Finansowanie pakietów sportowych ze środków obrotowych w całości a VAT
Przez odpłatne świadczenie usług, które powoduje obowiązek wykazania VAT należnego, rozumie się zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste pracowników podatnika, w tym byłych pracowników. Natomiast w myśl art. 8 ust. 2a ww. ustawy w sytuacji, w której podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług przyjmuje się, że podatnik taki sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Wobec tego pracodawca nabywający usługi w imieniu własnym, ale na rzecz swoich pracowników traktowany jest jako usługodawca. Nieodpłatne przekazanie kart pracownikom jest zatem czynnością opodatkowaną zrównaną z odpłatnym świadczeniem usług stosowanie do art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.
Z powyższego wynika, że nieodpłatne udostępnienie pracownikom karnetów sportowych (finansowanych przez pracodawcę w całości ze środków obrotowych przedsiębiorstwa) uznane za świadczenie usług spowoduje obowiązek wykazania VAT należnego. Podstawą opodatkowania w takim przypadku będzie koszt nabycia tych usług przez pracodawcę (art. 29a ust. 5 ustawy o VAT). Analogiczny pogląd prezentowany jest w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27.10.2016 r. znak IPPP1.4512.735.2016.1.MK.
Warto również dodać, że zakup kart sportowych podlega preferencyjnej stawce 8% podatku VAT, gdyż usługi te mieszczą się w katalogu czynności wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy w poz. 186 (pozostałe usługi związane z rekreacją - wyłącznie w zakresie wstępu). Natomiast za rekreację w rozumieniu poz. 186 załącznika nr 3 do ustawy, należy uznać różne formy aktywności mające służyć wypoczynkowi i zdrowiu w szczególności zajęcia fitness czy basen.
Pozostaje jednak do ustalenia, czy pracodawca ma prawo do odliczenia całej kwoty podatku wymienionej w fakturze zakupu tych usług. W świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jeżeli pracodawca kupuje karty sportowe w celu nieodpłatnego przekazania ich pracownikom, które to czynności podlegają opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, wówczas zakup ten służy bezpośrednio realizacji czynności opodatkowanej. Pracodawcy zatem przysługuje prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących zakup tych kart.
Spółka nabyła karnety sportowe ze środków obrotowych firmy, a następnie nieodpłatnie przekazała je pracownikom. W takiej sytuacji pracodawca ma obowiązek opodatkować podatkiem VAT darmowe przekazanie benefitów pracownikom (zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT), gdzie podstawą opodatkowania będzie kwota zakupu karnetów. Jednocześnie może w całości odliczyć podatek VAT od zakupu tych kart.
Inaczej jednak będzie w sytuacji, gdy karnety sportowe nabywane są przez pracodawcę, a pracownik zwraca pracodawcy część kosztów zakupu. Z uwagi na fakt, że w ustawie o VAT nie występują czynności częściowo odpłatne, należy uznać, że są realizowane za wynagrodzeniem. Nie ma przy tym znaczenia czy dana transakcja została dokonana po cenie niższej od kosztu świadczenia. Oznacza to, że podstawą opodatkowania będzie zapłata należna od pracownika, bez względu na to, że jest niższa od ceny zakupu. Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 27.02.2014 r. znak IPTPP1/443-18/14-6/AK oraz interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 21.10.2013 r. znak ILPP1/443-654/13-4/AI.
Należy jednak pamiętać, że istnieje ryzyko szacowania podstawy opodatkowania przez organ podatkowy stosownie do art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT z uwagi na to, że jest to świadczenie na rzecz pracowników, którzy nie posiadają prawa do obniżenia kwoty podatku należnego. W myśl ww. przepisu w przypadku gdy między nabywcą a usługodawcą istnieje stosunek pracy, a wynagrodzenie jest niższe od wartości rynkowej i jednocześnie, nabywca usługi (pracownik) nie ma pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego, wówczas, jeżeli okaże się, że związek ten miał wpływ na ustalenie wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług organ podatkowy określa podstawę opodatkowania zgodnie z wartością rynkową.
Polecamy: Biuletyn VAT
W takiej sytuacji należy również uznać, że istnieje bezpośredni związek pomiędzy zakupem karnetów sportowych a wykonywaniem czynności opodatkowanych podatnika, gdyż zakup ten jest przeznaczony do dalszej odsprzedaży pracownikowi. Zatem pracodawca może odliczyć podatek VAT od zakupu w całości na mocy art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.
Spółka zdecydowała się na zakup kart sportowych dla pracowników, które nabywane są przez pracodawcę (finansowane ze środków obrotowych firmy), a następnie pracownik zwraca Spółce 50% ceny karnetu. Czynność przekazania tych kart pracownikom podlega opodatkowaniu tylko w tej części, za którą płaci pracownik. Innymi słowy podstawą opodatkowania jest kwota faktycznie otrzymana od pracownika. (przy czym, istnieje też ryzyko szacowania podstawy opodatkowania na podstawie art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Spółka ta może natomiast odliczyć VAT naliczony od zakupu tych kart w całości.
Katarzyna Bartniak
Młodszy konsultant podatkowy
ECDDP Sp z o.o.