Od początku roku ruszyła rządowa ofensywa w walce z przestępczością zorganizowaną, która zagraża wpływom Skarbu Państwa. Przestępcy skarbowi mają być karani jeszcze ostrzej niż dotychczas. Na baczności powinni mieć się jednak nie tylko przestępcy. Oszustem skarbowym czy też członkiem mafii podatkowej może stać się bowiem każdy.
Dla dobra obywateli, przeciw oszustom
11 stycznia 2019 r. Biuro Komunikacji i Promocji Ministerstwa Sprawiedliwości zamieściło komunikat o podjętych od początku nowego roku pracach nad zaostrzeniem kar i wzmożeniu działań mających na celu ściganie przestępstw i wykroczeń skarbowych. „Ministerstwo Sprawiedliwości we współpracy z Ministerstwem Finansów oraz Ministerstwem Przedsiębiorczości i Technologii przygotowało ustawę, która pozwoli na skuteczne przeciwdziałanie zorganizowanej przestępczości, zwłaszcza skarbowej. Nowe rozwiązania wymierzone w przestępców oszukujących na podatkach, cłach czy akcyzie, to kontynuacja działań, które przyniosły sukces m.in. w walce z przestępstwami VAT-owskimi”.
Nowe przepisy mają zostać skierowane przeciwko przestępcom dokonującym oszustw podatkowych, celnych, akcyzowych, czyli ogólnie pojętych oszustw skarbowych, stanowiąc kolejny, po kampanii przeciwko wyłudzeniom VAT, etap uszczelniania systemu danin. Hasłem trój-ministerialnej akcji jest: „Skuteczna walka z mafiami podatkowymi – dla dobra obywateli, przeciw oszustom”.
Więcej czasu na ściganie
Służby skarbowe mają dostać więcej czasu na ściganie przestępstw. Zgodnie z obecnie obowiązującą Ustawą z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy: „Karalność przestępstwa skarbowego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat:
1) 5 – gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat;
2) 10 – gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata” (art. 44 § 1, Dz.U. 1999 nr 83 poz. 930, ze zm.).
Okresy te organy ścigania mogą wydłużyć odpowiednio: o kolejne 5 lat – w przypadku przestępstw wymienionych w p. 1 oraz kolejne 10 lat – w przypadku przestępstw wskazanych w p. 2, wszczynając w czasie ich biegu postępowanie przeciwko sprawcy. Projektodawcy zmian chcą, aby po wszczęciu takiego postępowania okres przedawnienia przestępstwa skarbowego w każdym przypadku został wydłużony o kolejne 10 lat.
Wydłużeniu do 4 lat ma ulec również dopuszczalny okres karania wykroczeń skarbowych. Dziś, wszczynając postępowanie przeciwko ich sprawcy, można wydłużyć go maksymalnie do 3 lat.
10-krotnie wyższe kary
Przestępstwa skarbowe, w wyniku których Skarb Państwa poniósł straty w wysokości przekraczającej 1 000 000 zł, są zagrożone karą finansową wynoszącą w dolnej granicy 750 zł. Po wprowadzeniu zmian pułap dolnej granicy ma wzrosnąć 10-krotnie. Sąd, orzekając karę grzywny, nie będzie mógł orzec jej w niższej wysokości niż 1 500 zł.
Prokuratorom będzie łatwiej występować o nadzwyczajne obostrzenie kary. Obecnie, zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 K.k.s., aby sąd mógł orzec ją wobec recydywisty, skazany za umyślne przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności lub karę ograniczenia wolności albo karę grzywny, musi w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności lub 6 miesięcy kary ograniczenia wolności albo po uiszczeniu grzywny wynoszącej co najmniej 120 stawek dziennych, popełnić umyślnie przestępstwo skarbowe tego samego rodzaju. Po zmianach wystarczającą przesłanką będzie samo wcześniejsze prawomocne skazanie na karę minimum 6 miesięcy pozbawienia wolności, 6 miesięcy ograniczenia wolności lub grzywny w wysokości 9 000 zł. Możliwość orzeczenia nadzwyczajnego obostrzenia kary nie będzie już zatem uzależniona od spełnienia warunku uprzedniego wykonania kary czy uiszczenia grzywny.
Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów
Jednym z dodatkowych środków karnych, jakie sąd będzie mógł orzec wobec skazanego za wystawienie fałszywej faktury lub udział w obrocie podrobionymi znakami skarbowymi, będzie zakaz prowadzenia działalności gospodarczej danego typu (np. sprzedaży papierosów czy alkoholu).
Państwo będzie zabierać więcej dóbr ruchomych
Obecnie wysokość grzywny nałożonej mandatem może wynieść maksymalnie 4 500 zł. Po wejściu w życie zmian będzie to już 11 250 zł. Karany będzie nawet brak dokumentów w firmie. W przypadku stwierdzenia takiego braku w okresie przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, z którym są związane, na przedsiębiorcę zostanie nałożona grzywna o najniższym wymiarze 1 500 zł.
Skarb Państwa będzie mógł zostać zasilony jeszcze w inny sposób niż tylko poprzez umożliwienie poboru wyższych kar finansowych. Obecnie samochód wykorzystany do celów przemytu ulega przepadkowi tylko wtedy, gdy został specjalnie do tego celu przerobiony. Po zmianach sąd będzie mógł orzec przepadek na rzecz Skarbu Państwa samochodu, bez względu na to, czy jest to auto osobowe, czy ciężarowe, jeśli kontrabandę przemytnik ukryje np. pod fotelem.
Uważaj, co kupujesz, przechowujesz, od kogo i komu wynajmujesz
Wprowadzenie obostrzeń w prawie karnym skarbowym ma nastąpić pod hasłem walki z mafiami podatkowymi, a wszystko to dla dobra obywateli. Obywatele ci muszą jednak uważać, bo z brzmienia projektowanych zmian płynie ostrzegawczy przekaz, że w łatwy sposób oni sami mogą stać się członkami mafii podatkowej.
Nabywający przez Internet wyroby podlegające akcyzie, nieposiadające oznakowań skarbowych, bądź posiadające podrobione znaki akcyzy, będą odpowiadać jak za wykroczenie lub przestępstwo skarbowe zagrożone karą nawet 7 200 000 zł. Co więcej, za nabywanie nielegalnych znaków akcyzowych, pomoc w ich ukrywaniu, a nawet samo przechowywanie sąd będzie mógł orzec grzywnę w wysokości 21 600 000 zł, łącznie z karą do 2 lat pozbawienia wolności.
Właściciele lokali użytkowych powinni uważać, komu wynajmują lokal. Od 1 500 zł do nawet 10 800 000 zł zapłaci ten, kto wynajmie pomieszczenie do urządzania i prowadzenia nielegalnych gier hazardowych, chociażby w postaci popularnych automatów do gry.
Bogatym bliżej do przestępcy
Jednym z pomysłów przedstawionych przez projektodawców zmian jest wprowadzenie do katalogu przestępstw karnych skarbowych, przestępstwa uporczywego uchylania się od płacenia podatków. O zakwalifikowaniu do tej kategorii czynów zabronionych decydować będzie kwota zaległości podatkowej. Mniej muszą się więc martwić ci, którzy gorzej zarabiają, bo mniejsze są też podatki, które wypracowują dla kasy Skarbu Państwa, więc i mniejsza jest szansa na powstanie kwalifikujących do grona przestępców zaległości.
„Notoryczne uchylanie się od płacenia podatków jest obecnie traktowane zawsze jako wykroczenie, bez względu na to, ile wynosi wysokość zaległości. Projekt powoduje rozgraniczenie w tym zakresie. Uporczywe niepłacenie podatków do kwoty niewiele przekraczającej 112 tys. zł pozostanie wykroczeniem, za które grozić będzie grzywna w wysokości od 110 zł do 45 tys. zł. Gdy zaległość przekroczy 112 500 zł, stanie się przestępstwem zagrożonym karą grzywny od 1500 zł do 54 tys. zł”.
Autor: radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi