Przykład
Spółka XYZ sp. z o.o. jest firmą handlowo-usługową i bardzo ceni rodzinne wartości. Dbając o dobro firmy i jej pracowników, Spółka w każdą rocznicę działalności (przypadającą w okresie letnim) organizuje piknik dla pracowników i ich rodzin. Podczas imprezy przewidziane są gry i zabawy dla najmłodszych, konkurencje sportowe dla dorosłych oraz wspólne biesiadowanie przy ognisku. Spółka chce w ten sposób wpłynąć na poprawę atmosfery i komunikacji wewnętrznej, motywację pracowników do efektywniejszej pracy, a także umocnić relację na linii pracownik-Spółka poprzez pielęgnowanie wartości ważnych dla obu stron.
Udział pracowników w pikniku
Zasadniczo w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Należy zauważyć, że związek ten może być bezpośredni (np. nabycie towarów w celu odsprzedaży) lub, jak w tym wypadku, pośredni (związany z ogólną działalnością Spółki). W świetle przytoczonego art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT), najważniejszy przy tego typu wydarzeniach jest cel przedsięwzięcia, który powinien służyć działalności opodatkowanej.
Jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej 23.01.2018 r. interpretacji indywidualnej, znak: 0111-KDIB3-1.4012.778.2017.1.ICz: „Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie kompleksowej usługi organizacji Imprezy integracyjnej dla pracowników i podwykonawców, w takim zakresie w jakim dotyczy ona opodatkowanej działalności Wnioskodawcy.”
Ustawa o VAT w art. 88 zawiera katalog przesłanek negatywnych, które należy uwzględnić odliczając podatek naliczony. Odliczeniu nie będzie podlegał podatek m.in. od usług gastronomicznych, przy czym wyłączenie to nie obejmuje usług cateringowych.
W odniesieniu do przytoczonych regulacji należy zatem rozważyć, czy nabywając towary i usługi w celu organizacji pikniku, świadczenia te są związane z działalnością opodatkowaną Spółki. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą, można uznać, że wydatki poniesione na integrację i motywację pracowników mają wpływ na działalność opodatkowaną podatników.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 23.10.2015 r., sygn. akt I FSK 1104/14: wskazał, że „(…) obecność rodzin pracowników i byłych pracowników może zwiększyć stopień identyfikacji pracowników z zakładem i podnieść wydajność ich pracy. W tym względzie stanowisko Ministra Finansów, zgodnie z którym wydatki poniesione na rzecz wspomnianych osób nie miały ani bezpośredniego, ani pośredniego związku ze sprzedażą opodatkowaną, a co za tym idzie nie został spełniony jeden z warunków, o których jest mowa w art. 86 ust. 1 u.p.t.u., należy ocenić jako zbyt daleko idące”.
W świetle powyższego warto również zauważyć, że usługa organizacji pikniku dla pracowników nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem należnym z tytułu nieodpłatnego świadczenia usług. Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie uznaje się świadczenie na cele osobiste podatnika lub jego pracowników oraz inne nieodpłatne świadczenie usług do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika. Istnienie związku pomiędzy działalnością opodatkowaną Spółki wyklucza świadczenie na cele osobiste pracowników.
NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!
Polecamy: Biuletyn VAT
Udział członków rodzin w pikniku
Poza pracownikami w pikniku będą brały udział osoby niezwiązane z firmą (członkowie rodzin). Obniżenie podatku należnego o podatek naliczony od części wydatków dotyczących udziału tychże osób będzie możliwe, o ile Spółka rozliczy podatek należny z tytułu nieodpłatnego świadczenia usług.
W podobnym tonie wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 14.05.2018 r., znak: 0111-KDIB3-1.4012.65.2018.2.WN: „W świetle powyższych okoliczności, skoro wydatki poniesione z tytułu nabycia towarów i usług związanych z organizacją imprez integracyjnych, a także zakup kompleksowej usługi organizacji imprezy integracyjnej w części dotyczącej rodzin pracowników będą stanowić czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT oraz jak już wskazano Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, to Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia kwot podatku VAT wykazanych na fakturach na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, o ile nie są one czynnościami wymienionymi w art. 88 ustawy o VAT.”
Nie można twierdzić, że oddziaływanie rodzin na pracowników skutecznie wpływa na ich pracę i działalność opodatkowaną Spółki. Osoby te nie są w żaden sposób związane ze Spółką, a ich udział w imprezie będzie stanowił dla nich korzyść. Nieodpłatna usługa będzie podlegała zatem opodatkowaniu na równi ze sprzedażą opodatkowaną, tym samym Spółka nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego.
NSA w przytoczonym już wcześniej wyroku I FSK 1104/14 orzekł: „Nie można bowiem skutecznie wywodzić, że zaproszenie na festyn osób, które nie są pracownikami Spółki, jest konieczne i niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto w opisanym we wniosku stanie faktycznym korzyść, jaką czerpali członkowie rodzin pracowników i byli pracownicy z zaproszenia na festyn, przeważa nad korzyścią Spółki, która płynąć miałaby z polepszenia dobrostanu jej pracowników, a w konsekwencji na zwiększenie efektywności ich pracy. Kierując się zatem kryteriami sformułowanymi w przywołanych wyrokach TSUE należy dojść do wniosku, że Spółka świadczyła na rzecz osób towarzyszących pracownikom i byłych pracowników nieodpłatne usługi, które służyły innym celom aniżeli jej działalność gospodarcza będą podlegały opodatkowaniu, a więc nie została w tej części naruszona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny dyspozycja art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług .”
Również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej interpretacji z 14.05.2018 r., znak: 0111-KDIB3-1.4012.65.2018.2.WN stwierdził: „Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie (zużycie) towarów oraz nieodpłatne przekazanie usług (np. cateringowych) na potrzeby rodzin pracowników nie będą czynnościami pośrednio związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawcy, ponieważ osoby te nie są związane w żaden sposób z prowadzoną działalnością gospodarczą. Dlatego też w świetle art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT czynności te należy zrównać z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z tym nieodpłatne przekazanie (zużycie) towarów i nieodpłatne świadczenie usług na rzecz rodzin pracowników należy uznać za czynności opodatkowane podatkiem VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Podobne wnioski należy wysunąć odnośnie zakupu kompleksowej usługi organizacji imprez integracyjnych, w której uczestniczą rodziny pracowników. Jak wskazał Wnioskodawca czynności nieodpłatnego świadczenia usług na cele osobiste rodzin pracowników w świetle ustawy o VAT stanowią świadczenie usług, a tym samym należą do katalogu czynności opodatkowanych, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.”
Alicja Ziółek, doradca podatkowy w ECDP sp. z o.o.