Znowelizowana w 2014 roku ustawa o podatku towarów i usług jasno określa, jacy podatnicy są zobowiązani do wystawiania faktur dla nabywców towarów lub usług. Nowa ustawa wprowadziła wiele zmian dotyczących wystawiania faktur dla podatników VAT czynnych, ale również dla podatników VAT zwolnionych lub niezarejestrowanych na potrzeby tego podatku. Dodatkowo zmieniony został obowiązek wystawiania faktury na żądanie.
Zgodnie z obecnym brzemieniem przepisów obowiązek wystawiania faktur dotyczy podatników dokonujących sprzedaży, a także dostawy towarów i świadczenia usług, sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju i sprzedaży wysyłkowej na terenie kraju, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz w przypadku otrzymania od nabywcy całości lub części zapłaty przed dokonaniem określonych czynności. Wskazuje na to art. 106b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Dodatkowo, co wynika z art. 106b ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy zobowiązani są do wystawiania faktur na żądanie nabywcy towaru lub usług:
1) jeżeli żądanie wystawienia faktury zostało zgłoszone do końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty;
2) nie później niż 15. dnia od dnia zgłoszenia żądania - jeżeli żądanie wystawienia faktury zostało zgłoszone po upływie miesiąca.
Oznacza to, iż faktura na żądanie wystawiana jest przez wszystkich przedsiębiorców niezależnie od posiadanego statusu podatnika - przez podatników zarejestrowanych jako czynnych VAT lub zwolnionych z VAT, ale także dotyczy tych, którzy nie zarejestrowali się dla celów podatku VAT.
Wcześniejsze regulacje dotyczące wystawiania faktur nie obejmowały wyżej wymienionych podatników - faktura na żądanie wystawiana była tylko przez przedsiębiorców, którzy byli zarejestrowani poprzez formularz zgłoszeniowy VAT-R. Pozostała część podatników mogła dokumentować swoją sprzedaż za pomocą rachunków.
Faktura wystawiana na żądanie nabywcy musi dokumentować czynności, o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawa o podatku od towarów i usług, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1 oraz sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118 - jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018
Podatnik, który wystawia fakturę na żądanie klienta, ma również z góry określony termin na wystawienie faktury dla nabywcy towaru lub usługi - zgodnie z art. 106i ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku, gdy dane żądanie zostało zgłoszone po upływie miesiąca (w którym dostarczono towar lub wykonano usługę, bądź otrzymano całość lub część zapłaty), fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia kolejnego miesiąca.
W przepisach istnieje jednak pewien zapis, który określa wyjątek od wyżej wspomnianego obowiązku wystawiania faktur. Zapis ten wyklucza niektórych podatników z obowiązku wystawiania faktur. Są to podatnicy zwolnieni od podatku VAT (odnośnie sprzedaży), zgodnie bowiem z art. 106b ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług: „podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3”.
Autor: ŻanetaDulczykowska, Systim.pl