Podatnik, który chce odliczyć VAT naliczony od nabytych towarów i usług musi mieć do tego nie tylko formalny tytuł, ale posiadać bezbłędnie wystawioną fakturę VAT.
Wymogi formalne w tym zakresie w ostatnich miesiącach były sukcesywnie łagodzone, w tym zwłaszcza co do faktur wystawianych w formie elektronicznej, które ze swojej natury są najwygodniejszą formą rozliczania transakcji handlowych.
Zgoda na faktury w wersji pdf bez szczególnych formalności
Warto wiedzieć, że od początku 2013 r. nie ma już obowiązku wyrażania formalnej zgody na przesyłanie faktur w formie elektronicznej. Przepisy podatkowe pozostawiają te kwestie całkowicie w gestii umownej stron. W każdym przypadku decyzja o stosowaniu faktur elektronicznych pozostaje ostatecznie kwestią porozumienia między stronami transakcji.
Zatem szczegółowe kwestie w zakresie sposobu wyrażania lub cofnięcia zgody przez odbiorcę na przesyłanie faktury w formie elektronicznej pozostają w gestii stron i stanowią element umowy przez nie zawartej.
Z przepisów ustawy o VAT (art. 86) wynika, że podstawą do odliczenia podatku naliczonego są otrzymane przez podatnika faktury VAT dokumentujące nabycie towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych.
Poza art. 106 tej ustawy, szczegółowo kwestię wystawiania i przechowywania faktur reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360, ze zm.).
Na podstawie § 19 tego rozporządzenia, faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.
Nowelizacja ustawy o VAT i ordynacji podatkowej
Które jednostki gmin nie będą mogły same rozliczać się z VAT
VAT 2014 - jak przygotować firmę do zmian?
Autentyczność pochodzenia, integralność treści i czytelność faktury
Natomiast w przypadku faktur przesyłanych w formie elektronicznej podatnik dokonujący sprzedaży lub upoważniona przez niego do wystawiania faktur osoba trzecia przesyła je, w tym udostępnia, nabywcy, a nabywca przesyła je, w tym udostępnia, podatnikowi, który upoważnił go do wystawiania faktur, z uwzględnieniem zasad wynikających z procedury zatwierdzania faktur przez podatnika dokonującego sprzedaży.
Sposób i warunki przesyłania oraz przechowywania faktur w formie elektronicznej reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie przesyłania faktur w formie elektronicznej, zasad ich przechowywania oraz trybu udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej (Dz. U. z 2012 r. poz. 1528). I tak, faktury mogą być przesyłane w formie elektronicznej, w dowolnym formacie elektronicznym, pod warunkiem zapewnienia autentyczności pochodzenia, integralności treści i czytelności faktury.
Przesyłanie, w tym udostępnianie, faktur w formie elektronicznej podlega akceptacji ich odbiorcy (§ 3-4 tego rozporządzenia).
Przy czym przez autentyczności pochodzenia faktury należy rozumieć gwarancję pewności co do tożsamości dokonującego dostawy towarów lub usługodawcy albo wystawcy faktur. Zaś przez integralności treści faktury - zagwarantowanie, iż w fakturze nie zmieniono danych, które powinna zawierać faktura.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Kontrola biznesowa zamiast podpisu elektronicznego
Autentyczność pochodzenia, integralność treści oraz czytelność faktury gwarantuje bezpieczny podpis elektroniczny oraz elektroniczna wymiana danych (EDI). Ale można ją też zapewnić za pomocą dowolnych kontroli biznesowych, które ustalają wiarygodną ścieżkę audytu między fakturą a dostawą towarów lub świadczeniem usług (§ 4 ust. 3 rozporządzenia).
Czyli, mówiąc najprościej, kontrola biznesowa, wbrew nieco mylącej nazwie, to po prostu procedura - ustalona przez podatnika i konsekwentnie stosowana - która zapewni autentyczność pochodzenia, integralność treści oraz czytelność faktur. Jest to proces tworzony, wdrażany i aktualizowany przez osoby odpowiedzialne (zarząd, pracowników i właścicieli) za uzyskanie dostatecznej pewności w zakresie sprawozdawczości finansowej, rachunkowej i nadzorczej oraz w zakresie ich zgodności z wymogami prawnymi.
W interpretacji indywidualnej z 8 sierpnia 2013 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wyjaśnił, że dla potrzeb przepisów o podatku od towarów i usług dotyczących fakturowania kontrole biznesowe należy rozumieć jako proces, za pośrednictwem którego podatnik tworzy, wdraża oraz aktualizuje dostateczny poziom pewności w zakresie tożsamości dostawcy lub usługodawcy albo wystawcy faktury (autentyczność pochodzenia), w zakresie tego, iż nie zmieniono danych dotyczących podatku VAT (integralność treści) oraz w zakresie czytelności faktury od momentu wystawienia faktury aż do końca okresu przechowywania.
Kontrole biznesowe powinny być odpowiednie do wielkości, działalności i rodzaju podatnika oraz powinny uwzględniać ilość i wartość transakcji, jak również ilość i rodzaj dostawców lub usługodawców oraz nabywców lub usługobiorców. W stosownych przypadkach uwzględnione powinny być także inne czynniki.
Przykładem kontroli biznesowej jest posiadanie dokumentów uzupełniających, takich jak zamówienie, umowa, dokument transportowy czy wezwanie do zapłaty, które będą towarzyszyły zaistniałym transakcjom handlowym.
Zbigniew Biskupski
Podstawa prawna:
- Art. 86 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).
- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie przesyłania faktur w formie elektronicznej, zasad ich przechowywania oraz trybu udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej (Dz. U. z 2012 r. poz. 1528).
- Rozporządzenie ministra finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360, ze zm.).