RADA
Podatek naliczony może Pan odliczać tylko z faktur dokumentujących usługi cateringowe. Z faktur za usługi hotelowe prawo do odliczania podatku naliczonego Panu nie przysługuje.
UZASADNIENIE
Prawo do odliczania podatku naliczonego przysługuje, co do zasady, w zakresie, w jakim towary i usługi nabywane przez podatników są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Nie dotyczy to jednak wszystkich zakupów.
Usługi hotelowe
Na odliczanie podatku naliczonego nie pozwalają przepisy w zakresie VAT, a zakaz ten dotyczy m.in. usług noclegowych i gastronomicznych (art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT). Dlatego nie jest Pan uprawniony do odliczania podatku naliczonego z otrzymywanych faktur za usługi hotelowe. Oznacza to, że koszty zakupu tych usług może Pan zaliczać do kosztów uzyskania przychodów tylko w kwotach brutto (art. 23 ust. 1 pkt 23 lit. a) tiret drugie updof).
Nie mają znaczenia okoliczności nabywania tych usług, czyli to, że usługi te nabywa Pan w celu zapewnienia noclegów pracownikom znajdującym się w podróży służbowej. Wyłączenie prawa do odliczania podatku naliczonego przy nabywaniu usług noclegowych ma charakter bezwzględny i w żadnych okolicznościach nabywanie tych usług nie pozwala na odliczanie podatku naliczonego.
Usługi cateringowe
Inaczej będzie z nabywanymi przez Pana usługami cateringowymi. Co prawda art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT wyłącza możliwość odliczania podatku naliczonego przy nabywaniu usług gastronomicznych, lecz usług cateringowych nie uważa się za usługi gastronomiczne w rozumieniu tego przepisu. W konsekwencji dopuszcza się możliwość odliczania podatku naliczonego przy nabywaniu usług cateringowych.
Co istotne, stanowisko takie reprezentują organy podatkowe. Jako przykład można wskazać interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 4 września 2012 r. (sygn. IBPP1/443-560/12/AW), interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 25 września 2012 r. (sygn. ITPP1/443-806/12/KM) czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 stycznia 2013 r. (sygn. IPPP1/443-1110/12-2/EK). W ostatniej ze wskazanych interpretacji czytamy:
W klasyfikacji tej ustawodawca w dziale 56 („Usługi związane z wyżywieniem”) sklasyfikował pod symbolem:
• PKWiU 56.1 „Usługi restauracji i pozostałych placówek gastronomicznych”,
• PKWiU 56.2 „Usługi przygotowania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering) i pozostałe usługi gastronomiczne”, przy czym, pod symbolem PKWiU 56.21 sklasyfikowano „Usługi przygotowania i dostarczenia żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering), natomiast pod symbolem PKWiU 56.29 „Pozostałe usługi gastronomiczne”.
Powyższa klasyfikacja wskazuje, iż usługi cateringowe stanowią odrębne usługi od usług gastronomicznych. W przepisie art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy, wyłączającym prawo do odliczenia podatku naliczonego, zostały wymienione jedynie usługi gastronomiczne. Tym samym z uwagi na odmienny charakter tych usług, nie można uznać, iż do usług cateringowych znajdzie zastosowanie ograniczenie w odliczeniu podatku naliczonego wynikające z art. 88 ustawy. Warunkiem jednak skorzystania z tego prawa jest, aby nabyte usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, iż Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabywaniem usług cateringowych. Warunkiem umożliwiającym skorzystanie z tego prawa jest związek nabywanych usług z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi.
Reprezentacja i reklama a podatki
Zapraszamy na forum o podatku VAT
A zatem jest Pan uprawniony do odliczania podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakupy usług cateringowych dla pracowników przebywających w podróży służbowej. Jednocześnie oznacza to, że koszty zakupu tych usług może Pan zaliczać do kosztów uzyskania przychodów tylko w kwotach netto (art. 23 ust. 1 pkt 23 updof).
Na marginesie należy zauważyć, że przyjmuje się, iż nieodpłatne świadczenie usług noclegowych czy usług związanych z wyżywieniem na rzecz pracowników znajdujących się w podróży służbowej nie podlega opodatkowaniu VAT, tj. nie jest to nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste pracowników w rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.
Jako przykład można wskazać interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 12 lipca 2012 r. (sygn. IPTPP1/443-314/12-2/MW), aktualną również w obecnym stanie prawnym, w której czytamy:
Wnioskodawca w toku prowadzonej działalności dokonuje nieodpłatnego świadczenia usług (w szczególności hotelowych i gastronomicznych) na rzecz kontrahentów, potencjalnych kontrahentów, pracowników lub innych osób. Zazwyczaj nieodpłatne świadczenie usług związane jest z działalnością gospodarczą Spółki i dotyczy przykładowo zapewnienia hoteli i wyżywienia pracownikom podczas podróży służbowych czy spotkań biznesowych z kontrahentami w restauracjach. Takie nieodpłatne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu VAT.
A zatem w przedstawionej sytuacji nie dochodzi do świadczenia przez Pana na rzecz pracowników podlegających opodatkowaniu usług noclegowych oraz cateringowych (przy czym nie wpływa to na możliwość odliczania podatku naliczonego przy nabywaniu usług cateringowych).
Przykład
Podatnik świadczący usługi budowlane otrzymał fakturę dokumentującą świadczenie usług noclegowych w marcu na kwotę 13 000 zł netto + 1040 zł VAT oraz fakturę dokumentującą usługi cateringowe wykonane w marcu na kwotę 7200 zł netto + 576 zł VAT. Usługi te zostały nabyte dla pracowników przebywających w ramach podróży służbowej na jednej z budów prowadzonych przez podatnika. W tej sytuacji podatnik:
1) nie może odliczyć podatku naliczonego z faktury dokumentującej zakup usług noclegowych; na podstawie faktury dokumentującej zakup tych usług podatnik może zatem zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę 14 040 zł;
2) może odliczyć podatek naliczony z faktury dokumentującej zakup usług cateringowych (576 zł); na podstawie faktury dokumentującej zakup tych usług podatnik może zatem zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę 7200 zł.
U podatnika nie dochodzi do podlegającego opodatkowaniu nieodpłatnego świadczenia usług ani z tytułu nieodpłatnego świadczenia na rzecz pracowników usług noclegowych, ani z tytułu nieodpłatnego świadczenia na ich rzecz usług cateringowych. A zatem w przedstawionej sytuacji podatnik nie jest obowiązany do naliczania podatku należnego z tego tytułu.
Błędy na fakturze - termin płatności i wyrażona słownie kwota należności
VAT 2013. Zmiany VAT dotyczące fakturowania
Regulamin wystawiania faktur - czy jest konieczny
W 2013 r. łatwiej wysyłać faktury drogą elektroniczną
PODSTAWA PRAWNA:
• art. 86 ust. 1 oraz art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 35
• art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2012 r. poz. 361; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 21
Tomasz Krywan
prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, autor licznych publikacji