Jakie skutki w PIT powoduje umorzenie udziałów w spółce ?

Aleksandra Bembnista
Ekspert podatkowy
rozwiń więcej
PwC Studio
Serwis prawno-podatkowy PwC
rozwiń więcej
PIT 2011
Umorzenie udziałów może nastąpić według ich wartości nominalnej, przy równoczesnym braku podstaw do szacowana przez organ podatkowy przychodów podatnika powstałych w związku z umorzeniem udziałów. Odnośnie ustalania kosztu uzyskania przychodu, koszt nabycia umarzanych udziałów powinien zostać ustalony zgodnie z art. 23 ust 1 pkt 38 ustawy o PIT, czyli w wysokości wydatków poniesionych na objęcie lub nabycie udziałów.

Jeżeli zatem otrzymane przez podatnika wynagrodzenie równe będzie kosztowi nabycia umarzanych udziałów, w wyniku umorzenia, nie dojdzie do powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Autopromocja

Tak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 8 grudnia 2010 r. (IPPB2/415-823/10-2/AK).

Stan faktyczny 

Osoba fizyczna posiada udziały w spółce z o.o. z siedzibą na terytorium Polski. Spółka zamierza udziały te nabyć w celu ich umorzenia. Po nabyciu udziałów przez spółkę, walne zgromadzenie podejmie uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego oraz umorzeniu udziałów według ich wartości nominalnej.

Czy nieściągalne należności można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów

Udziały posiadane przez podatnika zostały objęte za wkład gotówkowy. Wskutek ich umorzenia podatnik otrzyma zwrot wkładów wniesionych uprzednio na pokrycie kapitału zakładowego w wysokości wartości nominalnej umarzanych udziałów. 

Na tle tak ukształtowanego stanu faktycznego, podatnik zwrócił się do organu podatkowego z wnioskiem o interpretację przepisów. Pytał w nim, czy jeśli umorzenie udziałów nastąpi według ich wartości nominalnej, przychód będzie stanowiła dla niego wartość nominalna umarzanych udziałów? Ponadto, czy podatnik ma prawo do zaliczenia w poczet kosztów podatkowych wydatków na wkłady wniesione przez niego na pokrycie kapitału zakładowego?

Podatnik przedstawił własne stanowisko w sprawie, zgodnie z którym w wyniku umorzenia udziałów dojdzie do powstania przychodu w wysokości ich wartości nominalnej. Powołał się na art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o PIT z którego wynika, iż dochód z umorzenia udziałów jest opodatkowany na zasadach przewidzianych dla dochodów z udziału w zyskach osób prawnych. Z przepisu tego wynika ponadto, iż opodatkowaniu podlega dochód faktycznie uzyskany przez podatnika. 

Podatnik zauważył, że zgodnie z art. 19 ustawy o PIT jeżeli cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, iż art. 19 określając zasady szacowania dochodu, odwołuje się do ceny. W przypadku zaś umorzenia udziałów pojęcie ceny nie występuje. 

Reasumując, podatnik stwierdził, iż umorzenie udziałów może nastąpić według ich wartości nominalnej, przy równoczesnym braku podstaw do szacowana przez organ podatkowy przychodów podatnika powstałych w związku z umorzeniem udziałów. Odnośnie ustalania kosztu uzyskania przychodu, zdaniem podatnika, koszt nabycia umarzanych udziałów powinien zostać ustalony zgodnie z art. 23 ust 1 pkt 38 ustawy o PIT (czyli w wysokości wydatków poniesionych na objęcie lub nabycie udziałów).

Jeżeli zatem otrzymane przez podatnika wynagrodzenie równe będzie kosztowi nabycia umarzanych udziałów, w wyniku umorzenia nie dojdzie do powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Organ uznał stanowisko podatnika za prawidłowe, odstępując od uzasadniania interpretacji.

Wybór przepisów:

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych
Art. 19
(…)
4. Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.
Art. 23
1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:
1) wydatków na:
(…)
38) wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e,
Art. 24
(…)
5. Dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także:

1) dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Zwrot VAT za materiały budowlane - poradnik

Księgowość
Luka VAT znowu wzrasta. Powrót do poziomu dwucyfrowego
28 kwi 2024

Nastąpił powrót luki VAT do poziomu dwucyfrowego. Minister finansów Andrzej Domański przekazał, że szacunki MF o luce VAT w 2023 r. mówią o 15,8 proc., wobec 7,3 proc. z roku 2022. "Potrzebujemy nowych narzędzi do tego, aby system uszczelniać" - powiedział minister.

Podatek od kryptowalut 2024. Jak rozliczyć?
26 kwi 2024

Kiedy należy zapłacić podatek, a kiedy kryptowaluty pozostają neutralne podatkowo? Co podlega opodatkowaniu? Jaki PIT trzeba złożyć?

KSeF dopiero od 2026 roku. Minister Finansów podał dwie daty wdrożenia dla dwóch grup podatników
26 kwi 2024

Na konferencji prasowej w dniu 26 kwietnia 2024 r. minister finansów Andrzej Domański podał dwie daty planowanego wdrożenia obowiązkowego modelu KSeF. Od 1 lutego 2026 r. obowiązkowy KSeF mają stosować przedsiębiorcy, których wartość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym przekroczyła 200 mln zł. Natomiast od 1 kwietnia 2026 r. obowiązkowy KSeF mają stosować pozostali podatnicy VAT.

KSeF z dużym poślizgiem. Przedsiębiorcy i cała branża księgowa to odczują. Jak?
26 kwi 2024

Decyzja ministerstwa o przesunięciu KSeF o prawie 2 lata jest niekorzystna z punktu widzenia polskich firm. Znacznie opóźni rewolucję cyfrową i wzrost konkurencyjności krajowych przedsiębiorców. Wymagać będzie także poniesienia dodatkowych kosztów przez firmy, które już zainwestowały w odpowiednie technologie i przeszkolenie personelu. Wielu dostawców oprogramowania do fakturowania i prowadzenia księgowości może zostać zmuszonych do ponownej integracji systemów. Taką opinię wyraził Rafał Strzelecki, CEO CashDirector S.A.

Kto nie poniesie kary za brak złożenia PIT-a do 30 kwietnia?
26 kwi 2024

Ministerstwo Finansów informuje, że do 30 kwietnia 2024 r. podatnicy mogą zweryfikować i zmodyfikować lub zatwierdzić swoje rozliczenia w usłudze Twój e-PIT. Jeżeli podatnik nie złoży samodzielnie zeznania PIT-37 i PIT-38 za 2023 r., to z upływem 30 kwietnia zostanie ono automatycznie zaakceptowane przez system. Dzięki temu PIT będzie złożony w terminie nawet jeżeli podatnik nie podejmie żadnych działań. Ale dotyczy to tylko tych dwóch zeznań. Pozostałe PIT-y trzeba złożyć samodzielnie najpóźniej we wtorek 30 kwietnia 2024 r. Tego dnia urzędy skarbowe będą czynne do godz. 18:00.

Ekonomiczne „odkrycia” na temat WIBOR-u [polemika]
26 kwi 2024

Z uwagą zapoznaliśmy się z artykułem Pana K. Szymańskiego „Kwestionowanie kredytów opartych o WIBOR, jakie argumenty można podnieść przed sądem?”, opublikowanym 16 kwietnia 2024 r. na portalu Infor.pl. Autor, jako analityk rynków finansowych, dokonuje przełomowego „odkrycia” – stwierdza niereprezentatywność WIBOR-u oraz jego spekulacyjny charakter. Jest to jeden z całej serii artykułów ekonomistów (zarówno K. Szymańskiego, jak i innych), którzy działając ramię w ramię z kancelariami prawnymi starają się stworzyć iluzję, że działający od 30 lat wskaźnik referencyjny nie działa prawidłowo, a jego stosowanie w umowach to efekt zmowy banków, której celem jest osiągnięcie nieuzasadnionych zysków kosztem konsumentów. Do tego spisku, jak rozumiemy, dołączyli KNF, UOKiK i sądy, które to instytucje jednoznacznie potwierdzają prawidłowość WIBOR-u.

Przedsiębiorca uiści podatek tylko gdy klient mu zapłaci. Tak będzie działał kasowy PIT. Od kiedy? Pod jakimi warunkami?
26 kwi 2024

Resort finansów przygotował właśnie projekt nowelizacji ustawy o PIT oraz ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym. Celem tej zmiany jest wprowadzenie od 2025 roku kasowej metody rozliczania podatku dochodowego, polegającej na tym, że przychód- podatkowy będzie powstawał w dacie zapłaty za fakturę. Z metody kasowej będą mogli korzystać przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają działalność oraz ci, których przychody z działalności gospodarczej w roku poprzednim nie przekraczały 250 tys. euro.

KSeF - od kiedy? E-faktury obowiązkowe od 1 lutego 2026 r. dla przedsiębiorców, których wartość sprzedaży przekroczyła w 2025 r. 200 mln zł, a dla pozostałych przedsiębiorców od 1 kwietnia 2026 r.
28 kwi 2024

KSeF będzie obowiązkowy od 1 lutego 2026 r. dla przedsiębiorców, których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) przekroczyła w 2025 r. 200 mln zł, a dla pozostałych przedsiębiorców od 1 kwietnia 2026 r.

Panele fotowoltaiczne - obowiązek podatkowy w akcyzie [część 2]
26 kwi 2024

W katalogu czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą znajduje się również przypadek konsumpcji. Chodzi tutaj o zużycie energii elektrycznej przez podmiot posiadający koncesję jak i przez podmiot, który koncesji nie posiada, ale zużywa wytworzoną przez siebie energię elektryczną.

KSeF dopiero od 2026 roku. Minister Finansów podał dwie daty wdrożenia dla dwóch grup podatników
26 kwi 2024

Na konferencji prasowej w dniu 26 kwietnia 2024 r. minister finansów Andrzej Domański podał dwie daty planowanego wdrożenia obowiązkowego modelu KSeF. Od 1 lutego 2026 r. obowiązkowy KSeF mają stosować przedsiębiorcy, których wartość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym przekroczyła 200 mln zł. Natomiast od 1 kwietnia 2026 r. obowiązkowy KSeF mają stosować pozostali podatnicy VAT.

pokaż więcej
Proszę czekać...