Faktury uproszczone w nowym JPK_VAT
Wynikało to z par. 11 Rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji dot. podatku od towarów i usług.
Powyższe oznacza, że faktury uproszczone nie były odrębnie ewidencjonowane w rejestrze VAT, tylko zawierały się np. w zbiorczym raporcie okresowym drukowanym z kasy fiskalnej. Z księgowego punktu widzenia nie powodowało to praktycznie żadnych komplikacji.
Z dniem 1 stycznia 2021 r. obowiązek taki miał już jednak wystąpić, przy czym pod koniec 2020 r. (rozporządzenie z 17/12/2020 r. opublikowane 22/12/2020 r.) Ministerstwo Finansów zdecydowało się przedłużyć ten termin do 1 lipca 2021 r. Tym samym przedsiębiorcy oraz służby księgowe otrzymały dodatkowe pół roku na przygotowanie się do zmian – szkoda tylko że resort tak późno wydał rozporządzenie.
Ponadto zgodnie z objaśnieniami podatkowymi ministerstwa finansów z dnia 16 października 2020 r. „Paragony fiskalne uznane za faktury uproszczone”, paragony z NIP wystawione na podstawie art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT stanowią fakturę uproszczoną.
Ministerstwo ucięło tym samym poruszany często problem art. 106e ust. 1 pkt 2 mówiący o kolejnym numerze nadanym w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę, a który w wielu przypadkach nie znajdował się na paragonach z numerem NIP. Pojawiało się wiele publikacji wskazujących (nie bez przyczyny), że przepisy dot. faktur uproszczonych nie przewidują wyłączenia tego elementu składowego w ramach faktury uproszczonej, w związku z czym występowały wątpliwości co do tego, czy paragony z NIP bez odrębnej numeracji (względem paragonów bez NIP) mogą stanowić automatycznie fakturę uproszczoną. Skoro bowiem przepisy zezwalały w przypadku faktur uproszczonych na pominięcie wymienionych poniżej elementów składowych:
− imię i nazwisko lub nazwa nabywcy towarów lub usług oraz jego adres,
− miara i ilość (liczba) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
− cena jednostkowa towaru lub usługi bez kwoty podatku (cena jednostkowa netto),
− wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto),
− stawka podatku,
− suma wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi
stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku,
− kwota podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku,
− pod warunkiem, że zawiera dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek podatku kwotę podatku,
wśród których nie było odwołania do art. 106e ust. 1 pkt 2 (mówiącym właśnie o wspomnianym wyżej kolejnym numerze nadanym w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę), to wielu podatników przyjęło stanowisko (w tym m.in. duże sieci sklepów budowlanych), w myśl którego paragon z NIP bez ww. (odrębnej) numeracji nie jest fakturą uproszczoną. Przedstawione w objaśnieniach stanowisko ministerstwa finansów wskazuje, że paragon taki należy uznać za fakturę uproszczoną, zaś ww. numerem (o którym mowa w art. 106e ust. 1 pkt 2) jest numer paragonu fiskalnego umieszczony po łącznej wartości sprzedaży brutto, a przed numerem kasy i oznaczeniem kasjera.
Według objaśnień ministerstwa, na podstawie obecnie obowiązujących przepisów brak jest możliwości wystawienia faktur zbiorczych do paragonów fiskalnych stanowiących faktury uproszczone. Skoro paragony te uznane są od razu za faktury, to nie ma możliwości wystawienia faktury zbiorczej do wcześniej wystawionych paragonów z NIP, które co do zasady automatycznie stanowią fakturę uproszczoną. Co istotne w odniesieniu do takiego stanowiska wystawienie faktury zbiorczej może spowodować zdublowanie powstania obowiązku w zakresie podatku VAT.
Faktury korygujące wystawiane do faktur uproszczonych
Natomiast co do zakresu danych, jakie muszą się znaleźć na fakturach korygujących wystawionych do faktur uproszczonych to warto przytoczyć interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 października 2020 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.493.2020.1.PRM.
Należy zauważyć, że faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu. A zatem, co do zasady, korygowanie treści pierwotnie wystawionej faktury powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej.
Dane, które powinny zostać zawarte na fakturze korygującej zostały wskazane w art. 106j ust. 2 ustawy.
Zgodnie z art. 106j ust. 2 pkt 3 ustawy, faktura korygująca powinna zawierać dane zawarte w fakturze, której ta korekta dotyczy. Według powyższego artykułu są to dane określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6 ustawy oraz nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą.
Tym samym zakres danych na fakturze korygującej jest w tym przypadku zbieżny z zakresem danych widniejących na fakturze źródłowej, przy czym nie ma przeszkód, aby również inne dane na takiej fakturze korygującej się pojawiły.
W objaśnieniach ministerstwa finansów także poruszono omawiany problem:
Faktury korygujące do paragonów fiskalnych uznanych za faktury uproszczone wystawiane są poza systemem ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. W celu wypełnienie obowiązku podawania danych zawartych w fakturze, której dotyczy faktura korygująca w zakresie kolejnego numeru nadanego w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę24 należy wprowadzić na fakturze korygującej numer paragonu fiskalnego oraz numer unikatowy kasy rejestrującej, z której ten paragon został wystawiony.
Bartosz Gebel
Doradca podatkowy (nr wpisu 13557)
Biuro Rachunkowe Ergotax Sp. z o.o.