Nagłówki deklaracji informują m.in. o tym, jakiego okresu dotyczy dane zestawienie. Plik JPK_VAT nie różni się pod tym względem od innych raportów podatkowych. W ramach struktury widnieje pole „OD – DO”, w którym należy wskazać początek i koniec okresu, za który przygotowujemy plik. Informacje te można wykorzystać do zautomatyzowanego sprawdzania merytorycznej poprawności rozliczeń VAT transakcji ujawnionych w sekcji dla podatku należnego i naliczonego.
Poprawność okresu ujęcia transakcji dla celów VAT
Elementem kontroli VAT jest weryfikacja poprawności rozpoznania momentu obowiązku podatkowego oraz momentu skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego. W pliku JPK_VAT należy wykazać daty dowodu zakupu (wraz z opcjonalną datą wpływu faktury) i daty wystawienia dokumentu sprzedaży (wraz z opcjonalną datą sprzedaży). Wystarczy porównać te daty z datami z nagłówka pliku („OD – DO”). Wykrycie błędów nie jest możliwe bez szczegółowej analizy transakcji. Jednak stosując proste reguły można z większym lub mniejszym prawdopodobieństwem wytypować transakcje, w których potencjalnie występują nieprawidłowości.
Dość jednoznaczny wynik daje test polegający na porównaniu daty dowodu zakupu lub daty wpływu dokumentu w sekcji podatku naliczonego z datami granicznymi w nagłówku pliku. Jeśli data dowodu zakupu (w domyśle – data wystawienia faktury zakupowej przez dostawcę) lub data jej wpływu przypada po okresie, za który generowany jest plik JPK_VAT i transakcja dotyczy zakupu krajowego, wówczas można podejrzewać, że doszło do zbyt wczesnego (a tym samym potencjalnie nieuprawnionego) odliczenia podatku VAT naliczonego. Może to wynikać z błędu we wprowadzeniu danych (np. przy księgowaniu transakcji) albo zbyt wczesnego odliczenia VAT – szczególnie, jeśli sama faktura została wystawiona przez dostawcę po zakończeniu okresu, za który przygotowujemy plik JPK_VAT.
Mniej pewny wynik daje podobny test wykonany dla podatku należnego. Jeżeli i data wystawienia faktury, i data sprzedaży przypadają poza zakresem dat z nagłówka (przed datą „OD” lub po dacie „DO”), potencjalnie podatek mógł zostać rozliczony w niewłaściwym momencie.
Automatyczne testy JPK_VAT nie zastępują szczegółowej kontroli. Mają one za zadanie jedynie wytypować transakcje, w których potencjalnie mogą występować nieprawidłowości. Przypadki faktur z datą wystawienia (w powiązaniu datą sprzedaży, o ile jest określona) przypadającą poza zakresem okresu z nagłówka pliku JPK_VAT nie muszą być błędem (analiza wymaga sięgnięcia do dokumentacji źródłowej). Może jednak zwrócić uwagę organu kontrolującego, szczególnie, jeżeli przy danej transakcji nie wskazano daty sprzedaży.
Data sprzedaży w fakturach korygujących
Jeżeli data sprzedaży jest inna niż data wystawienia faktury (dowodu sprzedaży), należy ją wykazać w sekcji JPK_VAT dotyczącej podatku należnego. Jest to szczególnie istotne w przypadku faktur korygujących, które odnoszą się zwykle do zdarzeń przeszłych. Data pierwotnej sprzedaży (tj. dotyczącej transakcji, która następnie jest korygowana właśnie za pomocą faktury korygującej), co do zasady, jest wtedy inna niż data wystawienia faktury korygującej.
Polecamy: Jednolity Plik Kontrolny - Ewidencja VAT od 1 stycznia 2017
Dotyczy to m.in. sytuacji, w których okoliczności powodujące konieczność wystawienia korekty były przewidywane lub możliwe do przewidzenia na moment dokonania transakcji. Przykładem może być wystawienie faktury korygującej na skutek błędu ludzkiego przy określaniu podstawy opodatkowania transakcji pierwotnej, błędu w cenie itp. W takich przypadkach (choć brak jest w tym zakresie jasnych wytycznych ze strony Ministerstwa Finansów) wykazanie daty sprzedaży w pliku JPK_VAT może okazać się konieczne. Będzie nią zwykle data wystawienia faktury pierwotnej (korygowanej) lub data sprzedaży określona na tej, korygowanej, fakturze.
Igor Roman
Starszy Menedżer
Tax Management Consulting
Deloitte Doradztwo Podatkowe
Sprawdź za darmo poprawność rozliczeń VAT z plikiem JPK_VAT