Polski Ład
Nowe rozwiązania w regulacjach dotyczących podatku VAT zakłada rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 8 września 2021 r., nad którym obecnie trwają prace w Sejmie.
Projektowana ustawa co do zasady ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.
Grypy VAT
Ustawodawca proponuje powołanie instytucji grypy VAT. Z projektowanych przepisów wynika, że:
• Status podatnika VAT będzie mogła uzyskać grupa podatników, powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie (łącznie przez cały okres funkcjonowania grupy). Ustawa wskazuje przesłanki, które będą świadczyć o istnieniu powiązań finansowych, ekonomicznych i organizacyjnych.
• Grupę VAT będą mogli utworzyć podatnicy, posiadający siedzibę na terytorium kraju lub podatnicy nieposiadający siedziby na terytorium kraju w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju Członkowie grupy VAT będą zobligowani do wybrania przedstawiciela grupy i wskazania go w umowie grupy VAT.
• Dostawy towarów i świadczenie usług pomiędzy podmiotami, należącymi do tej grupy, nie będą stanowić czynności podlegających opodatkowaniu (neutralność wewnątrz grupy VAT). Nie będzie zatem konieczne fakturowanie takich transakcji, wystarczy wystawienie np. noty księgowej. Takie transakcje nie będą też podlegać obowiązkowi MPP.
• Po rejestracji grupy VAT, grupa będzie widoczna w wykazie podatników (tzw. „biała lista”) jako samodzielny podatnik, ale rachunki bankowe poszczególnych podmiotów, wchodzące w skład grupy, będą wyświetlane jako rachunki grupy VAT. Podmioty wchodzące w skład grupy, będą natomiast widoczne w wykazie jako podmioty wykreślone z uwagi na wejście w skład grupy VAT.
• W trakcie funkcjonowania grupy VAT nie będzie możliwe dołączanie nowych lub występowanie z niej obecnych podmiotów.
• Możliwe będzie przedłużenie okresu funkcjonowania grupy na podstawie nowej umowy, zgłoszonej na 30 dni przed wygaśnięciem poprzedniej (przy założeniu braku zmian podmiotowych).
• Dostawy towarów i świadczenie usług przez członka grupy w stosunku do podmiotu, nienależącego do grupy, uważane będą za dokonane przez grupę VAT. Zaś dostawy towarów i świadczenie usług na rzecz członka grupy przez podmiot, nienależący do grupy, będą uważane za dokonane na rzecz grupy VAT.
• Podmioty, wchodzące w skład grup VAT, będą solidarnie odpowiedzialne za zobowiązania z tyt. VAT należne za okres funkcjonowania grupy VAT. Odpowiedzialność nie wygaśnie po zakończeniu funkcjonowaniu grupy.
Opodatkowanie VAT usług finansowych
Polski Ład przewiduje możliwość opodatkowania usług finansowych, tj.:
• Możliwe będzie opodatkowanie usług finansowych świadczonych wyłącznie na rzecz podatników (B2B) - obecnie podlegających zwolnieniu z VAT.
• Podatnik, który zrezygnuje ze zwolnienia i wybierze opodatkowanie, będzie zobowiązany do opodatkowania wszystkich świadczonych usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12, 38, 39, 40, 40a oraz pkt 41 ustawy o VAT świadczonych na rzecz podatników (nie będzie możliwe zrezygnowanie ze zwolnienia w odniesieniu tylko do wybranych rodzajów usług).
• Jeśli podatnik zdecyduje się na opodatkowanie tych usług, konieczne będzie zawiadomienie odpowiedniego naczelnika urzędu skarbowego. Ponadto, podatnik będzie musiał posiadać status czynnego podatnika VAT.
• Podatnik swoim wyborem będzie związany przez co najmniej 2 lata od momentu rezygnacji od zwolnienia. W przypadku rezygnacji z opodatkowania i ponownego korzystania ze zwolnienia, konieczne będzie korzystanie ze zwolnienia przez okres 2 lat.
• Usługi finansowe świadczone na rzecz osób fizycznych niebędących podatnikami będą nadal, obligatoryjnie zwolnione od podatku VAT
Szybszy zwrot VAT
Proponuje się wprowadzenie możliwości uzyskania zwrotu VAT w ciągu 15 dni. Przy czym konieczne będzie spełnienie szeregu warunków, np.:
• za trzy kolejne okresy rozliczeniowe (za jeden w przypadku podatnika, rozliczającego się kwartalnie) poprzedzające okres, w rozliczeniu za który podatnik występuje z wnioskiem o zwrot:
- wysoki udział łącznej sprzedaży wraz z podatkiem zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas (online, wirtualnych) które umożliwiają połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas [dalej: Kasy online] w całkowitej sprzedaży wraz z podatkiem raportowanej w danym okresie dla celów VAT (udział minimum 80%),
- wysoki udziału otrzymanych płatności zrealizowanych z wykorzystaniem instrumentów płatniczych z tytułu sprzedaży wraz z podatkiem zaewidencjonowanej przy zastosowaniu Kas online dokonana przy użyciu karty płatniczej, przez wykonanie płatności mobilnej lub polecenia przelewu – zgodnym z formą otrzymanej płatności, w stosunku do łącznej wartości sprzedaży wraz z podatkiem zaewidencjonowanej przy zastosowaniu tych kas w danym okresie rozliczeniowym (udział minimum 80%; do 31.12.2021 minimum 65%),
• przez kolejne 12 miesięcy poprzedzające okres, w rozliczeniu za który podatnik występuje z wnioskiem o zwrot, łączna wartość sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu Kas online za każdy okres rozliczeniowy nie będzie mogła być niższa niż 50 tys. zł,
• kwota podatku naliczonego nierozliczona w poprzednich okresach rozliczeniowych i wykazana w deklaracji nie będzie mogła przekroczyć 3000 zł.
Zapłata przy użyciu instrumentu płatniczego
Ograniczenie preferencji dla podmiotu, który nie zapewni możliwości zapłaty przy użyciu instrumentu płatniczego, tj.:
• Planuje się wprowadzenie art. 19a w ustawie Prawo Przedsiębiorców, zgodnie z którym Przedsiębiorca będzie musiał zapewnić możliwość dokonywania zapłaty w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest faktycznie wykonywana, w szczególności lokalu, poza lokalem przedsiębiorstwa lub w pojeździe wykorzystywanym do świadczenia usług transportu pasażerskiego, przy użyciu instrumentu płatniczego.
• Podatnik, który nie wypełni powyższego obowiązku nie będzie mógł rozliczać podatku VAT kwartalnie. Powrót do rozliczenia kwartalnego będzie mógł nastąpić nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy następujących po ostatnim miesiącu kwartału, w którym nieprawidłowość została zidentyfikowana
• Nieprzestrzeganie obowiązku z art. 19a będzie skutkować także utratą prawa do zwrotu VAT w terminie 25 dni za okres rozliczeniowy, w którym zostało to zidentyfikowane oraz za 6 kolejnych okresów rozliczeniowych.
• Ponadto naczelnik urzędu skarbowego będzie mógł nałożyć karę 5 000 zł, jeśli podatnik nie zapewnia współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym (obowiązek nałożony przez art. 19a ust. 3 ustawy Prawo przedsiębiorców).
Szczególny moment powstania obowiązku podatkowego
Ustawodawca przewiduje szczególny moment powstania obowiązku podatkowego dla określonych czynności dokonywanych z mocy prawa, mianowicie:
• W przypadku czynności przeniesienia z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty.
• Na mocy przepisów przejściowych regulacja ta będzie mieć zastosowanie do czynności przeniesienia prawa własności towarów z mocy prawa w zamian za odszkodowanie dokonanych już przed dniem wejścia w życie. Dotyczyć to będzie kwot otrzymywanych z tego tytułu od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy.
Nomenklatura scalona CN
Pojawiają się zmiany w zakresie Nomenklatury scalonej, tj.:
• 1 stycznia 2022 r. wejdą w życie zmiany w Nomenklaturze scalonej CN (tzw. CN 2022) w związku ze zmianami w nomenklaturze Systemu Zharmonizowanego (HS), które przeprowadzane są co 5 lat. Powyższe będzie mieć skutki dla przepisów ustawy o VAT, która odwołuje się do tej nomenklatury (klasyfikacja towarów).
• Część zmian będzie mieć wyłącznie charakter dostosowawczy, np. w art. 120 ustawy o VAT nastąpi skrócenie CN 9702 00 00, CN 9703 00 00, CN 9705 00 00 i CN 9706 00 00 do postaci 9702, 9703, 9705 i 9706.
• Niektóre zmiany mogą jednak wpływać na stawki podatku VAT, np. przetwory z nieżywych i jadalnych owadów zostały przeniesione do CN 16 z innych działów takich jak CN 18, 19 i 21, co może za sobą pociągać zmianę stawki na ograniczony katalog produktów z tej kategorii.
Rozliczenie kwartalne w VAT
Polski Ład zawiera propozycję rozliczenia kwartalnego w VAT dla podatkowej grupy podatników, tj.:
• Rozliczać VAT kwartalnie będą mogli także podatnicy, którzy stosują w podatku dochodowym od osób prawnych opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych (tzw. estoński CIT).
• Dodatkowo u takich podatników wartość sprzedaży wraz z kwotą podatku nie będzie mogła przekroczyć w poprzednim roku podatkowym kwoty 4 000 000 EURO.
Accreo