Wspomniana ustawa ma stanowić implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (nr 2015/2302/UE) z 25 listopada 2015 r. w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych. Przewiduje ona między innymi regulacje dotyczące działalności podmiotów ułatwiających zawieranie umów o powiązane usługi turystyczne. W odpowiedzi na interpelację poselską podsekretarz stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Dariusz Rogowski przyznał, że materia jest dość skomplikowana, ponieważ dotyczy zjawisk nowych, dopiero od niedawna funkcjonujących w rzeczywistości społeczno-gospodarczej. Chodzi tu przede wszystkim o powiązane usługi turystyczne oraz przedsiębiorców ułatwiających ich nabywanie.
Przedsiębiorca ułatwiający nabywanie powiązanych usług turystycznych
Ustawa zawiera szereg definicji doprecyzowujących pojęcia związane z usługami turystycznymi. Są to przede wszystkim definicje przedsiębiorcy turystycznego, imprezy turystycznej oraz powiązanych usług turystycznych. W ustawie zawarte są także wyłączenia w ramach tych definicji – jest to chociażby sytuacja, w której usługi składające się na imprezę turystyczną lub powiązane usługi turystyczne nie stanowią znacznej części łącznej wartości połączonych usług turystycznych.
Jednak najważniejszą z nowości w tej ustawie jest unormowanie działalności przedsiębiorcy ułatwiającego nabywanie powiązanych usług turystycznych. Kim jest taki przedsiębiorca? Jest to każdy przedsiębiorca internetowy lub stacjonarny, który ułatwia nabywanie usług turystycznych w sposób ukierunkowany lub przy okazji jednej wizyty lub kontaktu z jego punktem sprzedaży, co prowadzi do zawarcia przez podróżnego umów z różnymi dostawcami usług turystycznych, przy czym całość tych usług nie nosi jednak cech imprezy turystycznej. Usługi powiązane mają miejsce wtedy, gdy po potwierdzeniu rezerwacji jednej usługi turystycznej (np. przelotu samolotem) przedsiębiorca zaprasza podróżnego do skorzystania z kolejnej usługi dostępnej w danym miejscu, np. zakwaterowania w określonym hotelu. Istotny jest przy tym przedział czasowy, w którym dane usługi turystyczne mogą zostać zakwalifikowane jako powiązane – pomiędzy potwierdzeniem rezerwacji usługi u jednego przedsiębiorcy a dokonaniem rezerwacji u kolejnego musi upłynąć mniej niż 24 godziny.
Obowiązki informacyjne wobec podróżnego
Ustawa o imprezach turystycznych i powiązanych usługach wprowadza także szereg obowiązków informacyjnych przedsiębiorcy świadczącego usługi turystyczne wobec podróżnego. Ma to służyć zwiększeniu bezpieczeństwa podróżnych oraz zmniejszeniu liczby sporów i roszczeń pomiędzy podróżnymi a organizatorami turystyki. Przede wszystkim ciężar udowodnienia prawidłowego spełnienia obowiązków informacyjnych względem podróżnego został przeniesiony na przedsiębiorcę.
Ponadto przepisy regulują kwestię udostępniania podróżnym kopii umowy lub potwierdzenia jej zawarcia. Organizator turystyki będzie obowiązany udostępnić taką kopię bezzwłocznie i na trwałym nośniku, zaś sam podróżny uzyska uprawnienie do żądania kopii w postaci papierowej, jeżeli umowa zawarta została w jednoczesnej fizycznej obecności stron. Ustawodawca przewiduje również dalece idącą standaryzację umów o usługi turystyczne, co ułatwi posługiwanie się nimi i zapewni przekazanie podróżnemu wszelkich niezbędnych informacji.
Opodatkowanie VAT usług turystycznych bez zmian
Do interpelacji poselskiej odniósł się także podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza. Wskazał, że wejście w życie przepisów ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych nie spowoduje zmiany sposobu opodatkowania usług turystyki, określonego w art. 119 ustawy o VAT.
Nadal stosowanie szczególnej procedury przy świadczeniu takich usług będzie miało miejsce wówczas, gdy organizator turystyki świadczy na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek lub też przy świadczeniu usługi nabywa towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty. Te ostatnie są przez ustawę określane jako stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki, a w szczególności transport, zakwaterowanie, wyżywienie, ubezpieczenie (art. 119 ust. 2). Za podstawę opodatkowania w owej szczególnej procedurze przyjmuje się kwotę marży pomniejszoną o kwotę należnego podatku. Jeżeli wskazane wyżej warunki nie są spełnione, wówczas nie stosuje się procedury szczególnej, zastosowanie znajdują natomiast zasady ogólne. Podkreśla się jednocześnie, że każdy przypadek powinien być rozpatrywany indywidualnie i z uwzględnieniem okoliczności faktycznych sprawy.
Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018
Rządowy projekt ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych – proces legislacyjny.
Opracowane na podstawie: Interpelacja nr 16176 w sprawie opodatkowania powiązanych usług turystycznych.
Ernestyna Pachała