Jak wynika z przepisów ustawy o VAT, podatnicy są obowiązani przechowywać ewidencje prowadzone dla celów rozliczania podatku oraz wszystkie dokumenty, w szczególności faktury, związane z tym rozliczaniem do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, z zastrzeżeniem art. 130d ust. 3 i art. 134 ust. 3 ustawy.
Czym jest ewidencja?
Rozpatrując kwestię przechowywania dokumentów dla potrzeb podatku VAT, wyjaśnienia wymaga, co ustawodawca rozumie pod pojęciem ewidencji. Otóż, zgodnie z art. 113 ust.3 ustawy o VAT ewidencja w szczególności powinna zawierać takie dane, które pozwolą określić: przedmiot i podstawę opodatkowania, wysokość kwoty podatku należnego, korektę podatku należnego, kwotę podatku naliczonego obniżającej kwotę podatku należnego, korektę podatku naliczonego, kwotę podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu, a także inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.
Podatnicy, u których sprzedaż jest zwolniona z podatku VAT, np. z powodu nie przekroczenia wartości sprzedaży o kwotę 200 000 zł w poprzednim roku podatkowym, mają obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży za dany dzień, nie później niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym.
Ustawodawca nie określa dokładnej formy jaką powinna przybrać ewidencja, ważne jest jednak aby zawierała wszystkie określone przepisami elementy.
Szczególnym rodzajem ewidencji są kasy rejestrujące. Należy jednak zastrzec, że nie chodzi o obowiązek przechowywania samych kas rejestrujących, lecz sporządzanych przez nie dokumentów, tj. raportów fiskalnych (dobowych i miesięcznych) oraz kopii dokumentów kasowych.
Jakie są zasady przechowywania faktur?
Jeżeli chodzi natomiast o sposób przechowywania faktur. Należy wskazać, że:
- podatnicy przechowują faktury wystawione przez siebie albo w swoim imieniu, także faktury wystawione ponownie;
- przechowywania faktur następuje w podziale na okresy rozliczeniowe (istotne jest aby sposób ich przechowywania zapewniał łatwe ich odszukanie i autentyczność pochodzenia, a także integralność treści oraz ich czytelność);
- podatnicy, którzy posiadają siedzibę działalności gospodarczej np. w Polsce przechowują faktury na terenie Polski. Od tego obowiązku istnieje jednak kilka odstępstw np. faktury mogą być przechowywane poza terytorium kraju siedziby w formie elektronicznej w sposób umożliwiający organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej dostęp do nich on-line;
- podatnicy mają obowiązek zapewnić bezzwłoczny dostęp organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej na ich wezwanie. Obowiązek ten dotyczy zarówno podatników, którzy przechowują faktury w formie elektronicznej jak i papierowej.
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
Jak długo przechowywać faktury?
Wszystkie ewidencje, faktury VAT i inne dokumenty związane z rozliczeniem podatku od towarów i usług należy przechowywać do czasu upłynięcia terminu przedawnienia podatkowego. Co do zasady termin ten wynosi 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku wynikającego ze zobowiązania podatkowego.
Warto jednak zaznaczyć, iż niekiedy podatnik będzie obowiązany do przechowywania wszystkich dokumentów, ewidencji oraz faktur przez dłuższy okres. Przyczyną takiego obowiązku jest zaistnienie przesłanek, które powodują zawieszenie lub przerwanie biegu przedawnienia zgodnie z art. 70 Ordynacji podatkowej, czyli np. ulega zawieszania w przypadku: wejścia w życie rozporządzenia w sprawie przedłużenia terminu płatności podatku, wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym podatnik został zawiadomiony, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem zobowiązania podatkowego. Natomiast ulega przerwaniu np. w przypadku zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony.
Warto także wskazać różnice pomiędzy zawieszeniem a przerwaniem biegu terminu przedawnienia. Przerwanie powoduje, że po ustaniu jego przyczyn termin przedawnienia biegnie na nowo. Zawieszenie powoduje jedynie dalsze biegnięcie terminu przedawnienia po jego ustaniu, termin nie biegnie na nowo.
Co grozi za naruszenie obowiązków związanych z prowadzeniem ewidencji, przechowywaniem faktur i dokumentów?
Sankcję za naruszenie tego obowiązku przewiduje art. 60 Kodeksu karnego skarbowego, zgodnie z nim karą za nie prowadzenie ksiąg, których obowiązek ciąży na podatniku jest kara grzywny w wysokości do 240 stawek dziennych. Warto również dodać, iż zgodnie z Kodeksem karnym skarbowym ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności.
Kolejnym czynem przestępnym uregulowanym przez Kodeks karny skarbowy w art. 62 jest niewystawianie lub wystawienie w sposób wadliwy faktury lub rachunku. Sankcją za taki czyn jest kara grzywny w wysokości do 180 stawek dziennych.
Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM