Takie rozwiązanie przewiduje projekt nowelizacji ustawy o VAT i Ordynacji podatkowej, opublikowany 9 listopada 2018 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Proponuje się, aby nowela weszła w życie od 1 kwietnia 2019 r., z wyjątkiem niektórych przepisów, które miałyby wejść w życie z dniem 1 stycznia 2020 r.
Nowe zasady klasyfikowania na potrzeby VAT
Jednym z kluczowych elementów nowelizacji jest propozycja wprowadzenia nowego sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby podatku VAT i odejście od stosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) na rzecz Nomenklatury scalonej (CN) w zakresie towarów, oraz aktualnej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług PKWiU 2015 w zakresie usług.
Wyjaśnijmy, że Nomenklatura scalona (CN) to klasyfikacja celna, która porządkuje wszystkie towary znajdujące się w obrocie. Każdy towar jest klasyfikowany w odpowiednim grupowaniu CN (dział, pozycja, podpozycja, kod), której strukturę określa Światowa Organizacja Celna oraz Komitet Kodeksu Celnego Unii Europejskiej. Informacje te są ogólnodostępne. Każdy może sprawdzić odpowiednie grupowanie towaru w tej nomenklaturze na stronie PUESC.
Zastosowanie do celów podatku CN oraz PKWiU 2015 oznacza, że towary i usługi będą klasyfikowane (co powoduje odpowiednie skutki na gruncie podatku VAT) według reguł i zasad, którymi rządzą się te właśnie klasyfikacje.
Zmienią się stawki VAT na niektóre towary
Proponowane rozwiązanie pociąga za sobą istotne zmiany w zakresie stawek VAT. Część z nich zostanie obniżona, ale znajdą się również przypadki podwyższenia VAT na niektóre towary.
Planowane jest obniżenie stawek przede wszystkim na produkty żywnościowe, na przykład:
- owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy (pistacjowe, migdały, kokosowe), które obecnie opodatkowane są według stawki 8%, objęte zostaną, tak jak pozostałe owoce, stawką 5%);
- pieczywo każdego rodzaju, włącznie z ciastkami, proponuje się objąć stawką 5% (obecnie pieczywo i produkty ciastkarskie są objęte trzema stawkami 5%, 8% i 23%;
- zupy, buliony, żywność homogenizowana i dietetyczna - w tym również dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego objęte obecnie stawką 8% - będą opodatkowane według stawki w wysokości 5%;
- musztarda, przyprawa słodka papryka, niektóre przyprawy przetworzone (np. pieprz, gałka muszkatołowa, tymianek) - obecnie opodatkowane według stawki 23% będą objęte zakresem stawki 8%.
Na niektóre produkty stawki zostaną jednak podwyższone, co ustawodawca tłumaczy koniecznością wynikającą z zaproponowanego ujednolicenia systemu stawek, na przykład:
- niektóre przyprawy nieprzetworzone (np. gałka muszkatołowa, kwiat muszkatołowy, kmin, szafran, kurkuma) – z 5% na 8%;
- soki z owoców i warzyw inne niż tzw. 100% (które pozostaną objęte stawką 5%) – z 5% na 23%;
- homary i ośmiornice oraz inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne (m.in. kraby, langusty, krewetki, ostrygi, małże, ślimaki) oraz przetwory z nich, kawior oraz namiastki kawioru, jak również sprzedawane w różnego rodzaju placówkach gastronomicznych posiłki, których składnikiem są ww. produkty – z 5% na 23%;
- lód – używany do celów spożywczych i innych celów chłodniczych – z 8% na 23%.
Niższe stawki VAT na książki, gazety, dzienniki i czasopisma
Efektem proponowanego rozwiązania będzie także obniżenie stawki podatku VAT na książki.
Zmiana obejmuje wszelkiego rodzaju książki, a więc drukowane, na dyskach, taśmach i innych nośnikach, jak również w formie elektronicznej (e-booki).
A więc do każdego rodzaju książki będzie miała zastosowanie 5% stawka podatku VAT. Oznacza to obniżenie stawki z 23% na 5% dla książek nie oznaczonych symbolami ISBN (co obecnie jest warunkiem stosowania stawki obniżonej) oraz e-booków. Zmiana ma nastąpić od dnia 1 kwietnia 2019 r.
Polecamy: Komplet podatki 2019
W przypadku wszelkiego rodzaju gazet, dzienników i czasopism, tj. drukowanych, na dyskach, taśmach i innych nośnikach, jak również w formie elektronicznej (e-prasa) ustawodawca proponuje 8% stawką VAT. Co oznacza obniżenie stawki z 23% na 8% dla wydawnictw tego rodzaju nie oznaczonych symbolami ISSN (co obecnie jest warunkiem stosowania stawki obniżonej). Ta zmiana również ma zostać wprowadzona od dnia 1 kwietnia 2019 r.
Należy zaznaczyć, że w przypadku powyższych zmian w projekcie uwzględniono już prace, jakie toczą się na forum unijnym dotyczące umożliwienia stosowanie obniżonych stawek VAT do e-publikacji (w dniu 6 listopada 2018 r. Rada Unii Europejskiej przyjęła stosowne zmiany w dyrektywie VAT). W związku z tym ustawodawca proponuje, żeby zmiany w zakresie książek, nut, map i czasopism w zakresie stawek VAT zostały wprowadzone już od dnia 1 kwietnia 2019 r.
Chodzi o to, że w dniu 6 listopada 2018 r. Rada UE przyjęła dyrektywę pozwalającą zbliżyć przepisy vatowskie o publikacjach elektronicznych i fizycznych. Odtąd państwa członkowskie mogą stosować obniżone, nadzwyczajnie obniżone lub zerowe stawki VAT także do e-publikacji.
Wyższa stawka VAT na czasopisma specjalistyczne
Projekt ustawy przewiduje podwyższenie stawki VAT na czasopisma specjalistyczne, które są obecnie zdefiniowane w art. 2 pkt 27f ustawy o VAT. Proponuje się podwyższenie stawki na czasopisma specjalistyczne z 5% na 8%.
Wprowadzenie wyższej stawki na tego rodzaju czasopisma, jak wyjaśnia ustawodawca, podyktowane jest, przyjętym w projekcie, ujednoliceniem stawki do 8% na wszystkie gazety i czasopisma (w tym w formie elektronicznej).
Zgodnie z nowelą, art. 2 pkt 27 f ustawy o VAT, zawierający definicję czasopism specjalistycznych, zostanie uchylony z dniem 1 stycznia 2020 r.
Zobacz: Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Ordynacja podatkowa