadomość wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, z pewnością powinna towarzyszyć wyborowi podstawowej formy opodatkowania swojej działalności. Pamiętać bowiem należy, że aby wybrać podatek liniowy koniecznie trzeba złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze tego sposobu opodatkowania do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z tego tytułu. Ze względu na składkę zdrowotną warto nie przegapić tego terminu – nawet gdy większość albo całość dochodów będzie objęta IP Box, a podatku liniowego praktycznie nie będzie się płacić.
Autorzy tekstu: Radosław Urban, Łukasz Kotlarski, Kancelaria Radców Prawnych „KWKR Konieczny Wierzbicki S.K.A.”