Wyjątki od reguł
Wprowadzenie szczególnych przypadków określania wysokości podatku należnego ma na celu, co do zasady, uproszczenie często skomplikowanej procedury, którą jest obliczanie wysokości należnego podatku. Regulacje te skierowane są przede wszystkim do tych przedsiębiorców, dla których ze względu na szczególne okoliczności, jak złożony profil działalności czy też przywileje podatkowe obliczenie wysokości należności podatkowych na zasadach ogólnych byłoby znacznie utrudnione, czy też niemożliwe.
Pierwszym przewidywanym sposobem uproszczenia określania wysokości podatku należnego jest skorzystanie z tak zwanej struktury zakupów. Ma to zastosowanie do tych spośród podatników, którzy przy prowadzonej przez siebie działalności handlowej zmuszeni są do stosowania różnych stawek i zwolnień podatkowych, a przy tym nie spoczywa na nich obowiązek używania kas rejestrujących.
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
Drugim przyjętym rozwiązaniem jest metoda nazywana metodą w stu, czyli możliwość obliczania wysokości podatku należnego od kwoty realizowanej sprzedaży. Dotyczy to tych podatników, którzy prowadzą działalność w obszarze gastronomii.
Metoda struktury zakupów
Katalog podmiotów, które mają możliwość skorzystania z metody struktury zakupów sprecyzowany jest w ustawie o podatku od towarów i usług. Opcja ta zastrzeżona jest dla tych podatników, którzy prowadzą usługi w zakresie handlu, definiowane jako stałe i zawodowe dokonywanie dostaw towarów uprzednio zakupionych w celu ich dalszej odprzedaży. Warto odnotować, iż uprawnienie to nie przysługuje podmiotom parającym się działalnością produkcyjną.
Podmioty te w celu korzystania z metody struktury zakupów muszą dokonywać sprzedaż opodatkowaną według różnych stawek, bądź też łącznie dokonywać sprzedaży opodatkowanej oraz sprzedaży zwolnionej. Ponadto podatnik ten prowadzić musi działalność, która nie podlega ewidencjonowaniu przy użyciu kasy rejestrującej – w owym przypadku nie ma potrzeby, aby korzystać ze szczególnej opcji określania wysokości podatku należnego. Prawo to jednak zostaje zachowane, jeżeli mimo braku takiego obowiązku podatnik dobrowolnie korzysta z tego urządzenia.
Przy metodzie struktury zakupów wysokość podatku należnego stanowi pewną wartość umowną. W dłuższej perspektywie wysokość podatku obliczona w ten sposób jest zbliżona kwocie rzeczywistej.
Metoda „w stu”
W przypadku metody „w stu” kwota należnego podatku obliczana jest od kwoty brutto, w odróżnieniu od zwyczajowo przyjętego rozwiązania. Skoro kwota podatku należnego obliczana jest od kwoty brutto, więc zawierającej kwotę podatku, wysokość stawek podatkowych ulega odpowiedniemu obniżeniu. Stopa podatku stanowić będzie wynik działania, w którym stawkę podatku dla metody od stu dzieli się przez 100% plus stawka metody od stu. Stawki te wynoszą:
- 18,70% – dla towarów i usług objętych stawką podatku 23%;
- 7,41% – dla towarów i usług objętych stawką podatku 8%.