Według najnowszych wyjaśnień organów podatkowych takie uprawnienie będzie Panu przysługiwać tylko wtedy, gdy będzie Pan w stanie zidentyfikować nabywców i zwrócić im nadpłacony VAT.
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
Zasady postępowania, gdy paragon zawiera błędy, określa § 3 ust. 5 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących. Wskazuje on, że w przypadku wystąpienia w ewidencji oczywistej pomyłki podatnik niezwłocznie dokonuje jej korekty przez ujęcie w odrębnej ewidencji:
1) błędnie zaewidencjonowanej sprzedaży (wartość sprzedaży brutto i wartość podatku należnego),
2) krótkiego opisu przyczyny i okoliczności popełnienia pomyłki
oraz dołącza oryginał paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż, przy której nastąpiła oczywista pomyłka. W takich bowiem przypadkach podatnik powinien zaewidencjonować przy zastosowaniu kasy sprzedaż w prawidłowej wysokości.
Z przepisów dotyczących korygowania ewidencji jasno wynika, że mają one zastosowanie, gdy błędy wiążą się z „oczywistą pomyłką”. Jest nią – jak wyjaśnił Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 12 lutego 2014 r. (sygn. IPPP2/443-1213/13-5/KOM) – pomyłka:
(...) która jest łatwa do zauważenia, a „oczywistość” omyłki, rozumianej jako określenie niedokładności, nasuwa się każdemu bez potrzeby dodatkowych ustaleń, dokumentów.
Organy podatkowe nie zgadzają się przy tym na uznawanie za oczywiste pomyłki zdarzeń, które są ujawniane po upływie pewnego czasu od dokonania sprzedaży. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 31 lipca 2014 r. (sygn. IPTPP4/443-366/14-2/BM):
(...) w sytuacji gdy błędna informacja w ewidencji prowadzonej przy użyciu kas rejestrujących nie zostanie ujawniona w momencie sprzedaży, lecz po upływie pewnego czasu od sprzedaży, to nie można mówić o wystąpieniu oczywistej pomyłki. Po upływie jakiegoś czasu od sprzedaży nie jest bowiem możliwe stwierdzenie błędów w ewidencji prowadzonej przy użyciu kas rejestrujących (np. dotyczących rodzaju towaru, jego ilości, kwoty sprzedaży brutto, stawki podatku) bez konieczności odwołania się, przeanalizowania innych dokumentów będących w posiadaniu Wnioskodawcy, bądź przepisów obowiązujących w dacie sprzedaży. Tym samym, w sytuacji będącej przedmiotem wniosku, nie można mówić o oczywistej omyłce.
Mimo że zauważonego błędu nie można uznać za oczywistą pomyłkę, nie oznacza to jednak, że nie można go skorygować. Również organy podatkowe dopuszczają możliwość korekty takich błędów. Dotyczy to także sytuacji, gdy podatnik nie ma oryginału paragonu (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 14 maja 2014 r., sygn. IPPP2/443-228/14-2/KOM).
Polecamy: Biuletyn VAT
Teoretycznie prawo to dotyczy też sytuacji, gdy zastosowano zawyżoną stawkę VAT. Zdaniem organów podatkowych korekta jest jednak możliwa tylko wtedy, gdy sprzedawca może:
• zidentyfikować nabywców towarów i usług oraz
• zwrócić nabywcom nienależnie zapłacony, zawyżony VAT.
W praktyce oznacza to, że korekta nie będzie możliwa, gdyż sprzedawca zazwyczaj nie jest w stanie zidentyfikować kupujących. W takiej sytuacji sprzedawca będzie miał możliwość skorygowania tylko sprzedaży, do której wystawiał faktury.
Stanowisko takie zajął przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 3 lipca 2015 r. (sygn. IBPP2/4512-297/15/JJ), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 27 listopada 2015 r. (sygn. IPTPP1/4512-546/15-2/RG) oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 25 lutego 2016 r. (sygn. ILPP2/4512-1-902/15-3/JK). Jak czytamy w pierwszej z nich:
(...) z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca wszystkie świadczone usługi dokumentował paragonami fiskalnymi ze stawką 23% oraz nie prowadził ewidencji podmiotów korzystających z usług, gdyż były to osoby fizyczne. Tym samym nie posiada dokumentów pozwalających na jednoznaczną identyfikację usługobiorców. Jednocześnie Wnioskodawca nie jest w posiadaniu oryginałów korygowanych paragonów. Z przedstawionego opisu sprawy nie wynika, żeby Wnioskodawca, był w stanie udokumentować przebieg transakcji gospodarczych dowodami i zapisami zawartymi w prowadzonych urządzeniach księgowych pozwalających na korektę obrotu. W związku z powyższym, w odniesieniu do osób fizycznych, którym nie wystawiono faktur, Wnioskodawca nie może skorygować nienależnie zadeklarowanego podatku VAT, tym samym dokonać korekty deklaracji miesięcznej VAT-7, w której naliczył i wpłacił podatek VAT z tytułu świadczonych usług fitness i siłowni, gdyż nie jest w stanie zidentyfikować osób fizycznych i zwrócić im nienależnie zapłacony zawyżony podatek VAT.
Zdaniem organów podatkowych korekta sprzedaży ewidencjonowanej na kasie, spowodowana stosowaniem zawyżonej stawki VAT, jest dopuszczalna tylko wtedy, gdy można zidentyfikować nabywców i zwrócić im nadpłacony podatek.
W przeszłości w takiej sytuacji organy podatkowe przyznawały prawo do korekty bez określania dodatkowych warunków (zob. przykładowo cytowaną już interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 31 lipca 2014 r., sygn. IPTPP4/443-366/14-2/BM, czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 4 maja 2015 r., sygn. IPPP2/4512-140/15-2/DG).
Nie ulega wątpliwości, że zmiana stanowiska reprezentowanego przez organy podatkowe jest podyktowana głównie względami fiskalnymi. Niemniej jednak jego odrzucenie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem podatkowym. W związku z tym warto, aby przed dokonaniem korekty, o której mowa, podjął Pan próbę uzyskania korzystnej interpretacji indywidualnej w tej kwestii (w tym w drodze uchylenia ewentualnej niekorzystnej interpretacji wyrokiem sądu administracyjnego).
VAT 2017
Od 1 stycznia 2017 r. nie zmienią się zasady ewidencjonowania i dokonywania korekt na kasie rejestrującej.
Podstawa prawna:
• § 3 ust. 5 i 6 rozporządzenia Ministra Finansów z 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących – Dz.U. z 2013 r. poz. 363
Tomasz Krywan, doradca podatkowy