Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji, której fragment przedstawiamy.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca będzie pracował w firmie projektowej na podstawie umowy o pracę na stanowisku starszego projektanta, zajmując się projektowaniem w zakresie systemów sterowania. W ramach zakresu obowiązków wynikających z zajmowanego stanowiska oraz posiadanej wiedzy fachowej Wnioskodawca będzie twórczo, samodzielnie lub jako członek zespołu autorskiego uczestniczyć w procesach projektowania oprogramowania, stając się tym samym współtwórcą całego dzieła, co w rozumieniu art. 9 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych pozwoli na przypisanie mu statusu współtwórcy. Każdy z projektów będzie rozpatrywany i opracowywany indywidualnie, posiadając cechy niepowtarzalności wykonanego dzieła, niezbędne do uznania go za przedmiot prawa autorskiego. Jako autor projektów automatyki Wnioskodawca będzie posiadał do nich autorskie prawa majątkowe, które w trybie art. 12 ustawy o prawach autorskich przenoszone będą na rzecz pracodawcy. Za swoją pracę, czyli wykonanie dzieła i przeniesienie praw autorskich, Wnioskodawca otrzymywać będzie wynagrodzenie zgodnie z umową o pracę.
Pracodawca będzie prowadził ewidencję czasu pracy, pozwalającą na określenie części czasu pracy poświęconego na pracę twórczą w stosunku do miesięcznej normy czasu pracy. Na tej podstawie będzie można określić część przychodu uzyskaną z pracy twórczej i przeniesienia praw autorskich, dla której będzie można zastosować 50% stawkę kosztów uzyskania przychodu.
Biorąc pod uwagę okoliczności przedstawione w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym, stwierdzić należy, że skoro istotnie w ramach obowiązków wynikających ze stosunku pracy Wnioskodawca wykonywać będzie pracę twórczą, w efekcie której powstaną dzieła stanowiące utwory w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, do których prawa autorskie następnie będą przekazywane na rzecz pracodawcy, a ponadto na podstawie prowadzonej u pracodawcy ewidencji czasu pracy pracowników można będzie określić, ile godzin pracy w ciągu każdego miesiąca pracownik (Wnioskodawca) będzie poświęcał na działalność twórczą (i odpowiednio do tych godzin przypisać wysokość wynagrodzenia), to do tej części wynagrodzenia dotyczącej działalności twórczej będzie można (...) zastosować (...), zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, 50% koszty uzyskania przychodów, z uwzględnieniem limitu wynikającego z art. 22 ust. 9a tejże ustawy. (...)
Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata
Natomiast do pozostałych składników wynagrodzenia ze stosunku pracy będzie można zastosować zryczałtowane koszty, wynikające z przywołanego uprzednio art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; są to bowiem składniki wynagrodzenia ze stosunku pracy niepozostające w uchwytnym związku przyczynowo-skutkowym z działaniami twórczymi, kreującymi utwory w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 21 grudnia 2016 r., sygn. 2461-IBPB-2-2.4511.963.2016.1.AR
Od redakcji: W przypadku wykonywania na podstawie stosunku pracy czynności zarówno chronionych prawem autorskim, jak i niebędących przedmiotem prawa autorskiego, w stosunku do tych pierwszych możliwe jest stosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów. Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach podkreślają, że warunkiem stosowania podwyższonych kosztów jest prowadzenie przez pracodawcę ewidencji prac twórczych. Jej brak wyklucza ich zdaniem możliwość stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów.
Na temat możliwości stosowania 50% kosztów w stosunku do wynagrodzeń wypłacanych pracownikom wypowiadał się również m.in. Naczelny Sąd Administracyjny. W wyroku z 11 marca 2015 r., sygn. II FSK 459/13, stwierdził, że warunkiem stosowania podwyższonych kosztów jest wyodrębnienie w umowach o pracę zawieranych z pracownikami wynagrodzenia za przeniesienie na pracodawcę praw autorskich do utworów powstałych w ramach zawiązanego z pracownikami stosunku pracy. Jego zdaniem niewyodrębnienie w umowach o pracę wynagrodzenia za przeniesienie na pracodawcę praw autorskich do utworów powstałych w ramach zawiązanego z pracownikami stosunku pracy wyklucza możliwość ustalenia kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50%. Dlatego warto pamiętać, aby umowa o pracę z pracownikami zawierała stosowne zapisy dotyczące omawianej kwestii.
Należy jednocześnie podkreślić, że jeżeli pracodawca prowadził ewidencję czasu pracy, to nie ma żadnych przeszkód prawnych, aby pracownik uwzględnił w składanym zeznaniu rocznym 50% koszty uzyskania przychodów, w sytuacji gdyby pracodawca – mimo ciążącego na nim obowiązku – dokonywał w trakcie roku poboru zaliczki na podatek dochodowy z pominięciem 50% kosztów uzyskania przychodów i koszty te nie zostałyby przez niego wykazane w informacji PIT-11 za ten rok. W przypadku braku takiej ewidencji pomocna w udowodnieniu przez pracownika przed organami podatkowymi prawa do podwyższonych kosztów może się okazać treść zawartej z pracodawcą umowy o pracę, jeśli wyodrębniono w niej część wynagrodzenia za przeniesienie na pracodawcę praw autorskich do utworów powstałych w ramach stosunku pracy.
Katarzyna Wojciechowska
prawnik, ekspert w zakresie podatków dochodowych, redaktor „MONITORA księgowego”