Jeśli jednak zdecyduje się na wystawienie faktury potwierdzającej otrzymanie zaliczki to obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej wystawienia.
W konsekwencji powinien ująć ją w ewidencji prowadzonej dla podatku od towarów i usług oraz w deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy.
Podatnik prowadzi sprzedaż towarów na rzecz kontrahentów z Unii Europejskiej. Na poczet realizowanych dostaw otrzymuje on zaliczki na zamówione towary handlowe. W związku z powyższym powstaje pytanie czy podatnik powinien udokumentować otrzymaną zaliczkę, jaką stawkę podatku powinien zastosować jeśli czynność tą udokumentuje fakturą i czy zdarzenie te powinien zaewidencjonować?
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług określając zakres opodatkowania podatkiem VAT – stanowią, iż opodatkowaniu podlega między innymi wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT).
Jednocześnie definiując niektóre pojęcia na potrzeby regulacji w podatku od towarów i usług określono, iż przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Czym jest WDT?
Przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju – przy jednoczesnym spełnieniu określonych warunków.
Z wewnątrzwspólnotową dostawą towarów mamy więc do czynienia, gdy nabywca towarów od podmiotu polskiego jest:
1) podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;
2) osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, która jest zidentyfikowana na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;
3) podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, działającymi w takim charakterze na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, niewymienionymi w pkt 1 i 2, jeżeli przedmiotem dostawy są wyroby akcyzowe, które, zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym, są objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy lub procedurą przemieszczania wyrobów akcyzowych z zapłaconą akcyzą;
4) podmiotem innym niż wymienione w pkt 1 i 2, działającym (zamieszkującym) w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim, jeżeli przedmiotem dostawy są nowe środki transportu.
Polecamy: Kserokopia CMR może potwierdzać dostawę wewnątrzwspólnotową
Przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów zasadą ogólna jest to, ze obowiązek podatkowy powstaje 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów. Odstępstwem od tej reguły jest sytuacja, w której podatnik przed upływem tego terminu wystawił fakturę. W takiej sytuacji obowiązek podatkowy powstaje z chwila jej wystawienia.
Natomiast w przypadku, gdy dostawca otrzyma zaliczkę na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury potwierdzającej otrzymanie całości lub części ceny przed dokonaniem dostawy.
Odnosząc powyższe do przedstawionego na wstępie przykładu - moment powstania obowiązku podatkowego nie będzie związany z otrzymaniem zaliczki, lecz z chwilą wystawienia faktury dokumentującej jej otrzymanie.
Jaką stawką należy opodatkować wewnątrzwspólnotową dostawę towarów?
Zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w WDT stawka podatku wynosi 0 %.
Jednakże jej zastosowanie obwarowane jest spełnieniem określonych warunków, tj.:
1) podatnik dokonał dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej, i podał ten numer oraz swój numer, o którym mowa w art. 97 ust. 10, na fakturze stwierdzającej dostawę towarów;
2) podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju.
Polecamy: serwis VAT
Jako dowody wywiezienia towaru mogą służyć dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju - w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przewoźnikowi (spedytorowi), kopia faktury, specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku.
Co się natomiast dzieje w sytuacji, gdy przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej podatnik nie będzie posiadał wymienionych wyżej dokumentów?
Wówczas w takiej sytuacji podatnik nie wykazuje tej dostawy w ewidencji za ten okres.
Podatnik wykazuje tę dostawę w ewidencji za kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy ze stawką właściwą dla dostawy danego towaru na terytorium kraju, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatnik za ten kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy nie posiada dowodów, o których była mowa wyżej.
Polecamy: Postępowanie podatkowe
Otrzymanie opisanych wyżej dokumentów w okresie późniejszym upoważnia podatnika do wykazania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów ze stawką 0 % w ewidencji za okres rozliczeniowy, w którym dostawa ta została dokonana, i dokonania korekty deklaracji podatkowej oraz odpowiednio informacji podsumowującej, o której mowa w art. 100 ust. 1.
Wracając do sytuacji opisanej w przykładzie, należy odpowiedzieć sobie na pytanie jaką stawkę podatku VAT stosuje się do zaliczki wpłaconej na poczet WDT?
Zgodnie z ogólną zasadą - zaliczki podlegają opodatkowaniu taką samą stawką podatku jak dostawa towarów. W konsekwencji, jeśli do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów ma zastosowanie stawka 0 %, to tą samą stawką opodatkowane są zaliczki.
Istotne jest jednak to, iż warunkiem zastosowania przy zaliczce wpłaconej na poczet WDT stawki 0 %, by w momencie wykazania wewnątrzwspólnotowej dostawy podatnik posiadał dowody potwierdzające, że towary będące przedmiotem dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nakładają na podatników podatku VAT czynnych obowiązek wystawienia faktury stwierdzającej dokonanie sprzedaży. Taki sam obowiązek powstaje w przypadku otrzymania części należności przed wydaniem towaru czy wykonaniem usługi.
Zaliczka na poczet WDT
Nieco inaczej rzecz jest uregulowana, gdy zaliczka jest wpłacana na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.
Przede wszystkim należy wskazać, iż przepisy w tym zakresie zostały zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Zgodnie z § 10 ust. 2 tego rozporządzenia w przypadku, otrzymania zaliczki na poczet WDT podatnik może wystawić fakturę potwierdzającą otrzymanie całości lub części ceny.
W przypadku wystawienia faktury należy dokonać tego nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi każdą kolejną część należności (zaliczkę, przedpłatę, zadatek lub ratę).
Treść przywołanego przepisu rozporządzenia określa uprawnienie podatnika do wystawienia faktury w przypadku otrzymania zaliczki na poczet WDT. Podatnik nie ma więc obowiązku jej wystawienia w takiej sytuacji i sam podejmuje decyzję jak postąpi w danym przypadku.
Pamiętać jednakże powinien o tym, że jeśli zdecyduje się na wystawienie faktury powinien to uczynić w terminie 7 dni liczonych od dnia otrzymania zaliczki. Z datą wystawienia faktury wiąże się również moment powstania obowiązku podatkowego – o czym mowa była wyżej. Dodatkowo faktura powinna być ujęta w ewidencji oraz deklaracji za dany okres rozliczeniowy.