Jeśli więc podatnik podejmie strategię, iż przez jakiś czas dokonywać będzie sprzedaży towarów poniżej ceny ich nabycia, skutek w podatku VAT będzie taki, że kwota podatku naliczonego będzie przewyższać kwotę podatku należnego.
Czy przepisy ustawy o podatku od towarów i usług dopuszczają taką sytuację i podatnik będzie zachowywał prawo do obniżenia podatku należnego?
Podatnik dokonuje hurtowego zakupu towaru, który następnie odsprzedaje. By zdobyć klientów wprowadza system rabatowy, w efekcie którego towar będący przedmiotem sprzedaży zbywany jest po cenie niższej niż cena hurtowego zakupu. Strategia ta zaplanowana jest w pewnej perspektywie czasowej. Skutkiem powyższego podatek naliczony wykazywany w składanych deklaracjach znacznie przewyższa podatek należny. Czy w takiej sytuacji podatnik posiada prawo do pełnego odliczenia naliczonego podatku VAT?
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego stanowi jedną z fundamentalnych zasad w podatku od towarów i usług. Regulację w tym zakresie zawarto w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.
Zgodnie z jego brzmieniem: „W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.”
Kwotę VAT naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika między innymi z tytułu nabycia towarów i usług.
Dokonanie odliczenia podatku naliczonego może nastąpić przy spełnieniu określonych warunków. W pierwszej kolejności należy wskazać, iż z prawa tego może skorzystać podatnik, który jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
Przesłankę tą jednoznacznie określa zapis art. 88 ust. 4 ustawy o VAT, zgodnie z którym obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.
Drugi z podstawowych warunków dopuszczających prawo odliczenia podatku naliczonego jest występowanie związku pomiędzy dokonanymi zakupami, a czynnościami opodatkowanymi. Co ważne związek ten nie musi być bezpośredni, ważne jednak jest to by podatnik wykazał bezsporny związek zakupów z prowadzoną działalnością.
Przedstawione warunki nie są jedynymi, wspomnieć bowiem należy o obowiązku złożenia deklaracji VAT-7, oraz fakcie, iż samo odliczenie powinno nastąpić w określonych przepisami terminach.
Wracając do przedstawionego w przykładzie zdarzenia zauważyć należy, iż nie budzi wątpliwości fakt związku dokonanych zakupów (hurtowych) z czynnościami opodatkowanymi (dalsza odsprzedaż).
Jednocześnie biorąc pod uwagę treść przepisów ustawy o podatku od towarów i usług stwierdzić należy, iż nie ma znaczenia, że ich sprzedaż nastąpi po cenie niższej niż cena zakupu.
Polecamy: Jak rozliczać koszty w czasie
Przepisy ustawy o VAT nie przewidują bowiem takich regulacji, które uzależniałyby prawo do odliczenia od osiągniętego zysku. Tym samym, nawet w sytuacji, gdy wystąpi strata – nie będzie stanowiło to podstawy pozbawienia podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego.
Konsekwencją opisanej sytuacji może być wystąpienie w danym okresie rozliczeniowym wyższej kwoty VAT naliczonego od kwoty VAT należnego. W takim wypadku podatnik ma prawo do:
- obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe lub
- zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Wyboru sposobu “potraktowania” nadwyżki podatku naliczonego nad należnym dokonuje podatnik w składanej deklaracji podatkowej VAT-7.
Wspomnieć jedynie przy tym należy, że w przypadku zadeklarowania prawa zwrotu różnicy na rachunek bankowy - zwrot co do zasady powinien nastąpić w terminie 60 dni. Naczelnik urzędu skarbowego może wydłużyć ten termin, gdy uzna, że zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania.
Polecamy: VAT 2011