Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (zwaną dalej ustawą o VAT), miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Zasada powyższa odnosi się do usług świadczonych między podatnikami, w uproszczeniu można powiedzieć, iż dotyczy ona usług realizowanych pomiędzy przedsiębiorcami.
Reguła ogólna jest przy tym modyfikowana przez kolejne przepisy szczególne. W ramach tych przepisów, dla konkretnych usług przewidziano nieco odmienne sposoby ustalania miejsca świadczenia. Przykładem takiej regulacji jest art. 28g ust. 1 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu, miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają. Można zauważyć, iż przepis ten będzie miał zastosowanie do takich wydarzeń jak koncerty, spektakle, targi, wystawy, konferencje, czy sympozja.
Spółka XYZ Events (będąca agencją eventową) zajmuje się organizacją konferencji, targów i różnego rodzaju wydarzeń biznesowych. W najbliższym czasie planuje organizację konferencji dotyczącej sektora energetycznego (w ramach konferencji przewidziano również miejsce dla określonych wystawców). Konferencja odbędzie się w Warszawie. W związku z powyższym Spółka zawarła z kontrahentem niemieckim (podmiot zarejestrowany do celów VAT w Niemczech mający tam swoją siedzibę) umowę na usługi promocyjne. Strony uzgodniły, że w pomieszczeniach, w których organizowana ma być konferencja, umieszczone zostaną banery kontrahenta oraz w odpowiednio widocznych miejscach udostępnione zostaną jego foldery reklamowe. Inny kontrahent (podmiot ukraiński prowadzący działalność gospodarczą, mający na Ukrainie swoją siedzibę) zamówił usługi w zakresie organizacji miejsca przeznaczonego dla wystawców). Ponadto kontrahent czeski (podmiot zarejestrowany do celów VAT w Czechach) nabył od Spółki kilkanaście wejściówek na ww. konferencję. Spółka ma wątpliwość w jaki sposób określić miejsce świadczenia dla ww. usług.
Polecamy: Praktyczny leksykon VAT 2016
Polecamy: Biuletyn VAT
Przepis art. 28g ust. 1 ustawy o VAT ma zastosowanie do wydarzeń m.in. takich jak konferencje. Jednocześnie jednak odnosi się on wyłącznie do ściśle określonego rodzaju usług, tj. do usług wstępu na tego rodzaju imprezy. W ramach usługi wstępu nabywca ma prawo do uczestniczenia w danej imprezie, może znajdować się w miejscu, w którym ona się odbywa. Najczęściej tego rodzaju usługa będzie polegała na przyznaniu prawa wstępu w zamian za bilet lub opłatę. Spośród wskazanych w przykładzie usług tylko nabycie usługi przez kontrahenta czeskiego (tj. nabycie wejściówek na konferencję) można uznać za usługę wstępu na imprezę. Tym samym reguła, zgodnie z którą miejscem świadczenia jest miejsce, w którym odbywa się impreza znajdzie zastosowanie do usługi świadczonej na rzecz kontrahenta czeskiego, a więc miejscem świadczenia (opodatkowania) będzie w tym wypadku Polska.
W świetle art. 28g ust. 1 ustawy o VAT, wskazana tam reguła ustalania miejsca świadczenia zastosowanie znajduje również do usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy. Nie chodzi tutaj o usługi pomocnicze do usług z dziedziny kultury, nauki, edukacji, rozrywki lub podobnych, lecz wyłącznie o usługi pomocnicze do usług wstępu na te imprezy. Nie będą więc objęte tą regułą m.in. usługi związane z organizacją konferencji/targów (np. przygotowaniem stoiska) oraz świadczone w ramach konferencji usługi promocyjne. Do tego rodzaju świadczeń, jako nieobjętych przepisami szczególnymi, zastosowanie znajdzie generalna zasada ustalania miejsca świadczenia. Miejscem tym będzie więc siedziba działalności gospodarczej usługobiorcy.
Tym samym, w analizowanym przykładzie, do usług świadczonych na rzecz kontrahenta niemieckiego oraz kontrahenta ukraińskiego Spółka powinna zastosować regułę wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji miejscem świadczenia (opodatkowania) tych usług będą odpowiednio Niemcy oraz Ukraina.
Piotr Kępisty, konsultant podatkowy w ECDDP Sp. z o.o.