Kasy rejestrujące mające postać oprogramowania (kasy wirtualne) - kto może stosować, jakie wymogi techniczne muszą spełniać?

Adam Kuchta
rozwiń więcej
Wirtualne kasy fiskalne - rozporządzenia /fot.Shutterstock / ShutterStock
Kasy rejestrujące mające postać oprogramowania stały się faktem. Począwszy od 1 czerwca 2020 roku kas wirtualnych mogą używać wybrane grupy podatników, m.in. podatnicy wykonujący czynności przewozu osób samochodem osobowym, wynajmu samochodów osobowych z kierowcą, związanych z przeprowadzkami, transportu pasażerskiego, a także podatnicy świadczący usługi hotelarskie, noclegowe, kempingowe czy gastronomiczne.

W dniu 1 czerwca 2020 roku weszły w życie dwa rozporządzenia Ministra Finansów dotyczące kas rejestrujących mających postać oprogramowania.

Autopromocja

Chodzi o rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 maja 2020 r. w sprawie grup podatników lub rodzajów czynności, w odniesieniu do których możliwe jest używanie kas rejestrujących mających postać oprogramowania (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 965), określające grupy podatników, którzy będą mogli używać kas fiskalnych nowego typu oraz rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 maja 2020 r. w sprawie kas rejestrujących mających postać oprogramowania (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 957), określające m.in. wymagania techniczne dla kas oraz sposób ich używania.

Grupy podatników

W rozporządzeniu z dnia 29 maja 2020 r. ustawodawca wskazał, że kasy rejestrujące mające postać oprogramowania mogą być używane przez podatników w odniesieniu do następujących czynności:

1) usług przewozu osób samochodem osobowym, w tym taksówką, z wyjątkiem przewozu okazjonalnego, o którym mowa w art. 18 ust. 4b pkt 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2140 oraz z 2020 r. poz. 875);

2) usług wynajmu samochodów osobowych z kierowcą (PKWiU 49.32.12.0);

3) usług związanych z przeprowadzkami, świadczonych na rzecz gospodarstw domowych (PKWiU 49.42.11.0);

4) usług transportu drogowego pasażerskiego pojazdami napędzanymi siłą mięśni ludzkich lub ciągnionymi przez zwierzęta (PKWiU 49.39.35.0);

5) usług transportu drogowego pasażerskiego, rozkładowego, międzymiastowego, ogólnodostępnego (PKWiU 49.39.11.0);

6) usług transportu drogowego pasażerskiego, rozkładowego, miejskiego i podmiejskiego (PKWiU 49.31.21.0);

7) usług transportu kolejowego pasażerskiego, miejskiego i podmiejskiego (PKWiU 49.31.10.0);

8) usług transportu kolejowego pasażerskiego międzymiastowego (PKWiU 49.10);

9) usług transportu pasażerskiego, kolejkami linowymi naziemnymi, kolejkami linowymi i wyciągami narciarskimi (PKWiU 49.39.20.0);

10) usług transportu morskiego i przybrzeżnego pasażerskiego, promowego (PKWiU 50.10.11.0);

11) usług transportu morskiego i przybrzeżnego pasażerskiego wycieczkowcami (PKWiU 50.10.12.0);

12) usług transportu wodnego śródlądowego pasażerskiego, promowego (PKWiU 50.30.11.0);

13) usług transportu wodnego śródlądowego pasażerskiego wycieczkowcami (PKWiU 50.30.12.0);

14) usług transportu wodnego śródlądowego pasażerskiego łodziami wycieczkowymi (PKWiU 50.30.13.0);

15) usług pozostałego transportu wodnego śródlądowego pasażerskiego (PKWiU 50.30.19.0);

16) usług transportu lotniczego regularnego krajowego pasażerskiego (PKWiU 51.10.11.0);

17) usług transportu lotniczego nieregularnego krajowego pasażerskiego, z wyłączeniem w celach widokowych (PKWiU 51.10.12.0);

18) usług hotelarskich i podobnych usług związanych z zakwaterowaniem (PKWiU 55.10);

19) usług obiektów noclegowych turystycznych i miejsc krótkotrwałego zakwaterowania (PKWiU 55.20);

20) usług świadczonych przez pola kempingowe (włączając pola dla pojazdów kempingowych) i pola namiotowe (PKWiU 55.30);

21) pozostałych usług związanych z zakwaterowaniem (PKWiU 55.90);

22) usług restauracji i pozostałych placówek gastronomicznych (PKWiU 56.10);

23) usług przygotowywania i dostarczania żywności (katering) dla odbiorców zewnętrznych (PKWiU 56.21);

24) pozostałych usług gastronomicznych (PKWiU 56.29);

25) usług przygotowywania i podawania napojów (PKWiU 56.30);

26) sprzedaży węgla, brykietu i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczonych do celów opałowych.

W rozporządzeniu znalazł z się również zapis zgodnie z którym do dnia 30 czerwca 2020 r. kasy rejestrujące mające postać oprogramowania mogą być używane przez podatników w odniesieniu do następujących czynności:

1) usług transportu morskiego i przybrzeżnego pasażerskiego wycieczkowcami obejmującego transport, zakwaterowanie, wyżywienie i inne usługi (PKWiU 50.10.12.0);

2) usług transportu wodnego śródlądowego pasażerskiego wycieczkowcami obejmującego transport, zakwaterowanie, wyżywienie i inne usługi (PKWiU 50.30.12.0);

3) usług przygotowywania i dostarczania żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering) (PKWiU 56.21).

Rozporządzenie z dnia 29 maja 2020 r. wchodzi w życie z dniem 1 czerwca 2020 r., z wyjątkiem § 1 pkt 11, 13 i 23 rozporządzenia, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2020 r.

Wymogi techniczne, rodzaje kas

Rozporządzenie MF z dnia 26 maja 2020 r. określa natomiast wymagania techniczne dla kas wirtualnych oraz sposób ich używania, w tym sposób prowadzenia ewidencji przy ich użyciu, sposób zakończenia ich używania w przypadku zakończenia działalności gospodarczej lub pracy tych kas oraz szczególne przypadki i sposób wystawiania dokumentów w postaci innej niż wydruk przy zastosowaniu tych kas.

Jest to obszerne i zawierające szereg szczegółów technicznych rozporządzenie. W rozdziale drugim rozporządzenia, dotyczącym wymagań technicznych dla kas, wskazano, że kasy nowego typu (ze względu na przeznaczenie do prowadzenia ewidencji danego rodzaju sprzedaży lub w dany sposób) są podzielone na następujące kategorie:

1) kasy ogólne - kasy przeznaczone do prowadzenia ewidencji w sposób niewymagający stosowania specjalnych funkcji;

2) kasy o zastosowaniu specjalnym - kasy, które uwzględniają szczególne zastosowanie tych kas i odpowiadają szczególnym wymaganiom technicznym określonym w rozdziale 4 załącznika nr 1 do rozporządzenia, związanym ze szczególnymi formami prowadzenia ewidencji sprzedaży określonych towarów i usług, obejmujące kasy:

a) przeznaczone do prowadzenia ewidencji przy świadczeniu usług przewozu osób samochodem osobowym, w tym taksówką, z wyjątkiem przewozu okazjonalnego, o którym mowa w art. 18 ust. 4b pkt 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2140 oraz z 2020 r. poz. 875),

b) przeznaczone do prowadzenia ewidencji przy sprzedaży leków, z funkcją rozliczania recept refundowanych,

c) przeznaczone do prowadzenia ewidencji przy świadczeniu usług w zakresie transportu pasażerskiego, zwane dalej "kasami biletowymi",

d) rozliczające więcej niż jedną transakcję równocześnie,

e) przeznaczone do prowadzenia ewidencji przy sprzedaży towarów i usług w wolnych obszarach celnych lub składach celnych,

f) umieszczane w urządzeniach do automatycznej sprzedaży towarów lub usług.

Natomiast wymagania techniczne dla kas dotyczące ich zawartości, zapisu i przechowywania danych, wystawianych dokumentów, pracy kasy oraz kas o zastosowaniu specjalnym określone zostały w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

Sposób używania kas

W rozdziale trzecim rozporządzenia, w którym określony został sposób używania kas wirtualnych, czytamy m.in., że podatnicy, prowadząc ewidencję:

1) wystawiają i wydają nabywcy, bez jego żądania, podczas dokonywania sprzedaży, nie później niż z chwilą przyjęcia należności, bez względu na formę płatności, paragon fiskalny, z zastrzeżeniem § 17 rozporządzenia (tj. kas umieszczanych w urządzeniach do automatycznej sprzedaży);

2) w przypadku otrzymania przed dokonaniem sprzedaży całości lub części należności (zapłaty):

a) w gotówce - wystawiają i wydają nabywcy paragon fiskalny, bez jego żądania, z chwilą jej otrzymania,

b) za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem - wystawiają i wydają nabywcy paragon fiskalny, bez jego żądania, niezwłocznie po jej uznaniu na rachunku podatnika, jednak nie później niż z końcem miesiąca, w którym została uznana na rachunku podatnika, a jeżeli przed końcem tego miesiąca dokonano sprzedaży, nie później niż z chwilą jej dokonania;

3) wystawiają raport fiskalny dobowy po zakończeniu sprzedaży za dany dzień, nie później niż przed dokonaniem pierwszej sprzedaży w dniu następnym;

4) wystawiają raport fiskalny okresowy (miesięczny) albo łączny raport fiskalny okresowy (miesięczny) po zakończeniu sprzedaży za dany miesiąc, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po danym miesiącu;

5) przypisują oznaczenia literowe od "A" do "G" do stawek podatku lub zwolnienia od podatku, przypisanych do nazw towarów i usług, w następujący sposób:

a) literze "A" - jest przypisana podstawowa stawka podatku w wysokości 22% albo 23%,

b) literze "B" - jest przypisana obniżona stawka podatku w wysokości 7% albo 8%,

c) literze "C" - jest przypisana obniżona stawka podatku w wysokości 5%,

d) literze "D" - jest przypisana obniżona stawka podatku w wysokości 0%,

e) literze "E" - jest przypisane zwolnienie od podatku,

f) literze "F" i "G" - są przypisane pozostałe stawki podatku, w tym wartość 0% (zero techniczne) w przypadku sprzedaży opodatkowanej, o której mowa w art. 119 ust. 1 lub art. 120 ust. 4 ustawy o VAT;

6) przedstawiają, na żądanie organu podatkowego, przypisanie odpowiednich oznaczeń literowych do danej stawki podatku lub zwolnienia od podatku;

7) przechowują dokumenty fiskalne przez okres wymagany w ustawie oraz w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), zgodnie z warunkami określonymi w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351, 1495, 1571, 1655 i 1680 oraz z 2020 r. poz. 568), i zapewniają do nich dostęp;

8) zapewniają czytelny wydruk paragonu fiskalnego w postaci papierowej, a w przypadku paragonu fiskalnego w postaci elektronicznej - jego czytelny widok, umożliwiający nabywcy sprawdzenie prawidłowości dokonanej sprzedaży;

9) przed zatwierdzeniem paragonu fiskalnego, w celu wyeliminowania oczywistych pomyłek w ewidencji, sprawdzają poprawność wystawianego dokumentu.

Polecamy: VAT 2020. Komentarz

Potwierdzenie Prezesa Głównego Urzędu Miar

Kasa wirtualne musi posiadać potwierdzenie Prezesa Głównego Urzędu Miar, że spełnia funkcje wymienione w  art. 111 ust. 6a ustawy o VAT i wymagania techniczne dla kas rejestrujących. Jak uzyskać potwierdzenie? Mówi o tym rozdział czwarty rozporządzenia, w którym ustawodawca określa rodzaje danych zawartych we wniosku o wydanie potwierdzenia oraz rodzaje dokumentów i urządzeń niezbędnych do wydania potwierdzenia.

Potwierdzenie wydaje się na wniosek producenta. Wniosek taki powinien zawierać m.in. oświadczenie producenta, że każda kasa wprowadzana do obrotu będzie identyczna funkcjonalnie i programowo z kasą wzorcową poddaną badaniom, która otrzymała potwierdzenie, o którym mowa w art. 111 ust. 6b ustawy o VAT, oraz spełnia funkcje, o których mowa w art. 111 ust. 6a ustawy o VAT, i wymagania techniczne dla kas.

Potwierdzenie Prezesa GUM wydawane jest na okres 5 lat, po upływie którego może ono być wydane na następny okres, po złożeniu wniosku wraz z wymaganymi dokumentami i urządzeniami oraz przeprowadzeniu badań. Przy czym, potwierdzenie może być wydane na kolejnych 5 lat bez ponownych badań, w przypadku gdy:

1) przepisy, na podstawie których wydane zostało dotychczasowe potwierdzenie, nie uległy zmianie;

2) nie wystąpiły zmiany w kasie.

Aplikacja mobilna służąca do rozliczania opłaty za przewóz osób

Poza powyższymi dwoma rozporządzeniami, w dniu 1 czerwca 2020 roku weszło w życie rozporządzenie Ministra Cyfryzacji z dnia 28 maja 2020 r. w sprawie aplikacji mobilnej służącej do rozliczania opłaty za przewóz osób (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 954).

Określone w nim zostały minimalne wymagania funkcjonalne dla aplikacji mobilnej oraz aplikacji mobilnej działającej przy udziale systemu teleinformatycznego oraz sposób zabezpieczenia danych gromadzonych przez aplikację mobilną oraz system teleinformatyczny.

Aplikacja tego rodzaju ma zapewniać przedsiębiorcy wykonującemu transport drogowy w zakresie przewozu osób na podstawie licencji – funkcjonalność obliczania opłaty za przewóz osób samochodem osobowym, w tym taksówką, z wyjątkiem przewozu okazjonalnego, o którym mowa w art. 18 ust. 4b pkt 2 ustawy o transporcie drogowym, w oparciu o:

a) wyliczanie orientacyjnej długości trasy przewozu przy użyciu systemu nawigacji satelitarnej,

b) następujące parametry charakteryzujące realizowany przewóz:

- planowany czas rozpoczęcia i zakończenia przewozu,

- przyznane klientowi ulgi i rabaty,

- strefy taryfowe i informacje o cenach i stawkach taryfowych maksymalnych – w przypadku przewozu taksówką;

Natomiast klientowi ma zapewniać funkcjonalność dostępu do powyższych informacji oraz funkcjonalność dokonania opłaty za przewóz.

Ustawodawca wskazał także, że aplikacja ma zapewniać funkcjonalność umożliwiającą współdziałanie z kasą rejestrującą mającą postać oprogramowania o zastosowaniu specjalnym, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 111b ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT.

Podstawa prawna:

- ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW z dnia 26 maja 2020 r. w sprawie kas rejestrujących mających postać oprogramowania - Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 957

- ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW z dnia 29 maja 2020 r. w sprawie grup podatników lub rodzajów czynności, w odniesieniu do których możliwe jest używanie kas rejestrujących mających postać oprogramowania - Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 965

- ROZPORZĄDZENIE MINISTRA CYFRYZACJI z dnia 28 maja 2020 r. w sprawie aplikacji mobilnej służącej do rozliczania opłaty za przewóz osób - Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 954

Księgowość
Od kiedy obowiązkowy KSeF? Projekt ustawy przyjęty przez rząd
30 kwi 2024

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który ma na celu przesunięcie obligatoryjnego KSeF na 1 lutego 2026 r. Jak informuje Ministerstwo Finansów, dalsze uproszczenia KSeF, w tym zapowiadane przez resort finansów etapowe wejście w życie KSeF będzie przedmiotem odrębnych prac legislacyjnych.

Dostałeś rabat i wystawiłeś fakturę korygującą? To błąd. I może mieć poważne konsekwencje na gruncie VAT
30 kwi 2024

Dostałeś rabat i wystawiłeś fakturę korygującą? To błąd. W przypadku rabatu pośredniego kluczowe znaczenie ma okoliczność, że między podatnikiem przekazującym środki pieniężne a podmiotem będącym beneficjentem rabatu pośredniego nie miała miejsca żadna transakcja, którą można byłoby skorygować.

Automatyczna akceptacja PIT. Wgląd w deklaracje i korekta nie będą możliwe przez kilka dni
30 kwi 2024

Automatyczna akceptacja zeznań podatkowych PIT w usłudze Twój e-PIT nastąpi po 30 kwietnia i potrwa przez pierwsze dni maja. Podczas trwania tego procesu usługa nie będzie dostępna, a więc przez kilka dni nie będzie można sprawdzić złożonej już deklaracji PIT, ani złożyć korekty zeznania rocznego. Na czym dokładnie polega ten proces?

Windykacja na własną rękę – jakie są plusy i minusy po stronie przedsiębiorcy?
30 kwi 2024

Proces windykacji można przeprowadzić na kilka sposobów. Czy jednak warto prowadzić windykację w przedsiębiorstwie na własną rękę? Jakie są plusy i minusy takiego działania?

Odroczenie KSeF. Decyzja słuszna, choć budzi wątpliwości w kontekście interesu przedsiębiorców
30 kwi 2024

Decyzja o przesunięciu KSeF jest słuszna, natomiast tak długie odroczenie może budzić wątpliwości w kontekście interesu przedsiębiorców - zauważa ekspert podatkowy Adam Mariański. Zdaniem prawnika wielu przedsiębiorców jest już gotowych do wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur.

To już ostatni dzwonek. Dzisiaj upływa termin na rozliczenie PIT
30 kwi 2024

We wtorek, 30 kwietnia, mija termin na rozliczenie PIT za rok 2023. Możliwe jest złożenie zeznania drogą elektroniczną lub papierową, które można dostarczyć do Urzędu Skarbowego lub wysłać pocztą.

Zarobki kierowców zawodowych w Polsce. Najczęściej przynajmniej 8 tys. zł brutto. Ale nie wszyscy tyle dostają. Od czego zależy pensja kierowcy?
29 kwi 2024

Ile zarabiają zawodowi kierowcy w Polsce? W 2023 roku w branży TSL nastąpiły istotne zmiany w ustalaniu wynagrodzeń dla kierowców. Wzrost płacy wraz z nowymi przepisami dotyczącymi delegowania pracowników, wpłynęły na rozliczanie płac, szczególnie kierowców działających za granicą. Te zmiany bezpośrednio wpłynęły na budżety firm transportowych, zmuszając je do uwzględnienia większych kosztów wynagrodzeń kierowców. Jednocześnie stanowią korzystną zmianę dla kierowców, poprawiając ich elastyczność finansową i warunki pracy.

BPO: kto i jak może skorzystać na outsourcingu procesów biznesowych. Co najmniej 20% oszczędności dla większych firm
29 kwi 2024

Usługi centrów BPO (Business Process Outsourcing) są efektywnym narzędziem dla firm. Umożliwiają redukcję kosztów i szybszy rozwój. Dlatego są popularne wśród międzynarodowych firm. Ich skala była jednak za duża dla polskich średnich i dużych firm – od niedawna powstają jednak rozwiązania dopasowane do ich potrzeb.

Obowiązkowy KSeF od lutego 2026 r. Co będzie zawierała ustawa zmieniająca?
29 kwi 2024

Obowiązkowy KSeF dla firm wejdzie w życie od 2026 roku. Ukazał się projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, który przewiduje zmiany w Krajowym Systemie e-Faktur. Nową datę wejścia w życie obligatoryjnego KSeF określa się na dzień 1 lutego 2026 r.

ZUS: Niepełnosprawni przedsiębiorcy mogą w 2024 r. obniżyć roczną składkę zdrowotną. Jak to zrobić? Jakie warunki?
29 kwi 2024

ZUS informuje, że od rozliczenia rocznego za rok 2023, osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne na poniższych zasadach.

pokaż więcej
Proszę czekać...