W drodze wyjątku organ podatkowy pierwszej instancji może jednak postanowieniem nadać decyzji nieostatecznej rygor natychmiastowej wykonalności.
Decyzja wydana przez organ podatkowy pierwszej instancji nie jest ostateczna. Staje się ostateczną dopiero wówczas, gdy strona postępowania, we właściwym terminie, nie złoży od niej odwołania, a w przypadku wniesienia odwołania, gdy rozpozna ją organ odwoławczy i utrzyma w mocy.
Decyzji nieostatecznej może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli organ podatkowy uprawdopodobni, że zobowiązanie wynikające z decyzji nie zostanie wykonane, a ponadto:
1) organ podatkowy posiada informacje, z których wynika, że wobec strony toczy się postępowanie egzekucyjne w zakresie innych należności pieniężnych, lub
2) strona nie posiada majątku o wartości odpowiadającej wysokości zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, na którym można ustanowić hipotekę przymusową lub zastaw skarbowy, które korzystałyby z pierwszeństwa zaspokojenia, lub
3) strona dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku znacznej wartości, lub
4) okres do upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego jest krótszy niż 3 miesiące.
Polecamy: Odsetki podatkowe (od zaległości podatkowych)
Zauważyć należy, że nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji nieostatecznej ustawodawca pozostawił uznaniu organu, na co wskazuje zwrot "może być nadany". Ponadto, ustalenie istnienia jednego z czterech wymienionych warunków nie oznacza automatycznie, że nieostatecznej decyzji może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności.
Nadanie rygoru musi zostać poprzedzone ustaleniem dwóch przesłanek. Konieczne jest jeszcze uprawdopodobnienie, że zobowiązanie wynikające z takiej decyzji nie zostanie wykonane.
Polecamy: Wszczęcie egzekucji administracyjnej
Uprawdopodobnienie wystąpienia danej okoliczności oznacza wykazanie, iż zachodzi duże prawdopodobieństwo, graniczące z pewnością, że zobowiązanie nie zostanie wykonane. W tej sytuacji ustawodawca nie wymaga bowiem od organu podatkowego wykazania okoliczności za pomocą przewidzianych przepisami dowodów.
Zatem jeżeli organ podatkowy wskaże jedynie okoliczność uprawniającą do nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności bez jednoczesnego uprawdopodobnienia, że zobowiązanie podatkowe wynikające z tej decyzji nie zostanie wykonane, postanowienie w sprawie nadania rygoru można zaskarżyć, w następstwie czego zostanie uchylone przez organ odwoławczy.
Na postanowienie w sprawie nadania rygoru natychmiastowej wykonalności służy zażalenie. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania decyzji.
Argumentacja powyższa znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, czego przykładami są:
- wyrok WSA w Białymstoku z dnia 23 czerwca 2010 r. sygn. akt I SA/Bk 143/10,
- wyrok WSA w Łodzi z dnia 2 lutego 2010 r. sygn. akt I SA/Łd 1001/09,
- wyrok WSA w Warszawie z 3 lutego 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 1598/09,
Podstawa prawna
- art. 33d, art. 239a, art. 239b, art. 239c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa.