Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju.
Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów należy rozumieć nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
Jak rozliczyć VAT naliczony i należny z tytułu WNT
Obowiązek podatkowy
Zasady dotyczące powstawania obowiązku podatkowego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów uregulowane zostały w art. 20 ustawy o VAT. Zgodnie z ogólną zasadą w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.
Powstanie obowiązku podatkowego związane jest z wystawieniem faktury dokumentującej wewnątrzwspólnotową dostawę realizowaną przez podatnika z kraju członkowskiego dla podatnika VAT dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Jednakże obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów powstaje w chwili wystawienia faktury dokumentującej tę transakcję, wyłącznie wówczas, gdy faktura dokumentująca dokonaną transakcję została wystawiona nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.
Polecamy: Praktyczny leksykon VAT 2016
Tym samym jeżeli faktura dokumentująca nabycie wewnątrzwspólnotowe zostanie wystawiona później niż termin wymieniony po 15. dniu miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia), wówczas obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów powstaje wraz z dokonaniem wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów przez podatnika VAT.
Zaliczki w WNT
W przypadku zaliczek należy wskazać, że ustawodawca nie łączy powstania obowiązku podatkowego z zapłatą czy też otrzymaniem zaliczki na poczet wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Również obowiązek podatkowy nie powstaje w związku z wystawieniem czy też otrzymaniem faktury dokumentującej zaliczkę na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy, nawet wówczas, gdy otrzyma on od podatnika podatku od wartości dodanej fakturę zaliczkową na pełną wartość towaru.
Przykładowo, jeśli przed wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów wpłacono zaliczkę i w miesiącu dostawy jest wystawiana faktura końcowa (rozliczająca) dokumentująca wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, obowiązek podatkowy powstaje w miesiącu wystawienia przez dostawcę tej faktury a nie otrzymania czy przekazania zaliczki na poczet transakcji.
Czy brak polskiego VAT UE na fakturze od unijnego dostawcy wyklucza odliczenie z tytułu WNT
Zatem wpłata zaliczki przed dokonaniem transakcji wewnątrzwspólnotowych nie powoduje powstania obowiązku podatkowego, mimo wystawienia faktury na kwotę otrzymanej zaliczki przez kontrahenta unijnego.
Dostawa w kilka miesięcy po wystawieniu faktury
Może się zdarzyć, że spółka przekaże zaliczkę na dostawę towaru a kontrahent nie wystawi do przekazanej zaliczki faktury, ale wystawi fakturę na całą kwotę kontraktu na zakupioną maszynę, której dostawa będzie po kilku miesiącach po wystawieniu faktury. W takim wypadku obowiązek podatkowy nie powstaje w momencie wystawienia przez dostawcę faktury na całą kwotę kontraktu, ale powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym będzie miała miejsce dostawa.
Czy wliczać skonto do podstawy opodatkowania WNT
Takie stanowisko potwierdza Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej 14 maja 2015 r., nr IPPP3/4512-166/15-2/JF:
„Odnosząc się do opisanej sytuacji należy wskazać, że jeśli przed wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów Spółka wpłaciła zaliczkę za zakupioną maszynę oraz wystawiono fakturę dokumentującą wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na całą kwotę kontraktu a dostawa będzie miała miejsce po kilku miesiącach od wystawienia faktury, obowiązek podatkowy nie powstaje w momencie wystawienia przez dostawcę faktury na całą kwotę kontraktu, ale powstaje – zgodnie z przepisem art. 20 ust. 5 ustawy o VAT, tj. 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym będzie miała miejsce dostawa zakupionej maszyny będącej przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia przez Spółkę. Rozpoznanie obowiązku z chwilą wystawienia faktury dokumentującej wewnątrzwspólnotowe nabycie na kilka miesięcy przed samą dostawą byłoby niezgodne z art. 20 ust. 5 ustawy o VAT i nie znajduje podstawy prawnej w obowiązujących przepisach”.
Faktura zaliczkowa na 100% wartości towaru
Jak zostało już powiedziane powyżej, obowiązek podatkowy w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów powstaje z chwilą wystawienia faktury dokumentującej tą transakcję, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru, będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.
Kiedy zatem powstaje obowiązek podatkowy w przypadku otrzymania faktury zaliczkowej, gdy spółka otrzyma od podatnika podatku od wartości dodanej fakturę zaliczkową na 100% wartości towaru?
Może wystąpić sytuacja, że jeszcze przed dokonaniem faktycznej dostawy wewnątrzwspólnotowej, unijny dostawca, zgodnie ze swoim prawem lokalnym, wystawi fakturę (przed zapłatą zaliczki), która będzie podstawą do wpłaty przez spółkę kwoty zaliczki, obejmującej całość lub część ceny sprzedaży towarów. Jeśli kwota zaliczki wynikająca z wystawionej przed dostawą faktury obejmuje 100% wartości zamówionych towarów, unijny dostawca, zgodnie z obowiązującymi w jego kraju przepisami prawa, nie będzie wystawiał faktur końcowych dokumentujących faktyczną dostawę towarów.
Polecamy: Jakie prawa i obowiązki ma podatnik występujący o zwrot nadwyżki VAT
Kwestię tę wyjaśnił Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 11 lipca 2014 r., nr IPPP3/443-367/14-2/KT, wskazując, że „w przypadku otrzymania faktury zaliczkowej nie powstaje u polskiego podatnika obowiązek podatkowy, nawet, gdy otrzyma on od podatnika podatku od wartości dodanej fakturę zaliczkową na 100% wartości towaru. […] jeśli przed wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów uiszczono całość należności za towary, oraz nie jest wystawiana faktura „końcowa” dokumentująca wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, obowiązek podatkowy nie powstaje w momencie wystawienia przez dostawcę faktury będącej podstawą do zapłaty zaliczki, ale powstaje – zgodnie z przepisem art. 20 ust. 5 ustawy o VAT - 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym miała miejsce dostawa towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia przez spółkę”.
Oznacza to, że data wystawienia faktury zaliczkowej nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego. W takiej sytuacji, gdy zaliczka obejmowała 100% i została wystawiona faktura zaliczkowa, obowiązek podatkowy powstanie 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym została dokonana dostawa.