Ulga termomodernizacyjna - zasady, limity, rozliczenie

Kto może skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej?

Z ulgi mogą skorzystać osoby fizyczne opłacające podatek dochodowy:

- wg skali podatkowej

- liniowy 19%

- ryczałt

Ulga dotyczy wydatków poniesionych wyłącznie przez właściciela lub współwłaściciela budynku jednorodzinnego (czyli nie posiadacza czy wydzierżawiającego), pod warunkiem że przedsięwzięcie zostanie zakończone w okresie kolejnych 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek. Czyli inwestycja rozpoczęta w 2019 roku musi zostać zakończona do końca 2022 roku.

Właścicielem lub współwłaścicielem jest osoba, która posiada tytuł prawny, z którego wynika prawo własności do nieruchomości.

Budynek mieszkalny jednorodzinny to budynek wolnostojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie odrębną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nie przekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.

Ulga przysługuje również w sytuacji gdy w budynku mieszkalnym jednorodzinnym, np. w związku z brakiem technicznych możliwości montażu instalacji (w tym fotowoltanicznej) na tym budynku, instalacja ta zostanie zamontowana na innym budynku np. garażu, budynku gospodarczym, lecz służy budynkowi mieszkalnemu.

Odliczenie nie dotyczy budynków mieszkalnych w budowie.

Jakie wydatki podlegają odliczeniu?

Wydatki podlegające odliczeniu musza być poniesione na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, czyli przedsięwzięcia którego przedmiotem jest:

1. ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych,
2. ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki wymienione mieszkalne, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach Prawa budowlanego, lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków,
3. wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła,
4. całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji

   Odliczeniu podlegają wydatki na:

Materiały budowlane i urządzenia:

1. 1. materiały budowlane wykorzystywane do docieplenia przegród budowlanych, płyt balkonowych oraz fundamentów wchodzące w skład systemów dociepleń lub wykorzystywane do zabezpieczenia przed zawilgoceniem;
   2. węzeł cieplny wraz z programatorem temperatury;
   3. kocioł gazowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
   4. kocioł olejowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
   5. zbiornik na gaz lub zbiornik na olej;
   6. kocioł na paliwo stałe spełniający co najmniej wymagania określone w rozporządzeniu Komisji (UE) 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla kotłów na paliwa stałe (Dz. Urz. UE L 193 z 21.07.2015, s. 100);
   7. przyłącze do sieci ciepłowniczej lub gazowej;
   8. materiały budowlane wchodzące w skład instalacji ogrzewczej;
   9. materiały budowlane wchodzące w skład instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej;
   10. materiały budowlane wchodzące w skład systemu ogrzewania elektrycznego;
   11. pompa ciepła wraz z osprzętem;
   12. kolektor słoneczny wraz z osprzętem;
   13. ogniwo fotowoltaiczne wraz z osprzętem;
   14. stolarka okienna i drzwiowa, w tym okna, okna połaciowe wraz z systemami montażowymi, drzwi balkonowe, bramy garażowe, powierzchnie przezroczyste nieotwieralne;
   15. materiały budowlane składające się na system wentylacji mechanicznej wraz z odzyskiem ciepła lub odzyskiem ciepła i chłodu.

Usługi:

1. wykonanie audytu energetycznego budynku przed realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego; wykonanie analizy termograficznej budynku;
2. wykonanie dokumentacji projektowej związanej z pracami termomodernizacyjnymi;
3. wykonanie ekspertyzy ornitologicznej i chiropterologicznej;
4. docieplenie przegród budowlanych lub płyt balkonowych lub fundamentów;
5. wymiana stolarki zewnętrznej np.: okien, okien połaciowych, drzwi balkonowych, drzwi zewnętrznych, bram garażowych, powierzchni przezroczystych nieotwieralnych;
6. wymiana elementów istniejącej instalacji ogrzewczej lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej lub wykonanie nowej instalacji wewnętrznej ogrzewania lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej;
7. montaż kotła gazowego kondensacyjnego;
8. montaż kotła olejowego kondensacyjnego;
9. montaż pompy ciepła;
10. montaż kolektora słonecznego;
11. montaż systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła z powietrza wywiewanego;
12. montaż instalacji fotowoltaicznej;
13. uruchomienie i regulacja źródła ciepła oraz analiza spalin;
14. regulacja i równoważenie hydrauliczne instalacji;
15. demontaż źródła ciepła na paliwo stałe.

Podatnik nie jest zobowiązany do przeprowadzenia audytu energetycznego, w tym przed realizacją przedsięwzięcia.

Jaką kwotę mogę odliczyć?

Kwota odliczenia nie może przekroczyć 53 000 zł w odniesieniu do wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych, w poszczególnych budynkach. Czyli jeśli podatnik posiada dwa budynki jednorodzinne, których jest właścicielem limit będzie dotyczył przedsięwzięć w obydwu budynkach i nie można odliczyć w sumie więcej niż 53 000 zł

W przypadku osób pozostających w związku małżeńskim, limit dotyczy każdego z małżonków z osobna. Każdemu ze współmałżonków przysługuje odliczenie w maksymalnej wysokości 53 000 zł.

W przypadku współwłasności ułamkowej nie stosuje się proporcji. Oznacza to, że jeśli budynek jednorodzinny jest własnością dwóch osób, to każda z nich ma prawo do odliczenia w wysokości 53 000 zł.

Wysokość wydatków ustala się na podstawie faktur wystawionych przez podatnika VAT nie korzystającego ze zwolnienia z tego podatku.

Odliczenie dotyczy więc wyłącznie materiałów i usług zakupionych od podatników VAT (nie zwolnionych).

Za kwotę wydatku uważa się kwotę brutto (czyli wraz z podatkiem VAT)

Odliczeniu nie podlegają wydatki sfinansowane (dofinansowane) ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, lub zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.  Odliczyć nie można też wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, lub odliczonych od przychodu.

Odliczeniu podlegają jedynie te wydatki, których ciężar ekonomiczny faktycznie obciążył podatnika.

Przy częściowej refundacji (umorzeniu pożyczki) odliczeniu podlega część obciążająca podatnika.

W przypadku sfinansowania inwestycji ze środków uzyskanych z kredytu, który to kredyt w całości spłaca podatnik odliczenie przysługuje.

Jak dokonać odliczenia? Kiedy?

Odliczenia dokonujemy w zeznaniu rocznym (PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-28), za rok  w którym poniesiono wydatki. Kwota odliczenia nieznajdująca pokrycia w dochodzie w danym roku, podlega odliczeniu w latach kolejnych, nie dłużej niż w ciągu 6 lat, licząc od końca roku, w którym poniesiono pierwszy wydatek.

Jeżeli podatnik składa dwa zeznania np. PIT-37 i PIT-28 może dokonać odliczenia w dowolnej proporcji w obydwu zeznaniach.

Za datę poniesienia wydatku uważa się dzień sprzedaży (datę dokonania dostawy lub wykonania usługi) określony na fakturze VAT.

Odliczenia dokonujemy od podstawy obliczenia podatku w danym roku podatkowym.

W przypadku inwestycji rozpoczętych przed 1 stycznia 2019 roku odliczenie również przysługuje, jeśli zostanie zakończone po dniu 31 grudnia 2018, jednak nie później niż w ciągu trzech lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek. W tym przypadku odliczeniu podlegają wydatki poniesione od dnia 1 stycznia 2019, do dnia w którym upływa okres kolejnych 3 lat., licząc od końca roku podatkowego w którym poniesiono pierwszy wydatek.

Podatnik, opodatkowany na zasadach ogólnych wg skali podatkowej w roku 2019 uzyskał dochód w wysokości 56 000 zł, składki społeczne podlegające odliczeniu wyniosły 4200 zł, składka zdrowotna 2800 zł.
Podatnik w 2019 roku dokonał docieplenia ścian budynku jednorodzinnego, którego jest właścicielem, udokumentowane fakturami VAT na sumę 25 000 zł.

Obliczenie wysokości podatku dochodowego (PIT):

Bez rozliczenia ulgi
podstawa opodatkowania = 51 800 zł (dochód 56 000 zł minus składki na ubezpieczenie 4200 zł)
podatek = 8767,98 zł     (51 800 zł x 18%) – 556,02 zł
podatek należny = 5968 zł  (8768 zł minus składka zdrowotna 2800 zł)

Przy zastosowaniu ulgi
podstawa opodatkowania = 51 800 zł pomniejszamy o wydatki na termomodernizację  25 000 zł, co daje 26 800 zł
podatek należny = 1468 zł  (26 800 zł x 18%) – 556,02 zł pomniejszone o składkę zdrowotną

różnica pomiędzy wariantem I a II wynosi 4500 zł, czyli podatnik za rok 2019 zapłaci 4500 zł mniej podatku dochodowego, po uwzględnieniu ulgi termomodernizacyjnej